De persoonlijke onrechtmatigedaadsaansprakelijkheid van bestuurders van rechtspersonen geeft al decennialang aanleiding tot een schier onuitputtelijke en nogal ondoorgrondelijke rechtspraak. Duidelijk is wel dat de Hoge Raad, zoals dat tegenwoordig heet, ‘aan de knoppen aan het draaien is’. Met name het vereiste van het (persoonlijk) verwijt wordt gehanteerd om de aansprakelijkheidsrisico’s van bestuurders te temperen. Een recent arrest (HR 23 november 2012, Van de Riet/Hoffman), dat een nieuw licht op deze materie werpt, is aanleiding om de vraag te stellen waar nu de grenzen liggen en of de verwijtbaarheid wel het meest geschikte aanknopingspunt is om de rechtsontwikkeling te sturen.

Aan de hand van een recent (in 2012) uitgevoerde enquête onder een representatieve uitsnede van de bevolking, onderzoeken de auteurs of wantrouwen ten aanzien van de rechtspraak deel uitmaakt van een meer algemeen institutioneel onbehagen. Ze vinden dat wantrouwen tegenover de rechtspraak samenvalt met andere vormen van institutioneel wantrouwen bijvoorbeeld wantrouwen in de media, de wetenschap en de politiek. Ook vinden ze dat wantrouwen ten aanzien van de rechtspraak voorkomt onder exact dezelfde groepen die ook uitblinken in wantrouwen ten aanzien van andere instituties: mannen, lager opgeleiden, ouderen en achterbannen van niet-gevestigde politieke partijen. Zij sluiten af met een bespreking van de beleidsmatige relevantie van de centrale conclusie dat wantrouwen ten aanzien van de rechtspraak deel uitmaakt van een bredere cultuur van institutioneel onbehagen.

De meeste burgers kan de transparantie van de rechtspraak gestolen worden, tenzij er een spannende affaire in de publiciteit rondwaart.