Artikelen van Patrick Noordoven
Blog
Stop met exploiteren van adoptieleed
Hoe kan het zijn dat publiek geld gaat naar de omroep die Spoorloos produceert, terwijl de minister weigert individuele steun te verlenen voor toegang tot het recht op identiteit van geadopteerden?
Tijdschrift
NJB 27 (2023)
Liegend de Tweede Kamer in
In de Verenigde Staten is gesproken over het verwijderen van het congreslid George Santos vanwege het verspreiden van leugens over zijn eigen achtergrond. Nederland zou ook te maken kunnen krijgen met een kandidaat voor de Tweede Kamer die dankzij leugens over zijn eigen verleden verkozen wordt. In deze bijdrage wordt onderzocht of de Nederlandse regelgeving voldoende bescherming biedt tegen Kamerleden die hebben gelogen over hun eigen achtergrond en of de Amerikaanse regelgeving inspiratie biedt voor verbetering.
De spanning tussen het non-discriminatierecht en het gegevensbeschermingsrecht
Organisaties kunnen kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, AI) gebruiken om beslissingen te nemen over mensen, bijvoorbeeld om de beste kandidaten te selecteren uit vele sollicitatiebrieven. Maar AI kan discriminerende effecten hebben. Een AI-systeem zou bijvoorbeeld ten onrechte sollicitaties van mensen met een bepaalde etniciteit kunnen afwijzen, terwijl de organisatie dat niet zo bedoelde. Als de organisatie wil controleren of zijn AI-systeem discrimineert op etniciteit, stuit zij op een probleem: de organisatie kent vaak de etniciteit van haar sollicitanten niet. In beginsel verbiedt de AVG het gebruik van bepaalde categorieën gevoelige persoonsgegevens, waaronder etniciteit. Dit artikel bespreekt de problematiek rond het AVG-verbod op het verzamelen van gevoelige persoonsgegevens met het doel om AI-systemen te controleren op discriminatie. Ook wordt in kaart gebracht welke voor- en tegenargumenten er zijn voor het creëren van een nieuwe uitzondering op het AVG-verbod om zulke gevoelige gegevens te gebruiken om discriminatie door AI-systemen tegen te gaan.
Stop met exploiteren van adoptieleed
Geadopteerden die hun oorspronkelijke identiteit willen achterhalen zijn genoodzaakt zich tot een programma als Spoorloos te wenden. Zij kunnen nergens anders terecht. Er zouden wettelijke bepalingen moeten komen die toegang regelen tot het recht op identiteit van geadopteerden.
‘Guilty until proven innocent’
In dit artikel wordt de regeling van het spreekrecht in de Amerikaanse staat Texas – bekend als een tough on crime-staat – vergeleken met dat in het Nederlandse strafproces. Een belangrijk verschil in het licht van de onschuldpresumptie is het moment waarop het spreekrecht door slachtoffers en andere gerechtigden mag worden uitgeoefend. In Texas is dat pas na het moment dat de verdachte is veroordeeld; in Nederland vóórdat de verdachte schuldig wordt bevonden. De vraag is of hiermee de onschuldpresumptie van de verdachte niet op onaanvaardbare wijze wordt doorkruist.
Tijdschrift
NJB 21 (2022)
Ecocide: een fair label?
Het strafrechtelijke principe van fair labelling houdt in dat delicten een accurate kwalificatie horen te krijgen, om zo een eerlijk beeld van het strafbare gedrag in kwestie te geven. De laatste jaren is de term ecocide in zwang geraakt met een bijbehorende roep om internationale dan wel nationale strafbaarstelling van dit delict. In dit artikel wordt besproken of ecocide een fair label voor zo’n nieuw delict in het Nederlands strafrecht zou kunnen zijn. Of ecocide een fair label is, blijkt onder andere af te hangen van de redactie van de strafbaarstelling. Die redactie zal allesbehalve gemakkelijk zijn; de wetgever zal op allerlei vragen stuiten die zich niet zomaar laten beantwoorden.
Klimaat en het Koninkrijk
Internationale klimaatafspraken gelden momenteel niet voor het Caribische deel van Koninkrijk. De emissies die daar plaatsvinden worden niet meegerekend voor de klimaatdoelstellingen van het Koninkrijk. Vervuilende activiteiten kunnen daar dus eventueel worden doorgezet. De gevolgen van klimaatverandering voor de Caribische eilanden zijn groot en kunnen niet los worden gezien van de kwetsbare sociaaleconomische context van deze eilanden. Ook hebben de Nederlandse Caribische eilanden, die zwaarder dan Europees Nederland worden getroffen door extreme weersomstandigheden (veroorzaakt door klimaatverandering), geen toegang tot internationale financiering voor klimaatadaptatie en mitigatie.
Hoever staat de achterdeur van de coffeeshop open voor ontneming?
Het is duidelijk dat zich in de strafrechtspleging de laatste jaren een manifest begrip heeft ontwikkeld voor de ‘achterdeurproblematiek’ van coffeeshops. Dit uit zich in een afdoening middels toepassing van artikel 9a Sr, een schuldigverklaring zonder strafoplegging, bij vervolgingen voor het buiten de coffeeshop aanhouden van grote hoeveelheden cannabis. Gezien de daarvoor gehanteerde argumentatie, valt dan ook in redelijkheid niet langer vol te houden dat het maatschappelijk verantwoord is om aan de ene kant tegen coffeeshopexploitanten te zeggen ‘wij begrijpen dat voor een verantwoorde exploitatie van je coffeeshop een externe handelsvoorraad noodzakelijk is’, maar daarbij tegelijkertijd aan te geven ‘het gevolg daarvan is wel dat de daarmee gegenereerde winst vervolgens weer zal worden afgepakt als wederrechtelijk verkregen voordeel’.
Geslachtsregistratie van de ouders en de rechten van het kind
Het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) verplicht staten om het belang van het kind af te wegen en voorop te stellen. Dit artikel onderzoekt wat de positie van kinderen is wanneer de geslachtsregistratie van de ouders wijzigt. De regering stelt bij het aanhangige wetsvoorstel tot wijziging van de Transgenderwet (Kamerstukken 35825) dat er geen plaats is voor het wegen van het belang van het kind. Die benadering staat haaks op het IVRK en de familierechtelijke jurisprudentie. De wetgever en de rechterlijke macht zullen in deze situaties een duidelijker toets moeten verrichten en verantwoording moeten geven van het belang van het kind. Daarvoor staan verschillende opties ter overweging open.
Interlandelijke adoptie en het recht op identiteit
De Nederlandse staat moet het recht op identiteit van geadopteerden waarborgen. Het vergoeden van schade, uitvoeren van uitspraken van de rechtelijke macht en afzien van interlandelijke adoptie zal veel leed beperken.
Blog
Interlandelijke adoptie en het recht op identiteit
Door te beslissen om door te gaan met interlandelijke adoptie maakt de Minister voor Rechtsbescherming de Nederlandse staat, wederom, verantwoordelijk en aansprakelijk voor een toekomstige generatie van geadopteerden wier recht op identiteit, inherent aan interlandelijke adoptie, niet gewaarborgd kan worden.