Wereldwijd komen steeds meer strafzaken aan het licht waarbij onschuldige burgers na jaren procederen worden vrijgesproken van misdrijven die ze nooit begingen. Dat is mede het gevolg van de introductie van steeds geavanceerdere DNA-technieken sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw.  De bij de database betrokken rechtspsychologen benadrukken dat gerechtelijke dwalingen niet alleen ernstige gevolgen hebben voor de onschuldige veroordeelden en hun families. Ze schaden ook het vertrouwen in het rechtssysteem. Bovendien lopen de echte daders door dwalingen vaak nog rond, met alle risico’s voor de samenleving. Hoe vaak gerechtelijke dwalingen voorkomen is op dit moment lastig met zekerheid vast te stellen.

Valse verklaringen

Bij de start bevat de database al 115 vrijspraken uit 17 Europese landen. Op basis van deze zaken presenteren de onderzoekers enkele opmerkelijke cijfers: onterecht veroordeelden zitten gemiddeld ruim 7 jaar vast en in ruim 30 % van de gevallen heeft een valse bekentenis bijgedragen aan de oorspronkelijke veroordeling. De drie rechtspsychologen doen ieder onderzoek waarom het zo desastreus mis kan gaan in rechtszaken. Dat kan bijvoorbeeld ontstaan als een onschuldige verdachte onder grote druk een valse bekentenis aflegt. Hierdoor gaan ooggetuigen twijfelen en soms ook hun verklaring bijstellen. Of soms leggen verdachten bewust valse verklaringen af om iemand anders te beschermen. Met deze database is het mogelijk om gerichter onderzoek te doen naar de onderliggende factoren die leiden tot deze fatale fouten. Een groot Europees overzicht van gerechtelijke dwalingen is een belangrijke stap naar een betere rechtspraak in Europa, aldus de drie initiatiefnemers.

Meer informatie: www.registryofexonerations.eu

Bron: www.maastrichtuniversity.nl