Fraudemeldingen en belangenverstrengeling zijn de daaropvolgende veel voorkomende meldingen. Bij sociale onveiligheid gaat het vooral om angstcultuur en grensoverschrijdend gedrag. Het Huis beschrijft daarnaast in het jaarverslag de volgende knelpunten in de uitvoering van de wet:

1. De aangepaste wet is nog te complex
   De Europese klokkenluidersrichtlijn moest het afgelopen jaar omgezet worden naar Nederlandse wetgeving. De wetgever koos ervoor om geen nieuwe wet te maken, maar de bestaande Wet Huis voor klokkenluiders te wijzigen en een nieuwe naam te geven: Wet bescherming klokkenluiders. Deze aangescherpte wet kent enkele inhoudelijke verbeteringen. Maar de wet blijft onnodig complex. Het is voor melders, werkgevers en bevoegde autoriteiten nog steeds moeilijk om te achterhalen wat hun rechten, verplichtingen en bevoegdheden zijn.
2. Melders krijgen nog onvoldoende steun
   Uit de klachtbehandeling blijkt dat verzoekers vinden dat we te weinig bevoegdheden hebben. Het is voor (potentiële) melders een drempel dat er geen financiële, juridische en psychosociale ondersteuning is. Het Huis vindt dat er een speciaal fonds moet komen voor de juridische en psychosociale ondersteuning van melders. Daarom maken we ons hard voor de uitvoering van een motie waarin de minister wordt opgeroepen om de Tweede Kamer nog vóór de zomer van 2023 voorstellen te doen voor de financiering van zo’n fonds.
3. Handhaving is nog onvoldoende
   Het Huis is blij met het aangenomen amendement waarin het de taak krijgt handhavend op te treden. De spelregels hiervoor worden naar verwachting in 2024 gepubliceerd. Vanaf dat moment zullen werkgevers minder vaak verplichtingen kunnen negeren, of het nu gaat om het opzetten van een interne meldregeling of het opvolgen van aanbevelingen uit een onderzoeksrapport.
4. Preventieve taak is nog te beperkt in de wet
   De formulering van de preventieve taak is in de nieuwe wet nog te beperkt. De ervaring is dat werkgevers grote behoefte hebben aan informatie over het vormgeven van integriteitsbeleid. Het Huis ziet het als een wezenlijk onderdeel van de preventieve taak om bij te dragen aan de bevordering van integriteit in werkrelaties. Dit behelst meer dan het op zorgvuldige en doelmatige wijze behandelen van meldingen.
5. Krappe bezetting van onderzoekafdeling
   In 2022 is er een krappe capaciteit van de afdeling Onderzoek ontstaan. Om de doorlooptijd van lopende onderzoeken te bevorderen zijn externe onderzoekers ingeschakeld.
6. Onvoldoende mensen kennen de wet en het Huis
   Hulp en advies van het Huis bereikt lang niet iedereen. In de praktijk zijn veel mensen onbekend met het bestaan van het Huis en met de wettelijke bescherming van melders. Dat geldt ook voor veel rechtsbijstandsverleners die zich richten op de praktijk van het arbeidsrecht.

Jaarverslag 2022 Huis voor Klokkenluiders

Bron: www.huisvoorklokkenluiders.nl