De herzieningsplannen voor de gefinancierde rechtsbijstand van minister Dekker stuiten op veel verzet vanuit de sociale advocatuur, die het financieel zwaar heeft. Verandering is wel nodig: de commissie-Van der Meer constateerde dat de kwaliteit en het vergoedingenstelsel verbetering behoeven. In deze masterscriptie wordt onderzocht wat we kunnen leren van de Zweedse en Ierse stelsels voor gefinancierde rechtsbijstand. Ook wordt – op basis van interviews met (oud-)sociaal advocaten en andere relevante gesprekspartners uit Nederland en Zweden – een abc aan concrete oplossingen uit de praktijk voorgesteld voor de huidige problemen. Interessante oplossingen van over de grens zijn bijvoorbeeld het Schotse peerreviewsysteem, de kwaliteitstoeslag en het urenplafond die in Zweden gehanteerd worden, de Ierse en Zweedse rechterlijke discretie bij toevoegingsverzoeken en de kostenverhaling bij winst, naar Iers voorbeeld, om gelijkheid te bevorderen. Waardevolle oplossingen van Nederlandse ervaringsdeskundigen zijn bijvoorbeeld een correctiemechanisme voor het urenaantal per zaak, een speciale maatschappelijk werker voor gefinancierde rechtsbijstand, het versimpelen van huidige wetgeving en een comeback van de reclassering. Er wordt geconcludeerd dat invoering van enkele elementen uit het Zweedse en Ierse stelsel het overwegen waard is en dat het verbeteren van het huidige stelsel met behulp van oplossingen uit de praktijk de voorkeur verdient boven een ingrijpende herziening.

Afbeelding: Justitia / Tim Reckmann / CC BY 2.0