Lees hier de scriptie Als publiek procedeert voor de publieke zaak. Een intern-rechtsvergelijkende studie naar de algemeenbelangactie binnen het privaat- en bestuursrecht van Anne Veldkamp (Masterscriptie Nederlands Recht, Rijksuniversiteit Groningen, begeleiders: prof. Herman Bröring en prof. mr. drs. Charlotte Pavillon, beoordeling: 8,5)
Het Nederlands procesrecht geeft belangenorganisaties ruim toegang tot de rechter. Zij kunnen namelijk een ‘algemeenbelangactie’ entameren. Dit houdt in dat een belangenorganisatie op eigen naam procedeert ter behartiging van algemene belangen. Er bestaat een bestuursrechtelijke en privaatrechtelijke variant van de algemeenbelangactie met elk een eigen ontvankelijkheidsregime. Een belangenorganisatie met een wens te procederen in het privaatrecht dient bijvoorbeeld ‘representatief’ te zijn, aldus artikel 3:305a BW. In het bestuursrecht moet de belangenorganisatie aan andere vereisten voldoen; zij moet bijvoorbeeld feitelijke werkzaamheden ontplooien volgens artikel 1:2 lid 3 Awb. In deze scriptie worden de verschillen tussen de bestuursrechtelijke en privaatrechtelijke ontvankelijkheidsvereisten verklaard. Hierbij wordt duidelijk dat het doel van de ontvankelijkheidsvereisten in beide rechtsgebieden hetzelfde is. De ontvankelijkheidsvereisten pogen te waarborgen dat de procederende belangenorganisaties professioneel zijn en met kennis en kunde hun statutaire belangen in rechte behartigen. Hierbij moet de toegang tot de rechter echter niet te zeer worden beperkt. De verschillen tussen het privaatrechtelijke en bestuursrechtelijke ontvankelijkheidsregime kunnen grotendeels verklaard worden door het eigen karakter van beide rechtsgebieden. Zo is privaatrechtelijk procederen doorgaans bijzonder kostbaar, is de bestuursrechter vertrouwd met algemene belangen en bestaat er een risico op oneigenlijk gebruik van de algemeenbelangactie in het privaatrecht.