Lange doorlooptijden van gerechtelijke procedures vormen een groeiend probleem. Voor oplossingen kijkt men in de eerste plaats naar de rechterlijke macht. Maar is dat terecht? Tot nu toe is met maatregelen om de organisatie efficiënter te maken geen overtuigend resultaat geboekt. Er moet meer aandacht komen voor de instroom van zaken. Om de rechterlijke macht in staat te stellen haar kerntaak naar behoren uit te voeren is van cruciaal belang dat de instroom van zaken die er niet toe doen aan banden wordt gelegd. Daarbij is een belangrijke rol voor de advocatuur weggelegd.

Lees het hele artikel in Navigator.

De tijd is rijp om de rol van de deurwaarder in het rechtsbestel te herwaarderen. De te ver doorgevoerde marktwerking heeft inning van schulden onevenwichtig gemaakt en de rol van de deurwaarder gemarginaliseerd. De deurwaarder als publieke ondernemer kan een waardevolle bijdrage leveren aan een efficiëntere en rechtvaardiger aanpak van de complexe schuldenproblematiek. Een deurwaarder die wettelijke bevoegdheden heeft ten opzichte van zowel de debiteur als de private en publieke crediteuren, is bij uitstek geschikt als de centrale figuur die orde kan aanbrengen in de complexe schuldenwereld. Ook in het beschermingsbewind zou de deurwaarder een welkome rol kunnen vervullen.

Lees het hele artikel in Navigator.

Bij geschillen tussen particulieren en machtige (overheids)instellingen hebben de laatsten geen belang bij een vlotte afwikkeling, met veel onmin en improductief geprocedeer als gevolg. Dat moet anders, en dat kan ook.

Lees het hele artikel in Navigator.

In het artikel van Ton Lennaerts (NJB 2017/2139, afl. 40) wordt veel gesteld, maar ook een aantal zaken verzwegen. Het artikel noopt dan ook tot een reactie.

Lees het hele artikel in Navigator.

Dat staat in mijn conclusie over de waardering van burgers en bedrijven die, in tegenstelling tot de heer van Deuzen, zelf wel ervaring hebben opgedaan met de proef Spreekuurrechter.

Lees het hele artikel in Navigator.

Moeten wij afscheid nemen van het klassieke proces? Dat is het thema van de NJV Jaarvergadering 2017. In deze bespreking wordt beoogd de vraag naar de responsiviteit van de klassieke procedure te beantwoorden aan de hand van een vergelijkend overzicht van de drie preadviezen, die zien op het civiele proces, het bestuursproces en het strafproces. Hoe vatten de verschillende preadviezen de probleemstelling op, en wat verstaan zij in dat verband onder het ‘klassieke proces’? Hoe gaan de drie procesvormen om met buitengerechtelijke vormen van conflictbeslechting? Hoe wordt het streven naar (meer) maatwerk en regie door de rechter vormgegeven in het civiele proces, het bestuursproces en het strafproces? Hoe responsief is het klassieke proces en wat betekent dat voor het streven naar maatschappelijk effectieve rechtspraak? En wat betekent in dat licht de digitalisering voor de rechtspraak?

Lees het hele artikel in Navigator.

Een kenmerkend verschil tussen de kantonrechter en de handelsrechter is dat het vaststaan van de schuld bij de kantonrechter doorgaans niet het punt van geschil is, maar dat de pijn zit in het onvermogen tot het voldoen van die schuld. Kan en wil de kantonrechter wat met dit onvermogen? Is de handelwijze van kantonrechters een vrijbrief voor multinationals die het onvermogen tot betalen van schulden als verdienmodel exploiteren in de sinds 2001 geliberaliseerde deurwaardersmarkt? Dit artikel zet een en ander op een rijtje en eindigt met enkele conclusies.

Lees het hele artikel in Navigator.

De drie in de titel genoemde elementen vormen in de Groningse gaswinningsproblematiek een onoverzichtelijke kluwen. Het doel van dit artikel is deze te ontrafelen. Hierbij doemt ten slotte ook een toekomstperspectief voor de Groningse benadeelden op. Het onderzoek richt zich in het bijzonder op de toegankelijkheid van de rechter, het begrip onafhankelijkheid en het optreden van de Nationaal Coördinator Groningen.

Lees het hele artikel in Navigator.

Onlangs werd er in dit tijdschrift een beschrijving gegeven van een wetsvoorstel dat burgers inspraak moet geven over wat er met hun lichaamsmateriaal gebeurt. Deze Wet zeggenschap lichaamsmateriaal (Wzl), die ook in de media veel aandacht trok, geeft regels voor het opslaan en het gebruik van bloed, cellen en weefsels die na medisch onderzoek of behandeling zijn overgebleven. Wanneer dat materiaal daarvoor niet meer nodig is men spreekt dan van ‘restmateriaal’ kan het heel nuttig zijn voor andere doelen, met name wetenschappelijk onderzoek. Soms zijn er nog geen concrete onderzoeksprojecten bekend en wordt het materiaal voor toekomstig onderzoek opgeslagen in speciaal daarvoor bestemde ‘biobanken’.

Lees het hele artikel in Navigator.

Religieuze huwelijken zijn van alle tijden en hebben voor velen in onze maatschappij ook vandaag de dag nog een belangrijke betekenis. Maar het is verboden een dergelijk huwelijk te sluiten zonder dat voorafgaand een burgerlijk huwelijk is voltrokken. Niet iedereen houdt zich aan dat verbod. Een religieus huwelijk wordt gesloten omdat dit voor betrokkenen het echte huwelijk is, om een relatie te kunnen hebben, om de Nederlandse huwelijksbeletselen te omzeilen, omdat er om wat voor reden dan ook geen burgerlijk huwelijk gesloten kan worden of simpelweg uit onwetendheid met het verbod. Met name vrouwen lopen het gevaar door een religieus huwelijk in zogenoemde huwelijkse gevangenschap te geraken. Op de rechtsbescherming die een burgerlijk huwelijk biedt kunnen zij immers geen beroep doen. Beleid zou niet gericht moeten zijn op het algeheel tegengaan van deze huwelijken, maar op het bereiken van een situatie waarin alle betrokken belangen worden gewaarborgd, schending van fundamentele belangen wordt voorkomen en rechtsbescherming wordt geboden waar dit nodig is.

Lees het hele artikel in Navigator.

In dit artikel wordt naar aanleiding van een Straatsburgse uitspraak inzake rechterlijke zaakstoedeling in Hongarije nagegaan wat de mogelijke betekenis van deze uitspraak voor het ‘systeem’ van zaakstoedeling in Nederland is. Mede aan de hand van de zaak-Wilders wordt gepleit voor een meer transparant systeem van rechterlijke zaakstoedeling op basis van vooraf kenbare, objectieve criteria.

Lees het hele artikel in Navigator.

Tijn Kortmann, emeritus hoogleraar Staats- en Bestuursrecht aan de Radboud Universiteit, overleed op 24 januari van dit jaar, 71 jaar oud. In dit In Memoriam worden een aantal aspecten van zijn leven gemarkeerd.

Lees het hele artikel in Navigator.

Dit artikel gaat in op het experiment Spreekuurrechter. De Spreekuurrechter kan op rechtens verantwoorde wijze snelle, laagdrempelige en betrokken toegang tot de rechter bieden. Het is een van de experimentele innovaties waarin wordt gezocht naar nieuwe vormen binnen de democratische rechtsstaat die de intrinsieke redelijkheid van recht en rechtspraak dichter bij de rechtsgenoten brengt. Het experiment, dat de Rechtbank Noord-Nederland in samenwerking met een aantal wetenschappers uitvoert, strekt er toe empirische gegevens te verkrijgen waarmee wetenschap en rechtspraak rekening kunnen houden bij innovatie van geschiloplossing.

Lees het hele artikel in Navigator.

 

Bekijk dit nummer in Navigator of bestel hier een los nummer ( 9,54).