De algemene toegankelijkheid van het register van eigenaren van bedrijven, het zogenoemde UBO-register, is in strijd met het recht op privacy. Dat heeft het HvJ EU bepaald op 22 november 2022 (C 37/20 en C 601/20) na prejudiciële vragen van de Luxemburgse rechter.
In zijn arrest heeft het HvJ EU in het licht van het Handvest de ongeldigheid vastgesteld van de bepaling van de antiwitwasrichtlijn dat de lidstaten ervoor moeten zorgen dat de informatie over de uiteindelijk begunstigden van binnen hun grondgebied opgerichte vennootschappen en andere juridische entiteiten in alle gevallen voor het grote publiek toegankelijk is. Het Hof merkt op dat toegang van het grote publiek tot informatie over de uiteindelijk begunstigden een ernstige inmenging vormt in de grondrechten op eerbiediging van het privéleven en bescherming van persoonsgegevens. De bekendgemaakte informatie maakt het immers voor een potentieel onbeperkt aantal personen mogelijk informatie te verkrijgen over de materiële en financiële situatie van uiteindelijk begunstigden. Bovendien worden de mogelijke gevolgen voor de betrokkenen van een eventueel misbruik van hun persoonsgegevens nog verergerd doordat deze gegevens, wanneer zij eenmaal ter beschikking van het grote publiek zijn gesteld, niet alleen vrijelijk kunnen worden geraadpleegd, maar ook kunnen worden opgeslagen en verspreid.
Het Hof merkt op dat de Uniewetgever met de betrokken maatregel beoogt het witwassen van geld en de financiering van terrorisme te voorkomen door via een grotere transparantie een omgeving te creëren die minder gemakkelijk voor deze doeleinden kan worden gebruikt. Het is van oordeel dat de wetgever daarmee een doelstelling van algemeen belang nastreeft die zelfs een ernstige inmenging van het Handvest erkende grondrechten kan rechtvaardigen, en dat de toegang van het grote publiek tot informatie over uiteindelijk begunstigden kan bijdragen tot de verwezenlijking van die doelstelling. Het Hof stelt evenwel vast dat de uit deze maatregel resulterende inmenging niet beperkt is tot wat strikt noodzakelijk is en niet evenredig is met het nagestreefde doel.
Naar aanleiding van de uitspraak heeft de Minister van Financiën de Kamer van Koophandel gevraagd per direct tijdelijk geen informatieverstrekkingen uit het UBO-register meer te verzorgen.
HvJ EU, 22 novemver 2022, C‑37/20 en C‑601/20
Bronnen: www.curia.europa.eu