Het conceptvoorstel voor de Wet op de politieke partijen adresseert een aantal gebreken in de bestaande regels omtrent politieke partijen. Decentrale politieke partijen moeten nu ook gesubsidieerd gaan worden, zij moeten transparantie gaan betrachten over ontvangen donaties en er komt een onafhankelijke toezichthouder. Bij de beoogde vormgeving van de regels op dit gebied zijn weliswaar enkele kanttekeningen te plaatsen, maar de aangekondigde stappen zijn in beginsel welkom. Datzelfde geldt voor de nieuwe regeling omtrent het partijverbod, die voorziet in een specifiekere verbodsgrondslag dan het onbepaalde openbare ordebegrip van artikel 2:20 BW. Minder voor de hand liggend zijn de overige regels die sterk leunen op het belang van transparantie. Blijkens het voorstel moet de kiezer zijn keuze niet langer ‘slechts’ kunnen baseren op de standpunten van partijen en hun financiële integriteit, zoals nu het geval is, maar moet hij daarbij ook de interne partijstructuur en de wijze van campagnevoering in ogenschouw kunnen nemen.

[verder lezen in NAVIGATOR]

In een nieuwe Wet op de politieke partijen moet het volgens het kabinet makkelijker worden gemaakt een partijverbod op te leggen. Maar de regeling van het partijverbod in de voorgestelde wet verzamelt in een veel te breed lijstje elementen van zaken die met democratie worden geassocieerd. Wat we moeten doen, is teruggaan naar de kern van democratie. Die kern ligt in het kunnen kiezen en het kunnen wegsturen van leiders.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Uiteraard dient men terughoudend te zijn met partijverboden. Vrije politieke vereniging speelt een cruciale rol in het democratische proces, ook wanneer politieke partijen uitingen doen die als beledigend of choquerend worden ervaren. Maar uit bestendige (inter-)nationale rechtspraak volgt dat ondemocratische partijen zich niet kunnen beroepen op de bescherming van artikel 9, 10 of 11 EVRM wanneer zij door hun handelen, programma of ideologie en uitlatingen een bedreiging vormen voor de democratische rechtsstaat. De paradox van de vrijheid in een democratie brengt met zich mee dat juist ter bescherming van de vrijheden van de democratische rechtsstaat het soms noodzakelijk is om die vrijheden te beperken. Die gedachte is zo oud als de moderne rechtsstaat.

[verder lezen in NAVIGATOR]

De beoogde Wet op de politieke partijen creëert de mogelijkheid een partij te verbieden om te voorkomen dat met democratische middelen de democratie wordt ondermijnd of afgeschaft. Het wetsvoorstel ziet echter een minder zware maar toch ook effectieve maatregel over het hoofd.

[verder lezen in NAVIGATOR]