Er zijn mensen die daar al over nagedacht hebben. Op spotify staat een afspeellijst getiteld ‘Songs to listen to while preparing your income tax return’, met de aanprijzing: ‘Two things are certain: death and taxes. But preparing your income tax return doesn’t have to be completely soul-crushing and boring as long as you have some good music to listen to (…).’ Die lijst is slechts 118 keer opgeslagen (na mijn interventie thans 119 keer), dus heel erg good vinden de meeste abonnées de geselecteerde nummers kennelijk niet. Maar er zullen ook weinig abonnées zijn die zoeken op een artiest, nummer of album dat ‘(preparing your) income tax (return)’ heet.

Bovenaan die lijst staat uiteraard – inkopper – de klassieker Taxman van de Beatles, die in de eerste regels meteen de toon zetten (no pun intended):

Let me tell you how it will be: 
there’s one for you; nineteen for me

Dat zal trouwens een dichterlijke vrijheid geweest zijn, want een marginaal inkomstenbelastingtarief van 95% is volgens het EHRM in strijd met het eigendomsrecht (N.K.M./Hungary). Maar dit terzijde.

Voor de hand ligt ook de includering van het jaarrekening-achtig getitelde nummer After Taxes van Johnny Cash (no pun intended), die eveneens het bruto-netto-traject bezingt, zij het niet kwantitatief, maar kwalitatief:

Cause from those total wages earned 
Down to that net amount that’s due
I feel the painful sense of loss between the two
There goes that bracelet for her arm
(…)
by the time old uncle Sam gets through with you
You can buy her a pair of hose - A little powder for her nose
And take her down to Sloppy Joe’s for beer and stew
Them are the facts after tax

Maar er staan ook nummers op waar je nog nooit van gehoord hebt en die interessant zicht bieden niet alleen op opvattingen over belastingheffing, maar ook op die over advocaten. Toen ik nog student was stuurde ik op verre en niet erg goed voorbereide vakanties ook wel eens een telegram naar mijn ouders met ‘all well; send money’, maar Warren Zevon was kennelijk op een niet geheel vrijwillige tax holiday (pun intended) toen hij zijn vader smeekte om niet alleen money te sturen, maar ook law­yers and guns:

Dad, get me out of this! (…)
I’m hiding in Honduras, I’m a desperate man
Send lawyers, guns, and money
The shit has hit the fan
Send lawyers, guns, and money.

Sommige liedjes gaan verbazend diep in op de bijkomende beschikkingen bij belastingaanslagen en op de techniek die de heffing omgeeft. Zo heeft Ava B. Johnson een zeer dansbare Compound Interest Song opgenomen (‘… easily said: interest paid on interest …. Interest paid on interest ….’).

We kunnen het de Amerikaan die de afspeellijst heeft gemaakt (Lee Coursey) niet kwalijk nemen dat hij alleen liedjes in het Engels heeft uitgezocht, maar we hebben ook parels uit eigen talengebied, zoals Belasting van Normaal (van het album Deurdonderen):

‘t geval waor ik met bezig bun dat is meteen al raak
ik wet wel datte arm is, moar dat is niet mien zaak
ik zal ‘m loaten dokken, zien hele leaven lang
protesteren help ‘m niks, ‘t is now eenmoal an de gang

En onder de Plezantse Liedjes van Urbanus figureert de rocker Belastingcontroleur, waarin Urbanus zijn aanslag­regelend ambtenaar beticht van bestialiteit:

Mijn betalingscontroleur is op z’n kop gevallen
Door hem moet ik mijn broeksriem altijd maar versmallen
Hij steelt de biefstuk van m’n bord; hij hangt altijd aan m’n slippen
Maar nooit kwam er één woordje van dank over z’n lippen
(…) terwijl ik haast versmacht
Heeft hij onder tafel m’n spaarvarken verkracht

Maar belastingen zijn wel degelijk goed als hun opbrengst goed besteed wordt, dus laten we stichtelijk eindigen met Taxes, van Noah (nee, niet Norah) Jones:

Go to college, 
Get a job
Pay your taxes, 
Marry your heart

Vóór 1 april dus. En ga altijd stemmen. No pun intended.

Dit Vooraf is gepubliceerd in NJB 2025/534, afl. 10

Afbeelding: ©istock