In een periode waar krimp en bezuiniging kernwoorden zijn, heeft ook de Hoge Raad hieraan qua personele bezetting moeten geloven. De Hoge Raad heeft in de Civiele Kamer moeten inkrimpen van elf naar tien raadsheren. Ook valt op dat de Hoge Raad is verjongd: een aantal nieuwe en in leeftijd relatief jonge raadsheren heeft zijn intrede gedaan. Een en ander heeft zeker niet afgedaan aan de hoeveelheid arresten die in de kroniekperiode zijn gewezen. Sterker nog, er is een overvloed aan arresten gewezen hetgeen ook bepalend is voor de kleuring van deze kroniek. In een groot aantal daarvan zoekt de Hoge Raad de fijnmazigheid op. Met name op het gebied van het condicio sine qua non-verband luistert het allemaal zeer nauw en ontwikkelt zich een specialisme binnen een specialisme, zo blijkt uit een aantal nieuwe arresten. Ditzelfde geldt voor de niet aflatende stroom aan arresten over de klachtplicht. Tegenover deze fijnmazigheid staat ook een Hoge Raad die niet schroomt om van dik hout planken te zagen. Door bepaalde (geldleen) constructies wordt heen geprikt met een gemak dat verrast, wellicht omdat met een dergelijke constructie afbreuk wordt gedaan aan het wettelijke beschermingsniveau van een wellicht wat kwetsbare wederpartij. Kortom, een zeer boeiende kroniekperiode met tal van ontwikkelingen. Bijna te veel om allemaal te duiden.

Aan het begin van deze kroniekperiode was er een nieuw kabinet: Rutte II, voor velen een verademing na de verstikkende gedoogconstructie van Rutte I. Maar van een ommekeer in de criminele politiek lijkt geen sprake te zijn. Deze kroniek is grotendeels gewijd aan een bespreking van wat het regeerakkoord voor de strafrechtspleging in petto heeft en wat daarvan al in gang is gezet. Per 1 januari 2013 hebben we ook een nieuwe Politiewet, een nieuwe Rechter-Commissaris en een nieuwe wettelijke regeling met betrekking tot processtukken in strafzaken. Als een rode draad door deze kroniek loopt de toenemende verwevenheid tussen de Europese en nationale strafrechtelijke rechtspraak en regelgeving. Dit blijkt bijvoorbeeld uit het spanningsveld tussen de EU-Terugkeerrichtlijn en strafbaarstelling van illegaliteit, de aandacht voor slachtoffers en de rechtsbijstand aan verdachten in strafzaken. Al met al een bont en divers boeket, terwijl aan het eind van deze kroniekperiode, het is bijna april 2013, een kleine ijstijd lijkt te zijn aangebroken. Het was de koudste maart sinds 1919. Iedereen hunkert naar de zon, de lente en bloesem aan de bomen en ik moet denken aan het affiche dat door de kraakbeweging in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw met veel liefde op gevels werd geplakt met de tekst: Meer zon, minder politie!

De najaarskroniek van Daalder & Geleijnse werd afgesloten op het moment dat Rutte en Samsom onderhandelden over wat het kabinet-Rutte II zou worden. In het regeerakkoord dat de VVD en de PvdA sloten staan afspraken die, zo zij daadwerkelijk worden uitgevoerd, ingrijpende wijzigingen meebrengen voor de organisatie van de bestuursrechtspraak. Die bestuursrechtspraak krijgt sowieso te maken met de nodige vernieuwingen als gevolg van de inwerkingtreding van de Wet aanpassing bestuursprocesrecht op de eerste dag van 2013 en de aanstaande inwerkingtreding van de Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding. Verder blijft de openbaarheid van bestuur en het bestuurlijk boeterecht de gemoederen bezighouden. Als klap op de vuurpijl moest de Afdeling bestuursrechtspraak oordelen over de rechtmatigheid van de spraakmakende SNS-onteigening. Roerige tijden dus.

Het belangrijkste nieuws is zonder twijfel dat er eindelijk een unitair Europees octrooi gaat komen met de mogelijkheid van unitaire handhaving bij speciale unitaire octrooirechtbanken. Normaal gebruik van een gemeenschapsmerk in slechts één land is vermoedelijk meestal niet voldoende om een merkinschrijving in stand te houden. Maar een beschrijvend merk dat slechts in één Benelux-land is ingeburgerd kan weer wel een algemeen bekend merk zijn, waardoor een merkinschrijving niet eens nodig is. De thuiskopieheffing werd uitgebreid naar hardware, gedownloade software mag tweedehands worden doorverkocht en hyperlinken levert vaker een openbaarmaking op. De Hoge Raad stelt ten onrechte in de Tripp Trapp-zaken geen prejudiciële vragen over het auteursrecht.