Mag een gemeente het adres bekend maken van een pedoseksueel via een brief aan de omwonenden?
De Zaak
Een veroordeelde pedoseksueel eist € 8.000 schadevergoeding van de gemeente Amersfoort. De gemeente zou onrechtmatig hebben gehandeld door per brief de buurt in te lichten over zijn aanwezigheid in een appartementencomplex.
Hoe ging de pedoseksueel met de gemeente om?
Na het vinden van woonruimte in een seniorenflat licht de man zijn contactpersoon bij het parket in, tekent een huurcontract en krijgt een woonvergunning van de gemeente. Op de begane grond is een kinderopvang en in de omgeving een instelling voor ‘kwetsbare jongeren’. De burgemeester, ingelicht door het OM, wil de man daar dan ook niet hebben. In overleg stelt hij de man alternatieven voor. Maar de man is tevreden met zijn keuze. Hij wil ook niet dat de burgemeester het kinderdagverblijf inlicht over zijn aanwezigheid. De burgemeester mailt hem dat zijn weigering voor dilemma’s zorgt. Hij wil onrust voorkomen en waken over de veiligheid van zijn burgers.
Volgens de man zet de burgemeester hem daarna onder druk die alternatieve woning te accepteren door te dreigen zijn woonplaats bekend te maken als hij geen ja zegt.
Wat zet de zaak op scherp?
De man vertelt een journalist dat de burgemeester hem weg wil hebben. Hij zegt dat hij in ‘een’ seniorenflat is gaan wonen en dat er een kinderdagverblijf vlakbij is. Hij geeft niet het adres. De man meldde al eerder op zijn weblog dat hij een woning had gevonden. Zonder nadere details. De journalist belt de gemeente om bevestiging. Het aspect kinderdagverblijf heeft nieuwswaarde, zegt hij. De journalist wil er aandacht aan besteden, „maar dat hangt ook van de burgemeester af, hoe hij daarmee omgaat”. Daarop besluit de burgemeester de buurt een gedetailleerde brief te sturen en is de man landelijk nieuws geworden. In de brief verwijt het bestuur de man ‘wispelturig gedrag’, het ‘eenzijdig inzetten van de media’ en het ‘afslaan van zorg’. De gemeente vindt zijn gedrag ‘onberekenbaar’. Er komt politietoezicht, een bewonersbijeenkomst en een open telefoonlijn.
Hoe oordeelt de rechter?
Die constateert fijntjes dat de juridische basis waarop de gemeente de man tot verhuizing wilde dwingen ‘onduidelijk is gebleven’. Verder blijkt noch uit de locatie van zijn nieuwe woning en evenmin uit zijn gedrag een verhoogd risico voor de omgeving. Dat er angst en onrust in de buurt zou kunnen ontstaan vindt de rechter ‘invoelbaar’. Maar een gemeente hoort terughoudend te blijven en geen beleid te baseren op onberedeneerde emoties. De journalist hield bij zijn vragen ook een slag om de arm; er dreigde geen acute publicatie, ook niet van het adres van de man. De gemeente heeft dus met de brief inbreuk gemaakt op het grondrecht van privacy van de man. De brief en de maatregelen werkten juist escalerend – de gemeente handelde onrechtmatig. De rechter stelt een schadevergoeding van € 4000 vast. De man draagt immers ook zelf schuld. Hij bracht zelf het proces op gang dat tot de brief leidde.
Lees hier de uitspraak (ECLI:NL:RBMNE:2015:2329)
Deze Uitspraak is ook te lezen op www.nrc.nl/rechtenbestuur
Bron afbeelding: Erich Ferdinand