De algemeenbelangactie in strijd met het algemeen belang?
Over de representativiteit van algemene belangenbehartigers
Belangenorganisaties vinden in toenemende mate de gang naar de rechter in kwesties van groot politiek en maatschappelijk belang. In reactie op recente juridische successen van dit soort organisaties, stemde een Kamermeerderheid in met een motie waarin de regering wordt verzocht te verkennen of (nadere) representativiteitsvereisten wenselijk zijn voor belangenorganisaties die algemene belangen bij de rechter behartigen. In dit artikel wordt bepleit dat de voorstellen uit de motie op gespannen voet staan met de functie en aard van algemeenbelangacties. Om effectieve rechtsbescherming te kunnen (blijven) realiseren voor stemloze, kwetsbare en impopulaire belangen moeten belangenorganisaties niet langs de meetlat van de representatieve democratie worden gelegd of worden gefocust op betalende en direct belanghebbende leden, maar op adequate en transparante behartiging van bovenindividuele belangen.
IE en de circulaire economie: stimulans of obstakel?
De klimaatcrisis is urgent en vormt een van de grootste uitdagingen van deze tijd. Dat vanuit het recht veel kan worden gedaan om de gevolgen van klimaatverandering te mitigeren, blijkt onder meer uit de klimaatzaken Urgenda/Staat en Milieudefensie/Shell, en de recente stikstofuitspraak van de Raad van State. Thema’s als klimaatverandering en duurzaamheid staan inmiddels centraal in diverse rechtsgebieden, waaronder het ondernemingsrecht, het aansprakelijkheidsrecht, het strafrecht en het bestuursrecht. In het intellectueleeigendomsrecht (IE) zijn deze thema’s juist onderbelicht. Zo nu en dan wordt aandacht besteed aan fenomenen als greenwashing, duurzaamheidskeurmerken en upcycling, maar het verband tussen IE en duurzaamheid holistisch en systematisch benaderen gebeurt nog niet. Met deze bijdrage wordt beoogd het onderwerp stevig op de kaart te zetten.
Eerder verschenen
NJB 13 (2023)
5 april 2023
NJB 12 (2023)
29 maart 2023
NJB 11 (2023)
22 maart 2023
NJB 10 (2023)
15 maart 2023
NJB 9 (2023)
8 maart 2023