De Nationale ombudsman als ‘one stop shop’?

Lees hier de scriptie De Nationale ombudsman en rechtsbeschermingsproblematiek rondom ontstatelijking: op naar de ombudsman als ‘one stop shop’? van Joanne de Bruijn (Masterscriptie Staats- en bestuursrecht, Universiteit Leiden, begeleider: Willemien den Ouden, beoordeling: 9)

Net als bij de bestuursrechter is de bevoegdheid van de Nationale ombudsman om te oordelen over klachten gekoppeld aan het bestuursorgaanbegrip van de Awb. De voortschrijdende ontstatelijking heeft echter tot gevolg dat steeds meer taken die de overheid voorheen zelf uitvoerde worden uitbesteed aan of neergelegd bij private partijen. Die worden door de bestuursrechter doorgaans niet gezien als b-bestuursorgaan. Dat betekent dat de Nationale ombudsman in beginsel ook niet bevoegd is om klachten te behandelen over deze organisaties. In deze scriptie is onderzoek gedaan naar de wijze waarop de Nationale ombudsman omspringt met zijn bevoegdheid ten aanzien van private partijen die een publieke taak uitvoeren en naar uitbreidingsmogelijkheden van deze bevoegdheid en de wenselijkheid daarvan.

Het scriptieonderzoek toont aan dat er diverse argumenten pleiten voor een verruiming van de bevoegdheid van de Nationale ombudsman ten aanzien van private partijen die een publieke taak uitvoeren. Zo is het bestuursorgaanbegrip zoals ingevuld door de bestuursrechtspraak onvoldoende toegesneden op de taak van de Nationale ombudsman als aanvullende rechtsbeschermer. Bovendien wordt op internationaal niveau de duidelijke boodschap verkondigd dat ombudsmaninstituten zouden moeten fungeren als ‘one stop shop’ voor alle klachten over de uitvoering van publieke taken, ongeacht of deze taken zijn uitbesteed aan een private partij of niet.

Een analyse van ombudsprudentie laat zien dat een belangrijke stap in de goede richting reeds is gezet door de Nationale ombudsman zelf: met een minder strikte interpretatie van het b-bestuursorgaanbegrip kan hij klachten over gedragingen van private partijen die een wettelijke overheidstaak toegekend hebben gekregen toch in behandeling nemen. Betoogd wordt dat wettelijke maatregelen op lange termijn echter onontkoombaar zijn. In dat verband zou de wetgever kunnen besluiten tot het loskoppelen van de bevoegdheid van de Nationale ombudsman van het bestuursorgaanbegrip in zowel de Wet Nationale ombudsman als de Algemene wet bestuursrecht om in plaats daarvan een nieuw, ruimer overheidsbegrip te introduceren.

 

Over de auteur(s)