Over de snelheid waarmee zaken op zitting komen zijn de rechtzoekenden matig tevreden (2,8 op een schaal van 1-5). Meer tevreden zijn ze over de zitting zelf (3,3 op een schaal van 1-5). Het rapportcijfer (variërend van 1-10) voor de procedure bij de rechtbank als geheel is niet heel hoog; gemiddeld scoort die bij rechtzoekenden een 5 op een schaal van 1-10. Over de uitspraak van de rechtbank bestaat evenmin veel tevredenheid (1,8 op een schaal van 1-5), zij het dat de verschillen groot zijn tussen de rechtzoekenden voor wie de uitspraak gunstig (3,9) dan wel ongunstig was (1,4). Over de procedure constateren onderzoekers dat deze relatief toegankelijk is (laag griffierecht, geen verplichte procesvertegenwoordiging, geen financieel risico). De overgrote meerderheid van de geschillen over mijnbouwschade gaat over fysieke schade. Daarnaast is er een substantieel aantal zaken over waardedaling en is er een eveneens substantieel aantal zaken waarin er, behalve over schade, ook een geschil is over de bijkomende kosten. De geschillen gaan over sterk uiteenlopende bedragen. Dat blijkt uit het feit dat het gemiddeld toegekende schadebedrag in zaken over fysieke schade € 13.000 bedraagt, terwijl de mediaan € 8.000 bedraagt. De gemiddelde tijd tussen het bestreden schadebesluit van het IMG en de uitspraak van de rechtbank bedraagt 325 dagen. De doorlooptijd van de procedure neemt overigens toe. Er is sprake van een toename van de doorlooptijden met 67% tussen 2021 en 2023.

Snelheid afhandeling

Volgens de onderzoekers kan de rechtbank het vertrouwen van rechtzoekenden in de schadeafhandeling niet of nauwelijks beïnvloeden. Wel waarderen zij het als er snel uitspraak wordt gedaan. Over het algemeen zijn gedupeerden ook tevreden over de deskundigheid en onpartijdigheid van de rechter. De onderzoekers schrijven dat om de kwaliteit van geschilbeslechting in de mijnbouwschadeprocedures te vergroten, de rechtbank de meeste invloed kan uitoefenen op de snelheid waarmee zaken worden behandeld en daarmee indirect ook op andere aspecten die van invloed zijn op de kwaliteit van de geschilbeslechting. Een veelbelovend middel hierbij is dat de rechtbank zo snel mogelijk na het instellen van het beroep contact legt met partijen om hun wensen over de wijze van behandeling van de zaak te vernemen. De rechtbank Noord-Nederland schrijft structureel te gaan inzetten op regiezittingen en het met voorrang blijven behandelen van mijnbouwschadezaken. Dit zal volgens de rechtbank naar verwachting een positieve invloed hebben op het vertrouwen en de tevredenheid van rechtzoekenden ten aanzien van de procedure rondom de behandeling van mijnbouwschadezaken.

De behandeling van mijnbouwschadezaken door de rechtbank Noord-Nederland

Bronnen: www.pro-facto.nl en www.rechtspraak.nl