Er is helaas geen pasklaar antwoord op de vraag welk kader na het sneuvelen van het PAS in de toekomst voor de regulering van stikstofdeposities op natuurgebieden moet gelden. Het antwoord moet interdisciplinair en in overleg met maar niet per se met instemming van alle betrokken partijen worden ontwikkeld. Duidelijk is wel dat een koerswijziging nodig is. De depositie in de sterk overbelaste gebieden moet naar beneden, daadwerkelijk en niet alleen op papier. Het juridisch instrumentarium daarvoor bestaat. De aandacht zou moeten uitgaan naar oplossingen die onnodige administratieve en procedurele lasten voorkomen en waarbij economische belangen niet per se het zwaarst wegen. De grootste innovatie die we na de PAS-uitspraken kunnen realiseren is het maken van daadwerkelijk relevante en moedige keuzes.

Lees het hele artikel in Navigator.

In december 2014 wees de Hoge Raad een overzichtsarrest dat de rechtspraktijk handvatten zou (moeten) bieden bij het bewezen verklaren van medeplegen. In deze bijdrage wordt de balans opgemaakt door, inmiddels een aantal jaar later, te bezien of het arrest onder meer de beoogde uitwerking heeft (gehad) op medeplegen-zaken en positief wordt beoordeeld door de gerechtshoven. Afgenomen interviews met dertien gerechtshofmedewerkers en een rechtspraakonderzoek naar 150 hofarresten uit een periode van drie jaar voor en drie jaar na het overzichtsarrest, lijken de conclusie te rechtvaardigen dat het overzichtsarrest over medeplegen een doeltreffende handreiking is aan de gerechtshoven.

Lees het hele artikel in Navigator.

Deze bijdrage werpt licht op het volstrekt zinloos detineren van mensen die een door de strafrechter opgelegde schadevergoedingsmaatregel niet kunnen betalen. Op de fantasieloze en mechanische houding van de betrokken overheidsfunctionarissen. Op het gebrek aan creativiteit van de (civiele) rechter en daarmee gepaard gaand de miskenning van het fundamentele recht op vrijheid. Maar ook wordt een oplossing aangereikt: de uitleg van artikel 5 EVRM door het EHRM biedt meer dan voldoende argumenten om deze nutteloze detentie onrechtmatig te oordelen. Deze rechtspraak noopt tot het achterwege laten van het opsluiten van betalingsonmachtigen.

Lees het hele artikel in Navigator.

Onlangs heeft het Gerecht van het Hof van Justitie van de Europese Unie uitspraak gedaan in de zaak die bekendstaat als de ‘People’s climate case’.2 De uitspraak is teleurstellend. De rechtzoekenden zijn met een standaardmotivering de deur gewezen. Het is hoog tijd dat de Europese rechter verder kijkt dan zijn jurisprudentie lang is.

Lees het hele artikel in Navigator.