Nederlands Juristenblad 3
23 januari 2025
2025/1
Recht en economie: gezworen partners
Vragen over de rol van recht en markt en over de grenzen van de domeinen van recht en politiek zijn actueel en urgent. Dit artikel laat zien dat marktwerking en recht gezworen partners zijn. Markten werken alleen als partijen zich kunnen binden aan hun beloften, zowel private partijen onderling als de politiek jegens private partijen. Het recht en een onafhankelijke rechter maken dat mogelijk. Het onafhankelijke oordeel van de rechter moet leiden tot een evenwicht tussen de enerzijds de macht van de politiek en anderzijds de rationele afweging of politieke interventie in eerder toegekende rechten gerechtvaardigd is. De recente verkiezingsuitslagen, ook in Nederland, hebben dit delicate evenwicht onder hoogspanning gezet. In een dergelijke situatie van hoogspanning is rolvastheid van beide machten een eerste vereiste. De samenleving moet zich dan ook vergewissen van de onderscheiden mandaten van de machten en hen daarop aanspreken.

[verder lezen in InView]

Methodologische verantwoording van systematische rechtspraakanalyse
Systematische rechtspraakanalyse is een type rechtswetenschappelijk onderzoek dat in opkomst is. Wat is systematische rechtspraakanalyse en hoe verantwoorden rechtswetenschappers hun analyses? Fundamentele vragen waarover dit artikel toelichting en uitleg geeft. Aan de hand van een meta-analyse van 105 Nederlandse onderzoeken, verschenen in de periode 2016-2023, wordt de stand van zaken geschetst.

[verder lezen in InView]

Staatsraden en kabinetsformatie
Oud-(in)formateur Van Zwol onder een vergrootglas
Staatsraad Van Zwol kreeg heel wat kritiek te verduren, omdat hij na een informatieopdracht tevens een formatieopdracht ter hand had genomen, omdat hij als informateur nauw betrokken was bij de controversiële inzet van het noodrecht om de asielinstroom te beperken en in december 2024 wegens enkele publieke uitlatingen zijnerzijds. Wat hield deze kritiek precies in en is deze vanuit een staatsrechtelijk oogpunt bezien terecht?

[verder lezen in InView]

Wettelijk (knal)vuurwerkverbod bestaat allang
Binnen de regeringscoalitie is er geen steun voor een landelijk vuurwerkverbod. Maar kijk eens naar artikel 350 lid 2 Wetboek van Strafrecht en artikel 2.1 lid 1 Wet Dieren. Een wettelijk vuurwerkverbod? Dat is er al, alleen: het is vermomd als verbod van dierenmishandeling!

[verder lezen in InView]

Geen robotrechter, maar wel een rechter die betere informatie krijgt en expliciet redeneert
In hun artikel ‘Discrimineren strafrechters? Helpt de robotrechter?’ (NJB 2024/2448, afl. 37) vragen Smit & Terlouw zich af hoe discriminatie door de strafrechter bij de straftoemeting is tegen te gaan. In dat verband pleiten ze voor bewustwording en erkenning, meer – tijd kostende – dialoog en transparantie bij de straftoemeting, en meer diversiteit binnen de rechterlijke macht. Een ‘robotrechter’ zien ze duidelijk niet als oplossing.

[verder lezen in InView]

Eerder verschenen
NJB 2 (2025)
15 januari 2025
NJB 1 (2025)
8 januari 2025
NJB 40 (2024)
18 december 2024
NJB 39 (2024)
11 december 2024
NJB 38 (2024)
4 december 2024