Elektronische gegevensuitwisseling in de zorg

Wet van 19-04-2023, Stb. 2023, 133 en inwerkingtredingsbesluit van 19-04-2023, Stb. 2023, 135

Wet houdende regels inzake het elektronisch delen en benaderen van gegevens tussen zorgverleners in aangewezen gegevensuitwisselingen (Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg)

—Deze wet heeft als doel het bereiken van volledige interoperabiliteit als het gaat om elektronische gegevensuitwisseling tussen zorgverleners aan de hand van eenduidige eisen aan taal en techniek. Dit wordt bereikt door het verplicht stellen van het elektronisch uitwisselen van gegevens, waarbij de genormaliseerde eisen aan taal en techniek onafhankelijk zijn van een specifieke elektronische infrastructuur. De wet leidt niet tot de introductie van het gebruik van één landelijk systeem of een verplichting van het gebruik van een specifiek systeem binnen een gegevensuitwisseling. De wet ziet op het op elektronische wijze uitwisselen van gegevens tussen zorgverleners bij aangewezen gegevensuitwisselingen binnen en tussen de zorgdomeinen (niet op gegevensuitwisseling tussen de zorgverlener en de cliënt). Het gaat daarbij over het delen en benaderen van gegevens. De wet stelt met het oog daarop verplichtingen aan zorgaanbieders en eisen aan degene die een informatietechnologieproduct of -dienst aanbiedt. Zorgaanbieders worden stap voor stap (gegevensuitwisseling na gegevensuitwisseling) verplicht om erop toe te zien dat zorgverleners gegevens onderling ten minste elektronisch met elkaar uitwisselen. De bedoeling is dat deze uitwisseling uiteindelijk genormaliseerd en daarmee onafhankelijk van een specifieke elektronische infrastructuur plaatsvindt. Overigens is bij amendement aan de regeling toegevoegd dat als het binnen een gegevensuitwisseling verplicht is om uit te wisselen overeenkomstig de norm voor die gegevensuitwisseling, dat die norm niet mag bepalen dat dit alleen maar via een elektronisch uitwisselingssysteem kan. Dit om directe communicatie tussen zorgverleners mogelijk te maken en te stimuleren, omdat patiënten/burgers altijd het recht hebben geen toestemming te geven voor de uitwisseling van gegevens via dergelijke uitwisselingssystemen.

Als nog grote stappen gezet moeten worden, kan ervoor gekozen worden dat voor een gegevensuitwisseling eerst de eis geldt dat de aangewezen gegevens elektronisch moeten worden uitgewisseld (spoor 1). Volledige interoperabiliteit wordt in spoor 1 nog niet afgedwongen, want daarvoor is het noodzakelijk dat het uitwisselen van gegevens plaatsvindt aan de hand van verplicht gestelde genormaliseerde eisen voor taal en techniek (dat zal spoor 2 zijn).

De wet geeft de mogelijkheid om voor bij AMvB aangewezen gegevensuitwisselingen te bepalen hoe gegevens uitgewisseld moeten worden. In de AMvB (zie Stb. 2023, 134 en hierna NJB 2023/1217. wordt een duidelijke koppeling worden gemaakt tussen welke gegevens uitgewisseld worden die noodzakelijk zijn voor het leveren van goede zorg aan de cliënt en hoe die uitwisseling plaats moet vinden. Welke gegevens nodig zijn als onderdeel van de goede zorg – met het oog op de professionele autonomie – wordt bepaald door de zorgverleners. De verwachting is dat het veld – waar nodig – zelf kwaliteitsstandaarden voor de bij AMvB aan te wijzen gegevensuitwisselingen zal opstellen of wijzigen, aangezien het verzoek om regie op gegevensuitwisseling onder andere vanuit het veld afkomstig is. Echter, mocht een kwaliteitsstandaard onverhoopt niet tot stand komen, dan kan de minister het Zorginstituut vragen de betreffende kwaliteitsstandaard op de Meerjarenagenda van het Zorginstituut te plaatsen. Het Zorginstituut heeft in dat geval al doorzettingsmacht op grond van het huidige recht. Mochten de tripartiete partijen er dan niet (op tijd) uitkomen, dan kan het Zorginstituut de Adviescommissie Kwaliteit (in overleg met de tripartiete partijen) vragen de kwaliteitsstandaard op te stellen, waarna het Zorginstituut betreffende kwaliteitsstandaard kan opnemen in het Openbare Register.

In spoor 1 kunnen bij AMvB eisen worden gesteld die niet zien op volledige interoperabiliteit van de gegevensuitwisseling, maar op de functionele, technische of organisatorische wijze waarop gegevensuitwisseling moet plaatsvinden. In spoor 2 worden bij AMvB eisen gesteld die zien op het op genormaliseerde wijze uitwisselen van specifieke gegevens (de eisen voor taal en techniek).

Inwerkingtreding

Inwerkingtreding met ingang van 01-07-2023 met uitzondering van artikel 7.3.

Inwerkingtreding

Kamerstukken