“Het is goed stil te staan bij het belang van echte onafhankelijkheid. Niet alleen inhoudelijk is dat relevant, maar ook uit een oogpunt van perceptie in de maatschappij. De rechtsstaat wordt immers geschaad indien getwijfeld kan worden aan de onafhankelijkheid van het toezicht op de advocatuur. De advocatuur werpt zich op en vervult een rol als hoeder van de rechtsstaat. Die rol kan alleen met recht worden vervuld indien de beroepsgroep zelf boven elke twijfel verheven is. Daarom is het zaak iedere gedachte aan ‘slagers die het eigen vlees keuren’ weg te nemen.”, aldus de briefschrijvers.

Landelijk toezichthouder onderbrengen in ZBO

De briefschrijvers pleiten voor een echt onafhankelijke landelijk toezichthouder advocatuur (LTA). De beste vorm is volgens de briefschrijvers een stichting met de status van een bij wet op maat vormgegeven zelfstandig bestuursorgaan (ZBO), gescheiden van de Nederlandse orde van advocaten (NOvA). Leden van het bestuur van de LTA kunnen worden benoemd door de raad van commissarissen (RvC) van de LTA, desgewenst gehoord het dekenberaad of de algemene raad van de NOvA. Leden van de RvC kunnen worden benoemd door een commissie bestaande uit leden vanuit bijvoorbeeld de Hoge Raad, de afdeling Bestuursrecht van de Raad van State of de Rekenkamer.

Lokale toezichthouders

Bij de LTA hoort ook de eindverantwoordelijkheid voor de klachtbehandeling thuis. Daarbinnen behandelen lokale toezichthouders, onder verantwoordelijkheid van de LTA, toezicht en klachten die lokaal van aard zijn. Zo wordt dubbel toezicht voorkomen, en recht gedaan aan de wens om het goede van de lokale inbedding van het toezicht te behouden. Tot slot pleiten de briefschrijvers voor een proces van transparante en toetsbare beleidsvoorbereiding, gebruikmakend van onafhankelijke deskundigheid, en een actieve betrokkenheid van de minister gedurende de transitie.

Bron: Brief toezicht advocatuur