In deze bijdrage wordt ingegaan op de Wet hervorming herziening ten voordele en de recente evaluatie daarvan. Daarbij komen de wettelijke wijzigingen aan de orde en wordt onder meer stilgestaan bij de belangrijkste bevindingen en conclusies naar aanleiding van de uitgevoerde evaluatie. Geconcludeerd wordt dat de mogelijkheden om een afgesloten strafzaak herzien te krijgen, zijn verruimd, zonder dat de herzieningspoorten wagenwijd zijn opengezet. De wet is doeltreffend te noemen. Er zijn echter wel enkele knelpunten gesignaleerd die de werking van het rechtsmiddel herziening zouden kunnen frustreren.

Lees het hele artikel in Navigator.

In het kader van de bescherming van meerderjarigen en (on)bekwaamheid komt in deze bijdrage de wettelijke regeling van de curatelen, beschermingsbewinden en mentorschappen (cbm’en) aan de orde. Deze regeling scoort goed als het gaat om rechtszekerheid en -bescherming, maar het van rechtswege handelingsonbekwaam c.q. -onbevoegd worden verhoudt zich wel slecht met het uitgangspunt om die autonomie maximaal te honoreren. Is deze automatische aantasting van legal capacity wel te rechtvaardigen met een beroep op artikel 8 lid 2 EVRM?

Lees het hele artikel in Navigator.

Op 1 januari is de Algemene wet bestuursrecht (Awb) 25 jaar geworden. Zij zou volgens de wetgever als codificatie, van nu eindelijk ook ons bestuursrecht en bestuursprocesrecht, de Nederlandse burgers verrijken met verhoogde rechtsbescherming. Wat is daarvan gekomen?

Lees het hele artikel in Navigator.

Buurtrechter, vrederechter, spreekuurrechter, burenrechter, wijkrechter, regelrechter, ‘community court’, … aan creativiteit in de rechtspraak ontbreekt het niet. Laagdrempelige rechtspraak, ook wel maatschappelijk effectieve(re) rechtspraak geheten, krijgt in Nederland steeds meer vaste grond onder de voeten. In de praktijk gaat de aandacht vooral uit naar het civiele recht. Is het niet hoog tijd voor het bestuursrecht om aan te haken?

Lees het hele artikel in Navigator.

De namen Lindenbaum en Cohen zijn ook na honderd jaar nog steeds springlevende namen in de rechtspraktijk en het onderwijs, vanwege een (civiel) arrest van de Hoge Raad. Het ging om een zakelijk conflict tussen twee natuurlijke personen. Een van Lindenbaums ‘bedienden’ was door Cohen overgehaald aan hem bedrijfsinformatie over Lindenbaums bedrijf te verklappen, waardoor Lindenbaum, zo stelde hij, in zijn bedrijf ernstig was benadeeld. Was dat onwetmatig of onrechtmatig?

Lees het hele artikel in Navigator.

De persoonlijke onrechtmatigedaadsaansprakelijkheid van bestuurders van rechtspersonen geeft al decennialang aanleiding tot een schier onuitputtelijke en nogal ondoorgrondelijke rechtspraak. Duidelijk is wel dat de Hoge Raad, zoals dat tegenwoordig heet, ‘aan de knoppen aan het draaien is’. Met name het vereiste van het (persoonlijk) verwijt wordt gehanteerd om de aansprakelijkheidsrisico’s van bestuurders te temperen. Een recent arrest (HR 23 november 2012, Van de Riet/Hoffman), dat een nieuw licht op deze materie werpt, is aanleiding om de vraag te stellen waar nu de grenzen liggen en of de verwijtbaarheid wel het meest geschikte aanknopingspunt is om de rechtsontwikkeling te sturen.

Aan de hand van een recent (in 2012) uitgevoerde enquête onder een representatieve uitsnede van de bevolking, onderzoeken de auteurs of wantrouwen ten aanzien van de rechtspraak deel uitmaakt van een meer algemeen institutioneel onbehagen. Ze vinden dat wantrouwen tegenover de rechtspraak samenvalt met andere vormen van institutioneel wantrouwen bijvoorbeeld wantrouwen in de media, de wetenschap en de politiek. Ook vinden ze dat wantrouwen ten aanzien van de rechtspraak voorkomt onder exact dezelfde groepen die ook uitblinken in wantrouwen ten aanzien van andere instituties: mannen, lager opgeleiden, ouderen en achterbannen van niet-gevestigde politieke partijen. Zij sluiten af met een bespreking van de beleidsmatige relevantie van de centrale conclusie dat wantrouwen ten aanzien van de rechtspraak deel uitmaakt van een bredere cultuur van institutioneel onbehagen.

De meeste burgers kan de transparantie van de rechtspraak gestolen worden, tenzij er een spannende affaire in de publiciteit rondwaart.