Wet van 26 juni 2024, Stb. 2024, 254
Wet tot wijziging van de Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden in verband met het waarborgen van de parlementaire betrokkenheid bij de aanwijzing van andere samenwerkingsverbanden
—De Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden (WGS) (Stb. 2024, 198; Kamerstukken 35447) regelt het juridisch kader en privacy- en zorgvuldigheidswaarborgen voor de gegevensverwerking in een viertal (clusters van) samenwerkingsverbanden op het gebied van criminaliteitsbestrijding of complexe problemen op het snijvlak van zorg en veiligheid. Daarnaast bevat de wet een mogelijkheid om andere samenwerkingsverbanden bij amvb te regelen.
Op verzoek van de Eerste Kamer is in november 2021 nader advies uitgebracht door de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) en heeft de Afdeling advisering van de Raad van State een voorlichting uitgebracht over het wetsvoorstel WGS. De AP adviseerde de mogelijkheid om bij amvb nieuwe samenwerkingsverbanden te regelen te schrappen. Ook de Afdeling advisering vond regeling op het niveau van een amvb te laag. De Afdeling wees er echter op dat regeling bij amvb aangewezen kan zijn bij spoedsituaties en adviseerde om de mogelijkheid om bij amvb andere samenwerkingsverbanden op te richten, te beperken tot die gevallen. Als een samenwerkingsverband in geval van spoed tijdelijk bij amvb geregeld zou moeten worden, moeten volgens de Afdeling de wezenlijke elementen uiteindelijk alsnog op het niveau van de formele wet worden vastgelegd (‘tijdelijke delegatie’). De Afdeling suggereerde om het wetsvoorstel aan te nemen onder de voorwaarde dat een separaat daartoe strekkend reparatiewetsvoorstel zou worden ingediend en dat de artikelen over het regelen van samenwerkingsverbanden bij amvb in het wetsvoorstel niet in werking te laten treden.
Deze novelle dient om gevolg te geven aan de toezegging aan de Eerste Kamer om de betreffende artikelen aan te passen. De novelle regelt dat er alleen blijvend een nieuw samenwerkingsverband kan worden toegevoegd als het parlement daarmee instemt. Het doel is om de parlementaire betrokkenheid bij de aanwijzing van nog niet in de WGS opgenomen samenwerkingsverbanden beter te waarborgen door de democratische legitimatie te versterken en te voorkomen dat het parlement als medewetgever op afstand staat bij de aanwijzing van nieuwe samenwerkingsverbanden. De hoofdregel zal zijn dat een samenwerkingsverband bij wet wordt aangewezen, waarbij een normale wetgevingsprocedure zal worden gevolgd. Toepassing van de in onderhavige novelle geregelde procedure is dan dus niet aan de orde. Alleen in spoedsituaties kan dit in eerste instantie bij amvb. Op die situatie ziet deze wet. Ook dan zal echter steeds een wet moeten volgen. De novelle definieert een spoedsituatie als de situatie waarin niet op de totstandkoming van een wet kan worden gewacht. Dit is gebaseerd op aanwijzing 2.39, lid 1, van de Aanwijzingen voor de regelgeving. De toelichting op die aanwijzing verduidelijkt dat hiervoor aanleiding kan zijn indien met betrekking tot een materie die op zich regeling bij wet behoeft, ‘snelle interventie is geboden of anticipatie op nieuwe maatregelen moet worden voorkomen’.
Inwerkingtreding op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip.