De kans dat een laagopgeleide verdachte met een migratieachtergrond in de gevangenis belandt is één op vier. De kans dat een hoogopgeleid verdachte zonder migratieachtergrond in de cel belandt is één op twaalf. De cijfers geven inzicht in de uitkomsten van beslissingen van OM en rechters, maar ze laten niet zien wat de redenen zijn wáárom mensen met een lage status harder gestraft worden, schrijft De Groene. De oorzaak van de grote verschillen is niet af te leiden uit de cijfers. Zo is het niet bekend of sommige verdachten al eerder zijn veroordeeld voor hetzelfde misdrijf, een van de strafverzwarende factoren waar rechters naar kijken. Advocaten herkennen de verschillen in bejegening in de rechtszaal direct. Investico deed een uitvraag onder 2.500 Nederlandse strafrechtadvocaten en kreeg 247 reacties. Ruim zeventig procent van de advocaten die reageerden, geeft aan weleens het vermoeden te hebben gehad dat een cliënt in de rechtszaal werd benadeeld als gevolg van zijn lage opleidingsniveau, migratieachtergrond of lage sociaal-economische positie.

Reactie Raad voor de rechtspraak

In een reactie op het onderzoek zegt voorzitter Henk Naves van de Raad voor de rechtspraak meer onderzoek te willen naar verschillen in opgelegde straffen bij groepen mensen en de mogelijke rol die vooroordelen bij rechters daarin spelen. Volgens Naves ligt een verklaring voor de verschillen vaak in het maatwerk dat het opleggen van een straf is. Maar in de cijfers zijn verschillen te zien die niet direct kunnen worden verklaard. Dit kan erop wijzen dat onbewuste vooroordelen van invloed kunnen zijn op beslissingen van rechters. Daarom is het belang van om nader wetenschappelijk onderzoek te doen naar waar vooroordelen mogelijk een rol spelen bij rechterlijke beslissingen.

Bronnen: www.groene.nl; www.platform-investico.nl en www.rechtspraak.nl