Tijdens kennistafels is onderzocht welke instrumenten behoorlijk procedeergedrag stimuleren. De verkenning leidde tot de volgende instrumenten:

Organisatieverandering in de bezwaarfase

Veel overheden zijn al bezig met een meer burgergerichte behandeling van bezwaarschriften. Waar dit niet lukt, komt dat vooral doordat bezwaarbehandelaars onvoldoende door de organisatie worden ondersteund of gestimuleerd. Daarom bestaat er behoefte aan een instrument dat overheidsorganisaties handvatten biedt om een verandering in te zetten naar een meer burgergerichte organisatie. Dit instrument richt zich vooral op het bestuur en management van een overheidsorganisatie. Het stimuleren van organisatieverandering kan bijvoorbeeld door een campagne waarbij overheden worden gestimuleerd om een visie op te stellen over burgergericht procederen. Of door het ontwikkelen van een centrale en toegankelijke kennisbank met best practices op dit gebied.

Richtlijnen procedeergedrag

Over wat in (hoger) beroep als behoorlijk procedeergedrag wordt gezien, bestaat nog geen volledige duidelijkheid. Wel was er consensus over gedragsnormen die altijd zouden moeten worden nageleefd. Dan gaat het bijvoorbeeld over de goede overdracht tussen bezwaarbehandelaar en de vertegenwoordiger in beroep, een professionele houding tijdens de zitting en het geven van duidelijke mondelinge uitleg aan de betreffende burger. Voor wat betreft procedeergedrag in (hoger) beroep kan de rijksoverheid richtlijnen opstellen en deze actief delen met andere overheden. Hierbij kunnen de eerder genoemde gedragsnormen worden opgenomen.

Afwegingskader hoger beroep

Een hoger beroep zaak kan een grote impact hebben op burgers, die langer in onzekerheid worden gehouden. Overheden zouden daarom terughoudend dienen te zijn met het instellen daarvan. Een afwegingskader over wanneer wel of niet een hoger beroep in te stellen, kan daarbij helpen. Dat afwegingskader zou moeten bestaan uit instructies voor de belangenafweging en voorschriften voor de procedure die gevolgd moet worden. Op rijksniveau zou er op korte termijn een model-beleidsregel kunnen worden opgesteld voor het instellen van hoger beroep. Deze zou via ministeries bij uitvoeringsorganisaties en via bijvoorbeeld de VNG bij decentrale overheden verspreid kunnen worden. Overheden kunnen deze model-beleidsregel als uitgangspunt gebruiken en vervolgens aanpassen aan hun eigen organisatiewensen.

Kennistafels behoorlijk procedeergedrag - Een afwegingskader voor procedeergedrag door overheden in het bestuursrecht?

Factsheet Stimuleren van behoorlijk procedeergedrag

Bron: www.wodc.nl