Ruim 1,7 miljoen personen van 16 jaar en ouder zeggen slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de afgelopen 12 maanden. Van de vrouwelijke respondenten gaf 16 procent aan slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag, tegenover 7 procent van de mannelijke respondenten. Het aantal personen dat vier jaar geleden heeft gerapporteerd slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag was 11%. In 2022 was dat hoger met 13%. Nu is het weer afgenomen naar 12%, wat geen significant verschil is met 2020. Er zijn indicaties dat de toename van seksueel grensoverschrijdend gedrag in 2022 (deels) is toe te schrijven aan de media-aandacht destijds over dit thema. De bewustwording van slachtoffers is daardoor wellicht vergroot en dat kan tot een verhoogde rapportage van seksueel grensoverschrijdend gedrag hebben geleid. Het aantal 16-plussers dat aangeeft offline seksuele intimidatie te hebben ervaren ligt nog altijd hoger dan vier jaar geleden. Bijna 1,2 miljoen mensen kregen in de afgelopen 12 maanden seksueel getinte opmerkingen of moesten seksuele handelingen aanschouwen. Jonge vrouwen van 18 tot 24 jaar maken dit vier keer vaker mee dan hun mannelijke leeftijdsgenoten.

990.000 mensen ervaren structureel huiselijk geweld

Voor 7% van de bevolking van 16 jaar en ouder (990.000 mensen) was huiselijk geweld in de afgelopen 12 maanden structureel. Dat wil zeggen dat ze er (bijna) dagelijks, wekelijks of maandelijks mee te maken hadden. Zo werden 870.000 mensen van 16 jaar en ouder slachtoffer van psychisch geweld. Bij deze vorm van huiselijk geweld is de pleger structureel verbaal agressief of dwingend controlerend, waarbij er sprake is van dreiging en intimidatie. Daarnaast werden er van de 16-plussers met een ex-partner 210.000 mensen structureel gestalkt. Ook hebben er 50.000 mensen van 16 jaar en ouder minimaal één keer per maand fysiek huiselijk geweld meegemaakt.

Verschillen in slachtoffer- en plegerschap huiselijk geweld

Jongeren zijn vaker slachtoffer van huiselijk geweld dan ouderen. Zo werd 24% van de 16- tot 18-jarigen in de afgelopen 12 maanden slachtoffer en 19% van de 18- tot 24-jarigen. Bij de 65-plussers was dat 2%. Ook bi-plusvrouwen en mensen die zichzelf identificeren als non-binair of genderqueer geven relatief vaak aan slachtoffer te zijn van huiselijk geweld. De pleger van huiselijk geweld is het vaakst een partner of ex-partner. Bij psychisch geweld speelt de leeftijd van het slachtoffer een rol als het gaat om de pleger. Zo geven jongeren (16 tot 24 jaar) het vaakst aan dat de ouder, broer of zus de pleger is, terwijl 24-plussers bij deze vorm van huiselijk geweld vaker de partner als dader aanwijzen.

Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Grensoverschrijdend gedrag 2024

Bronnen: www.cbs.nl en www.wodc.nl