De Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen heeft op 28 februari 2024 een onderzoek gepubliceerd waarin voor het eerst is gekeken naar de criminele carrières van daders van seksuele uitbuiting. Wat opvalt is dat 52% van de daders jonger dan 25 jaar is als ze voor het eerst mensenhandel plegen en dat 24% opnieuw een mensenhandeldelict pleegt.
In dit onderzoek zijn 630 daders van seksuele uitbuiting vergeleken met daders van andere criminaliteit en met mensen die geen delict hebben gepleegd. Hierbij is gekeken naar verschillende beschermende- en risicofactoren: kenmerken of omstandigheden die de kans op crimineel gedrag kunnen verkleinen of vergroten. Maar liefst 89% heeft minimaal één criminele ouder, broer, zus of (ex-)partner. Bij daders uit de criminele controlegroep is dit 64% en bij mensen die geen delict hebben gepleegd 24%. Slechts 30% van de daders van binnenlandse seksuele uitbuiting heeft met 23 jaar een startkwalificatie behaald. Dit geldt voor 62% van de daders in de criminele controlegroep en voor 89% van de niet-criminele controlegroep.
Vroeg ingrijpen
Bijna een kwart van de daders blijkt opnieuw mensenhandel te plegen. Dit is een hoog percentage, omdat het delict mensenhandel relatief weinig voorkomt in de criminaliteitsstatistieken. Veel daders hebben een kwetsbare achtergrond, zoals een instabiele gezinssituatie waarin ze opgroeien, lage schoolprestaties en criminele personen in hun naaste sociale omgeving. Dit zijn risicofactoren voor het plegen van delicten. Bij daders van binnenlandse seksuele uitbuiting blijken deze factoren aanzienlijk vaker voor te komen dan bij andere daders. Dat betekent dat vroeg ingrijpen bij jongeren met een hoog risicoprofiel en maximale inzet op hulp aan daders, mogelijkheden bieden om (herhaald) daderschap te voorkomen. En daarmee het slachtofferschap van naar schatting jaarlijks zo’n 700 tot 1.000 personen in Nederland, waarvan een vijfde tot een derde deel minderjarig is.
Brede blik op daderschap - achtergronden van daders van binnenlandse seksuele uitbuiting