Op 30 april 2024 is de herziene richtlijn over de bescherming van het milieu door middel van het strafrecht in het EU-Publicatieblad gepubliceerd. De richtlijn bevat minimumregels voor de definitie van strafbare feiten en sancties. Ze komt in de plaats van de vorige wetgeving, die van 2008 dateert.
De wet is enkel van toepassing op strafbare feiten die binnen de EU zijn gepleegd. De lidstaten kunnen er echter voor kiezen hun rechtsmacht uit te breiden tot strafbare feiten die buiten hun grondgebied zijn gepleegd. Het aantal strafbare feiten neemt toe van 9 tot 20. Nieuwe strafbare feiten zijn onder meer de handel in hout, de illegale recycling van vervuilende onderdelen van schepen en ernstige inbreuken op de wetgeving inzake chemische stoffen. De nieuwe wet bevat ook een bepaling inzake gekwalificeerde misdrijven, die van toepassing is wanneer een in de richtlijn genoemd strafbaar feit opzettelijk wordt gepleegd en dit vernietiging of onomkeerbare of langdurige schade aan het milieu veroorzaakt.
Straffen en sancties
Voor opzettelijke misdrijven die de dood van een persoon veroorzaken, komt er een maximale gevangenisstraf van minstens 10 jaar (de lidstaten kunnen besluiten om in hun nationale wetgeving in nog strengere straffen te voorzien). Op andere misdrijven komt een maximale straf van 5 jaar opsluiting te staan. De maximale gevangenisstraf voor gekwalificeerde misdrijven zal ten minste 8 jaar bedragen. Als het gaat om ondernemingen geldt voor de ernstigste misdrijven een maximumboete van minstens 5% van de totale wereldwijde omzet, dan wel € 40 miljoen. Voor alle andere misdrijven bedraagt de maximumboete minstens 3% van de omzet, dan wel € 24 miljoen. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat natuurlijke personen en bedrijven kunnen worden bestraft met aanvullende maatregelen. Daders kunnen dan bijvoorbeeld worden verplicht om het milieu te herstellen of de schade te vergoeden, de toegang tot overheidsfinanciering kan hen worden ontzegd, of hun vergunningen kunnen worden ingetrokken.
Bronnen: www.consilium.europa.eu en www.ecer.minbuza.nl