De podcast De Uitvoering van het Ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) is een reeks podcastafleveringen gepresenteerd door Milou Brand over het werk van uitvoerende organisaties van JenV. In de 3e aflevering staat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) centraal. In de gevangenissen verblijven steeds meer mensen met complexe zorgproblemen. Hierdoor zijn er steeds minder plekken in specialistische inrichtingen, waardoor deze gedetineerden in reguliere gevangenissen geplaatst worden en niet de zorg krijgen die ze nodig hebben. Wat zijn de gevolgen hiervan?
De aflevering Als zorg na de straf ontbreekt gaat over de 25-jarige Elias (niet zijn echte naam). Hij heeft een winkeldiefstal gepleegd waarvoor hij in voorarrest wordt gehouden. Al maanden voor zijn arrest gaat het niet goed met Elias. Zijn familie trekt aan de bel en geeft aan dat Elias zich isoleert, zich niet meer aankleedt en zijn medicatie niet neemt. Toch wordt geen actie ondernomen en gaat het mis. De rechter bepaalde dat Elias naar de Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC) moet. Cas, die verpleegkundige op de PPC is, vertelt in de podcast dat Elias hand-in-hand begeleiding nodig had: je neemt de tijd om een band op te bouwen met de cliënt zodat je hem dan langzaam kan gaan aanspreken op zijn gedrag. Dit kost veel tijd voor een medewerker van de PPC.
Stijgende druk op de psychiatrische zorg
Tijd is er tegenwoordig steeds minder. De druk op de PPC loopt hard op. Volgens Eric, Directeur-Generaal straffen & beschermen (DGSB) bij het ministerie, heeft tegenwoordig 40% van de gedetineerden een licht verstandelijke beperking en heeft eenzelfde percentage in het jaar voor hun detentie contact gehad met een psychische zorgverlener. Wanneer je deze getallen naast de populatie van Nederland legt, zie je dat deze getallen veel hoger uitvallen. Volgens Eric is het lastig om te duiden of er meer mensen zijn met psychische problemen. Sinds 2012 is het aantal meldingen van verward gedrag (categorie E33) gestegen van 45.000 naar ruim 140.000 per jaar. Dit omvat een brede groep mensen, van dementerende ouderen tot mensen onder invloed van drugs. Deze toename betekent echter niet direct dat er meer mensen zijn met psychische problemen. Er spelen meer factoren mee. Zo zou de samenleving gevoeliger kunnen reageren op verward gedrag dan vroeger, wat leidt tot meer meldingen bij de politie. Milou Brand spreekt onder andere met Sabine, Directeur Zorg en Behandeling, over wat er gedaan kan worden om de druk te verlagen.
Beluister de aflevering:
https://open.spotify.com/episode/2EPF764iIpWMnsjOCYebG8?si=I6Sb6wVIQmG_ogD3dWfuUg