Onlangs wijdde het NJB een special aan voornamelijk kritische commentaren op het Urgenda-vonnis van de Haagse rechtbank. Naast alle verschillen delen veel van de commentaren een tamelijk klassieke opvatting over de scheiding der machten, rechterlijke rechtsvinding en rechterlijk activisme. Maar is het niet te gemakkelijk om vanuit die opvatting het Haagse vonnis op de korrel te nemen? De auteurs betogen dat het Urgenda-vonnis juist laat zien dat onze opvattingen over de scheiding der machten, rechterlijke rechtsvinding en rechterlijk activisme in de huidige meerlagige rechtsorde aan herijking toe zijn. Daarom is het beter dat vonnis te onderzoeken vanuit het perspectief van de veranderingen die zich in onze rechtsorde voltrekken, dan om het te bekritiseren vanuit opvattingen die daarmee niet langer stroken.

In september 2014 dagvaardde de Stichting Rookpreventie Jeugd de Staat in een zaak betreffende de nauwe banden tussen de overheid en de tabaksindustrie. De zaak is voornamelijk gebaseerd op het WHO-Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging van de Wereldgezondheidsorganisatie. Deze bijdrage schetst een beeld van deze zaak.

Op 14 september 2015 verscheen van de Afdeling advisering van de Raad van State het ongevraagde advies getiteld Analyse van enige verschillen in rechtsbescherming en rechtspositie van de justitiabele in het strafrecht en in het bestuursrecht. In vijfendertig jaar tijd bracht de Raad van State slechts twee keer eerder zo’n spontaan advies uit. Kennelijk achtte het Hoge College van Staat het noodzakelijk om langs deze weg aan de regering aandacht te vragen voor de positie van de burger tegenover het bestraffend bestuur.