Veel bedrijven hebben de afgelopen periode gebruik gemaakt van de NOW. Op basis van een door hen ingeschat omzetverlies en de loonsom hebben ze een voorschot van 80 procent gehad. Hierdoor konden ze hun personeel doorbetalen. De subsidie wordt definitief als bedrijven een vaststelling van de NOW-subsidie aanvragen gebaseerd op de daadwerkelijke omzet en de loonsom in de subsidiemaanden. Voor sommige bedrijven betekent dit dat ze nog subsidie krijgen, anderen zullen (deels) subsidie moeten terugbetalen. Bedrijven kunnen daarvoor met UWV een betalingsregeling afspreken.

NOW 1 en 2

In oktober 2020 is het aanvraagloket geopend voor de subsidievaststelling van de eerste NOW-periode (maart, april en mei 2020), ook staat het loket van NOW-2 (juni, juli, augustus en september 2020) sinds maart 2021 open.

Op dit moment blijft het aantal vaststellingsverzoeken voor NOW-1 nog achter. De eerdere verschuiving van de sluitingsdatum van het loket, van 31 maart 2021 naar 31 oktober 2021, heeft er niet voor gezorgd dat in de tussentijd significant meer vaststellingsaanvragen zijn binnen gekomen. UWV heeft nu 64.000 verzoeken binnen van de circa 140.000 aanvragers. Meer dan de helft, ongeveer 76000 bedrijven, moet dit dus de komende twee maanden nog doen. Als UWV op 31 oktober geen verzoek binnen heeft, wordt de subsidie op nihil vastgesteld, dat betekent dat een bedrijf geen recht heeft op de NOW.

Er zijn verschillende oorzaken denkbaar voor de vertraagde aanvragen. Zo kunnen bedrijven het naar achteren hebben geschoven in de hectiek van afgelopen Corona-jaar. Sommige bedrijven die een terugbetaling verwachten, hebben de aanvraag misschien uitgesteld om het gespreid terugbetalen later te kunnen starten. UWV is daarom al eerder communicatie-activiteiten gestart zodat bedrijven goed weten wat ze moeten doen, de komende periode zal dit worden geïntensiveerd.

De sluitingsdatum voor aanvragen uit de tweede tranche is op 5 januari 2022.

Veertien weken

Daarnaast hebben accountants aan de bel getrokken dat ze soms de deadline niet halen. De controle voor de NOW is afhankelijk van de hoogte van het subsidiebedrag en de grootte van het bedrijf. Bedrijven die een voorschot hebben gehad tussen de 20.000 euro en de 125.000 moeten een derdenverklaring leveren. Boven de 125.000 euro hebben bedrijven een accountantsverklaring nodig. Dit zijn relatief weinig bedrijven, maar met grote subsidiebedragen. Om de druk bij de accountants te verlichten, kunnen bedrijven tot veertien weken na de vaststellingsaanvraag nog een accounts- of derdenverklaring indienen. Deze aanvullende veertien weken gelden alleen als de vaststelling uiterlijk 31 oktober aanstaande is aangevraagd.

Ook leidt met name het concernbegrip waarmee in de NOW gewerkt wordt bij grote complexe internationale bedrijven tot omvangrijke accountantsonderzoeken. Samen met beroepsorganisatie Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) past het ministerie daarom het accountantsprotocol en de Standaarden aan zodat het beter werkbaar is en tegelijkertijd het doel van de controle dient. Een van de wijzigingen is dat bedrijven waarvan de accountant een vastgelegde set controlewerkzaamheden heeft verricht maar waarbij nog steeds niet zeker is dat wereldwijd elke uithoek is gevonden, tien procent minder subsidie krijgen in plaats van een nihilstelling. Zo’n 140 tot 160 bedrijven die NOW hebben aangevraagd hebben zo’n complexe structuur, gezamenlijk hebben ze tussen de 360 en 440 miljoen euro subsidie ontvangen.

NOW 3 en 4

De sluitingsdata van de drie tranches van de NOW-3 wordt gelijkgetrokken met de sluitingsdatum van het loket van de NOW-4. Dit geeft werkgevers de ruimte om de vaststellingsaanvraag van de NOW-3 (derde, vierde en vijfde tranche) samen te laten controleren met de vaststellingsaanvraag van de NOW-4 en zo kosten te kunnen besparen voor het verkrijgen van de accountantsverklaring. De sluitingsdatum voor de definitieve aanvraag van deze tranches is op 22 februari 2023.