Trump en zijn rechters
Vier jaar rechtspraak tijdens het presidentschap van Donald Trump
Trump is erin geslaagd een zeer groot aantal federale rechters te benoemen. De belangrijkste daarvan zijn de drie conservatieve rechters in het Supreme Court. Dat zal in sommige gevallen gevolgen kunnen hebben voor lijnen die in de federale rechtspraak worden getrokken, vooral in zaken waarin het gaat om de vrijheid van godsdienst, wapenbezit, abortus en de mate waarin rechters mogen ingrijpen in besluitvorming van het Congres en individuele staten. Enkele recente uitspraken wijzen daar ook op. Tegelijkertijd blijkt dat in heel veel gevallen rechters vasthouden aan de bestaande rechtspraak (stare decisis). Geen rechter, ook niet de vele door Trump benoemde rechters, is bezweken onder de zware druk die Trump op hen heeft gelegd. Daarmee hebben de Amerikaanse rechters de rule of law, die Trump (bijna) tot het einde heeft genegeerd en zelfs – zie de gebeurtenissen in het Capitool – bewust heeft geschonden, laten werken zoals het moet.
Revitalisering van juridisch-dogmatisch onderzoek
Expliciteren van het impliciete
Juridisch-dogmatisch onderzoek dat analyseert wat het geldende recht is, of wat het idealiter zou moeten zijn, dreigt in de verdrukking te geraken. Er zijn diverse mogelijke oorzaken aan te wijzen voor de dreigende verschraling van het juridisch-dogmatische onderzoek, zoals de inhaalslag die lijkt te worden gemaakt op het terrein van het empirisch onderzoek. Een andere mogelijke oorzaak is echter dat degenen die juridisch-dogmatisch onderzoek uitvoeren zelf tot op heden ook weinig gedaan hebben om duidelijk te maken aan welke kwaliteitsmaatstaven hun onderzoek moet (kunnen) voldoen, welke onderzoeksmethoden worden gebruikt en wat daarbij de uitdagingen zijn gelet op het normatieve karakter van dit onderzoek. Hierover gaat deze bijdrage.
Naar een normatief kader voor hybride rechtspleging in Nederland en de Europese Unie
In het kader van de bestrijding van ongewenst gedrag wordt steeds vaker gebruik gemaakt van rechtsgebiedoverstijgende maatregelen, waarbij een combinatie van middelen uit verschillende (rechts)gebieden centraal staat. Daarbij wordt uitgegaan van de complementariteit van de verschillende rechtsgebieden. De inzet van privaatrechtelijke of bestuursrechtelijke middelen sluit de inzet van strafrechtelijke middelen dus niet uit. Deze hybride rechtspleging is omvangrijk en complex, en vereist daarom een doordacht gemengd systeem. In deze bijdrage worden eerste uitgangspunten geformuleerd op materieel, procedureel en sanctieniveau die behulpzaam kunnen zijn bij de keuze welk(e) rechtsgebied(en) moet(en) worden ingezet bij de aanpak van een probleem of vraagstuk. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de verschillende rechtswaarborgen die in het kader van een behoorlijke procesorde moeten worden beschermd.
Met D66 op weg naar de politiestaat?
Dat vroeg ik me toch echt af toen ik las dat het Tweede Kamerlid Maarten Groothuizen een initiatiefwetsontwerp heeft ingediend. Daarbij moet de zogenoemde bijzondere aanwijzingsbevoegdheid van de Minister van Justitie komen te vervallen. Het wetsontwerp maakt natuurlijk geen enkele kans om te worden aangenomen, maar je vraagt je wel af hoe iemand op het idee is gekomen om zo’n ontwerp in te dienen.
Test- en vaccinatiebewijzen tegen corona
Een nieuw toegangsbiljet voor deelname aan het maatschappelijk leven?
Vormt de proef van de Rijksuniversiteit Groningen om studenten een coronasneltest aan te bieden voorafgaand aan een tentamen de opstap naar het ‘oude normaal’? Of vormt dit een voorbode van het ‘nieuwe normaal’, waarbij mensen na het vertonen van een testbewijs weer maximaal mogen deelnemen aan het maatschappelijk leven? En geldt dat straks ook voor personen die een vaccinatiebewijs kunnen overleggen?
Eerder verschenen
NJB 3 (2021)
20 januari 2021
NJB 2 (2021)
13 januari 2021
NJB 1 (2021)
6 januari 2021
NJB 44 (2020)
16 december 2020
NJB 43 (2020)
9 december 2020