Op 15 november 2023 heeft de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) het adviesprogramma voor 2024 gepubliceerd. Het programma bevat de adviesonderwerpen waarmee de RSJ in 2024 aan de slag gaat.
Een overzicht van de adviezen en consultaties wet- en regelgeving:
Adviezen op eigen initiatief
- Positie van vrouwen en meisjes binnen de strafrechtstoepassing
De positie van vrouwen en meisjes is vaak onderbelicht in publicaties en onderzoeken met betrekking tot de justitieketen. RSJ wil in 2024 aandacht besteden aan de specifieke behoeften van vrouwen en meisjes en de beschikbaarheid van voorzieningen voor hen in het gevangeniswezen, de forensische zorg en Justitiële Jeugdinrichtingen.
Verder rondt de RSJ begin 2024 een advies af dat zich richt op het belang van duurzame verbindingen en betekenisvolle contacten van gedetineerden met de buitenwereld.
Adviezen gevraagd door het Ministerie van JenV
- Benutten mogelijkheden elektronisch toezicht
In dit advies wordt bekeken in hoeverre, binnen de huidige (juridische) kaders, elektronisch toezicht bij zowel jeugdigen als volwassenen vaker, of op een andere manier toegepast kan worden en of dit wenselijk en zinvol is. - Technologische innovaties binnen de forensische zorg
Aan de RSJ wordt gevraagd een kader te schetsen met betrekking tot rechtspositionele en ethische afwegingen bij de inzet van nieuwe vormen van technologie in de forensische zorg en daarbij ook experimenteerbepaling(en) voor wetgeving te betrekken. - Veiligheidsrisico’s bij ouders in scheidingszaken
Bij ouderconflicten na scheiding zijn er verschillende belangen die door de rechter moeten worden afgewogen om, in de vaak complexe situaties, tot een beslissing te komen over gezag- en omgangskwesties. Wanneer sprake is van een verleden met of een risico op huiselijk geweld en kindermishandeling, brengt dit een hoge mate van complexiteit met zich mee. De vraag is of, en zo ja op welke wijze, de aandacht voor veiligheidsrisico’s bij ouders, bijvoorbeeld door (ex-) partnergeweld, in scheidingszaken versterkt moet worden. - Meerouderschap- en gezag
De RSJ wordt gevraagd advies uit te brengen over hoe in een regeling voor meerouderschap en -gezag het belang van het kind zo goed mogelijk kan worden geborgd, bij verschillende doelgroepen. - Middelengebruik in de forensische zorg
De vraag is hoe meer balans kan worden gebracht in een adequate behandeling van de stoornis in middelengebruik, de rechtspositie van de justitiabele en een goed verloop van de resocialisatie, met oog voor de veiligheid van de samenleving en een veilig klimaat binnen de instellingen. - Door- en uitstroom van jongvolwassenen na een PIJ-maatregel
In het advies over dit thema zal de RSJ onder andere ingaan op de knelpunten die bestaan ten aanzien van de resocialisatie, re-integratie en door- en uitstroom van jongvolwassenen met een PIJ-maatregel, de toepasselijke wettelijke kaders en de bevoegdheden en verantwoordelijkheden die daaruit voortvloeien en de ketensamenwerking. - Ontwikkeling meer buitenstrafrechtelijke afdoeningen voor jeugdigen
De vraag is wat de redenen zijn voor deze ontwikkeling, welke grenzen eraan zitten en of dit een ontwikkeling is die aangejaagd dan wel ontmoedigd moet worden. De RSJ wordt gevraagd op dit vraagstuk te reflecteren, en in het bijzonder op hoe hier in de toekomst mee om kan worden gegaan.
De RSJ rondt eind 2023 en begin 2024 twee adviezen af op het terrein van de reclassering. Het ene advies gaat over de inzet van ervaringsdeskundigen binnen het reclasseringswerk (eind 2023 verwacht). Het andere advies gaat over de uitvoerbaarheid van het reclasseringstoezicht op cliënten met een hoog veiligheidsrisico (begin 2024 verwacht).
Verwachte consultaties wet- en regelgeving
- Wijziging van het Wetboek van Strafrecht in verband met de strafbaarstelling van onttrekking aan vrijheidsbeneming en elektronisch toezicht
- Wetsvoorstel met betrekking tot een alternatieve herbeoordeling bij levenslanggestraften
- Wijziging Regeling selectie, plaatsing en overplaatsing van gedetineerden, Regeling toelating en weigering bezoek en beperking telefooncontacten penitentiaire inrichtingen en Model huisregels in verband met vastleggen Afdeling Intensief Toezicht en toezichtsmaatregelen
- Wetsvoorstel tot aanpassing van de Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen
- Wetsvoorstel tot aanpassing van de Kinderbeschermingswetgeving
- Herziening Wet opneming buitenlandse kinderen ter adoptie
- Verzamelwet Justitie en Veiligheid (onder andere: wetstechnische aanpassing van de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden)
- Wetsvoorstel tot aanpassing van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg en de Wet zorg en dwang (dit mogelijk in combinatie met een aanpassing van artikel 2.3 Wet forensische zorg, vanuit het ministerie van Justitie en Veiligheid, of dit onderdeel volgt later via een apart traject)
Verder volgt RSJ in 2024 de thema’s combinatievonnissen met een jarenlange gevangenisstraf, wisselwerking tussen verschillende stelsels in de forensische zorg en de overgang 18-/18+ voor jeugdigen die te maken hebben (gehad) met een jeugdbeschermingsmaatregel, uit huis zijn geplaatst en/of in aanraking zijn gekomen met het jeugdstrafrecht is de overgang van het jeugd- naar het volwassenendomein, wanneer zij achttien jaar worden.
Bron: www.rsj.nl