Kenmerkend voor het huidige tijdsgewricht is dat incidenten in de sfeer van de tenuitvoerlegging van strafrechtelijke sancties de politiek lijken te verplichten tot het nemen van onmiddellijke (wettelijke) maatregelen. De discussie hierover raakt direct aan zwaarwegende belangen; van gedetineerden, tbs-gestelden, slachtoffers en van de maatschappij in het algemeen. Maar naast een verscheidenheid aan individuele en maatschappelijke belangen komt ook een breed spectrum aan wetenschapsdisciplines samen in de tenuitvoerlegging van strafrechtelijke sancties. Daarom wordt in deze bijdrage het belang geïllustreerd van een brede, multidisciplinaire discussie omtrent het huidige sanctierecht en van (voorgenomen) wijzigingen daarvan. Huidige ontwikkelingen omtrent de v.i. en de rol van risicotaxatie-instrumenten bij het nemen van sanctierechtelijke beslissingen laten zien dat waardevolle inzichten uit de (neuro)psychologie, psychiatrie en victimologie vooralsnog allesbehalve optimaal worden benut bij het voorstellen van aanpassingen in het strafrechtelijk sanctierecht.

Lees het hele artikel in Navigator.

De huidige aanvallen op de rechterlijke macht vinden niet plaats in een maatschappelijk, politiek en juridisch vacuüm en kunnen daarom ook niet geïsoleerd bestreden worden. Het gaat om herstel van vertrouwen over zo ongeveer de hele breedte van de samenleving. De rechterlijke macht zelf is geen partij in een gevecht met degenen die feiten en argumenten naar believen duiden als het eigen gelijk en de eigen Waarheid, omdat de rechtspraak het nu juist van zorgvuldigheid, precisie en genuanceerde afweging moet hebben. Wat minimaal nodig is, is toch de grondtoon van elkaar enige ruimte geven: dat men elkaar serieus neemt en ervan uitgaat dat ook de anderen oprecht bezorgd zijn over de democratische rechtsstaat en zijn rechtspraak, ook al wordt die bezorgdheid diametraal anders ingevuld. Of dat er nog inzit? Auteur heeft er een hard hoofd in.

Lees het hele artikel in Navigator.

Het staat buiten kijf dat alle partijen in het debat rondom vaccinatie het liefst willen dat groepsbescherming robuust gegarandeerd wordt via vrijwillige vaccinatie en idealiter wordt een vaccinatieplicht in welke vorm dan ook vermeden. Maar de Nederlandse politiek kan een discussie over meer verplichtende maatregelen niet langer uit de weg gaan. De dalende lijn in de vaccinatiegraad lijkt in Nederland vooralsnog gestopt, maar mocht de vaccinatiegraad ooit te ver dalen dan zal ook de Nederlandse regering tot actie moeten overgaan en vaccinatiedrang via de kinderopvang, zoals voorgesteld door de commissie Vermeij, is dan het beste voorstel.

Lees het hele artikel in Navigator.

Digitaal procederen in strafzaken heeft de toekomst. Een nieuwe stap in deze ontwikkeling is dat per 1 februari 2020 in alle soorten strafzaken digitaal kan worden geprocedeerd bij de Hoge Raad der Nederlanden. Met ingang van die datum kunnen, naast vertegenwoordigers van het Openbaar Ministerie (cassatiedesk) en advocaten, gemachtigde medewerkers van advocaten onder voorwaarden met het webportaal van de Hoge Raad werken.

Lees het hele artikel in Navigator.

Bekijk dit nummer in Navigator.

De afnemende vaccinatiegraad en de toenemende kans op mazelenuitbraken worden meer en meer als een maatschappelijk probleem ervaren, en krijgen daarom terecht veel politieke aandacht. Een initiatiefwetsvoorstel van D66 wil kinderdagverblijven de mogelijkheid geven om niet-ingeënte kinderen te weigeren. Dit artikel toont aan dat dit voorstel in conflict komt met artikel 9 EVRM en de AWGB. Daarnaast biedt het voorstel slechts schijnzekerheid voor ouders over de veiligheid van hun kinderen in de kinderopvang. Wetgeving zou zich primair moeten richten op het tegengaan van het onderliggende probleem van de afnemende vaccinatiegraad.

Lees het hele artikel in Navigator.

In 2016 werd een wetsvoorstel bevordering mediation in consultatie gegeven en ook vanuit andere hoeken zijn er initiatieven genomen en voorstellen gedaan om mediation een meer verplichtend karakter te geven. Maar wetgeving met betrekking tot vrijwilligheid of afdwingbaarheid van mediation is nauwelijks wenselijk, in ieder geval niet noodzakelijk en slechts als een milde reminder aan de rechter enigszins nuttig.

Lees het hele artikel in Navigator.

De verstoring van de rijvaardigheid door het gebruik van cannabis is dosisafhankelijk. Uit onderzoek blijkt dat hoe hoger de dosis THC, hoe duidelijker het negatieve effect op de (rij)vaardigheden is. In de richtlijnen van het OM wordt ongeacht de hoeveelheid THC aangetroffen bij een bestuurder eenzelfde strafbeschikking aangeboden. Voorts bestaan voor de rechterlijke straftoemeting geen oriëntatiepunten. Het is de hoogste tijd om daarin verandering te brengen.

Lees het hele artikel in Navigator.

Wanneer men geschillen over de interpretatie van het basisdocument van het Koninkrijk, het Statuut, laat beslissen door een orgaan waarin de Nederlandse ministers het uiteindelijk voor het zeggen hebben, kan van juridische gelijkwaardigheid tussen de landen van het Koninkrijk niet meer worden gesproken. Vragen over de grenzen van de bevoegdheden van de hoogste organen van de vier landen van het Koninkrijk dienen te worden beslecht door een onafhankelijke instantie.

Lees het hele artikel in Navigator.

Het is mij niet eerder overkomen dat ik mij gedrongen voel te reageren op een column die mij (als romanist en rechter) uit het hart is gegrepen. Aan de hand van levendige voorbeelden concludeert Coen Drion dat recht (uiteindelijk) de ars (kunde én de kunst) behoort te zijn van het goede en billijke, waarmee hij verwijst naar de onovertroffen uitspraak van de jurist Celsus uit de tweede eeuw, die eeuwigheidswaarde zal hebben (ius est ars boni et aequi).

Lees het hele artikel in Navigator.

In dit artikel wordt een gekwalificeerde vaccinatieplicht voor kinderen onder de twaalf jaar bepleit. Vaccinatie van deze kinderen tegen de meest risicovolle infectieziekten zou verplicht moeten worden, terwijl tegelijkertijd de ouders de mogelijkheid moet worden gegeven om op basis van een gewetensbezwaardeprocedure ontheffing te vragen. Herhaaldelijk gebruikte argumenten, dat zo’n plicht strijdig zou zijn met de vrijheid van godsdienst van de ouders, met het recht op onaantastbaarheid van het lichaam van het kind en met het recht op gezinsleven, worden ontkracht. Door deze maatregel kan het aantal vaccinaties op de biblebelt worden vergroot waardoor de vaccinatiegraad stijgt, de groepsimmuniteit worden bevorderd en de kans op toekomstige uitbraken verder worden verkleind, zonder dat een vaccinatieplicht tout court hoeft te worden ingesteld.

Deel 2: de zaak Martijn
Op 2 april 2013 wees het Hof Arnhem-Leeuwarden arrest in de zaak Martijn. Het was het met de kwalificatie van de rechtbank eens dat het gedrag van de vereniging Martijn in strijd was met de openbare orde. Het hof stelde echter dat er aan nog een eis moet worden voldaan: de werkzaamheden moeten de samenleving ontwrichten of kunnen ontwrichten. Volgens de auteur moet het mogelijk zijn dat bepaalde daden in strijd worden geacht met de fundamenten van de rechtsorde zonder dat de vereniging (in dit geval) technisch misdrijven pleegt.

Over een ‘rechtendieet’ ten behoeve van dieren
Mensenrechten leiden aan begripinflatie: met de tweede en derde generatie mensenrechten lijken welhaast alle rechten een mensenrecht zijn. Zo wordt het begrip betekenisloos. Waarom moeten mensen over zoveel rechten beschikken, terwijl de dieren het zonder rechten moeten stellen? Een aantal van de klassieke mensenrechten zou ook voor dieren kunnen gelden. Er moeten niet steeds meer mensenrechten bijkomen, maar de kring van rechtssubjecten die de mensenrechten beschermen mag wel worden uitgebreid.

Het 15e Protocol bij het EVRM staat sinds juni 2013 open voor ratificatie. Het is een amenderend protocol dat enkele wijzigingen bevat van het EVRM die zullen worden doorgevoerd als alle verdragstaten het Protocol hebben geratificeerd. Het codificeert onder meer het subsidiariteitsbeginsel en de doctrine van de margin of appreciation.