Artikelen van Olaf Ifzaren
Tijdschrift
NJB 22 (2020)
Google en de extraterritoriale effecten van de AVG
De AVG is als zodanig niet de wereldwijde standaard voor gegevensbescherming. Het leidt echter geen twijfel dat de Europese gegevensbeschermingsregels een grote rol spelen in de mondiale ontwikkeling van het recht op gegevensbescherming. Niet alleen als algemene inspiratiebron, maar ook doordat ondernemingen in derde landen rechtstreeks aan de regels gebonden kunnen zijn en gegevens alleen naar een derde land kunnen worden doorgegeven als aan bepaalde vereisten is voldaan. Deze laatste twee aspecten van de AVG kennen wel bepaalde grenzen als internet en de wereldwijde vrijheid van meningsuiting in het geding zijn, zoals blijkt uit de rechtspraak van het Hof van Justitie over Google en het recht om vergeten te worden.
Crimineel of slachtoffer?
Deze bijdrage ziet op de vraag of (benadeelde) bedrijven die hun digitale achterdeur open laten staan voor cybercriminelen in de toekomst moeten vrezen om (ook) als dader aangemerkt te worden. Minister Grapperhaus kondigde al aan dat de overheid harder gaat optreden tegen (niet-gereguleerde) bedrijven die hun internetbeveiliging niet op orde hebben. In deze bijdrage wordt ingegaan op de huidige cybersecuritywetgeving, op de vraag of de theoretische strafrechtelijke handhaving ook in de praktijk werkbaar is en wordt afgerond met enkele beschouwingen voor de toekomst.
Willekeur in immateriële schadevergoeding?
Wat is de visie van strafrechters op het vereiste geestelijk letsel en hoe passen zij dit toe in de praktijk? Om daar achter te komen is strafrechters gevraagd naar de wijze waarop zij een immateriële schadevordering naar aanleiding van psychische schade bij een slachtoffer van een strafbaar feit behandelen. Eerder bleek al uit jurisprudentie en informatie uit ‘het veld’ dat rechters hier niet eenduidig over oordelen. De interviews bevestigen dit. Uitbreiding van de motiveringsplicht op het punt van de vordering van de benadeelde partij zou duidelijkheid van en begrip voor het oordeel van de rechter ten goede komen en ook de kwaliteit van dat oordeel kunnen verbeteren.
Seksuele gerichtheid in de Grondwet
Er is discussie over artikel 1 van de Grondwet. De aanleiding is een gewijzigd initiatiefvoorstel om de bestaande beschermingsgronden tegen discriminatie aan te vullen met handicap en seksuele gerichtheid. De olifant in de Kamer – pedoseksualiteit – wordt daarmee niet benoemd want dat zou tot zoveel commotie kunnen leiden dat het hele voorstel wordt getorpedeerd. Auteurs van deze opinie menen echter dat grondwettelijke bescherming ook voor die groep geen probleem is en zelfs principieel geboden, ongeacht of bescherming wordt gebaseerd op een nieuw op te nemen grond ’seksuele gerichtheid’ of ‘op welke grond dan ook’.
Wat is rechtswetenschap?
Reinout Wibier schreef in NJB 13 een stuk over de taakopvatting van rechtswetenschappers. Wij zien enkele problemen in zijn betoog die we hier graag aanstippen.
Tijdschrift
NJB 32 (2016)
Proactieve politiecontrole en onderscheid naar etniciteit of nationaliteit
Racial profiling en discriminatie door de politie domineren het maatschappelijk debat in de Verenigde Staten. Waar de rellen in Ferguson in 2014 na de dood van zwarte tiener Michael Brown het onderwerp scherp op de (inter)nationale publieke en politieke agenda zette, hebben er zich sindsdien diverse incidenten van vermeend raciaal gemotiveerd politiegeweld voorgedaan die maken dat het laatste woord over deze complexe kwesties nog niet is gezegd. Ook in Nederland werd de discussie over etnisch profileren en discriminatie recent weer aangewakkerd door de staandehouding van rapper Typhoon, welke met name zou zijn ingegeven door diens huidskleur. Naast de politie blijken ook burgers te profileren. Zo werd onlangs een vliegtuig aan de grond gehouden omdat een passagier meende in een Arabische medepassagier een terrorist te ontwaren. Voor wat betreft de politie is de terugkomende vraag of profileren incidenteel voorkomt of dat het een structureel probleem is. Wij willen ons beperken tot het proactief politieoptreden, waarbij er nog geen verdachte of verdenking is. Daarbij laten we de kwestie of het etnisch profileren al dan niet structureel voorkomt links liggen en buigen ons over de vraag of en zo ja op welke wijze dat proactief optreden kan worden uitgevoerd zonder dat daarbij sprake is van discriminatie naar ras of nationaliteit.
Lees het hele artikel in Navigator.
Antonin Scalia (1936-2016)
In februari van dit jaar overleed onverwacht het vooraanstaande lid van het Amerikaanse Hooggerechtshof Antonin Scalia. Hij wordt algemeen beschouwd als een briljant jurist en staat bekend om zijn uitgesproken opvattingen over de rol van de rechter in de samenleving. In deze bijdrage wordt enig licht geworpen op de betekenis van Scalia voor de rechtsontwikkeling in de Verenigde Staten aan de hand van de belangrijkste doctrines en leerstukken die voor het Amerikaanse recht zo kenmerkend zijn.
Lees het hele artikel in Navigator.
‘Schone slaapsters’
Recent onderzoek wijst uit dat het met de waarborgen die claimorganisaties bieden voor goede belangenbehartiging niet goed is gesteld. De naleving van de daarvoor opgestelde Claimcode schiet nog sterk tekort. Het ziet er naar uit dat de wetgever de toegang tot de rechter voor deze organisaties fors gaat beperken. In deze bijdrage wijzen wij erop dat hierdoor een handhavingstekort aan de kant van consumenten dreigt te ontstaan. Hieraan kan worden tegemoetgekomen door toezichthouders een actievere rol te laten spelen bij de afwikkeling van collectieve consumentenclaims. De wettelijke basis is er al, maar leidt een sluimerend bestaan. Het is tijd om deze schone slaapsters te wekken.
Lees het hele artikel in Navigator.
Houd de straat maar op afstand, daar is iedereen bij gebaat
Dit is het winnende essay van de essaywedstrijd die de Rechtspraak in het kader van de Dag van de Rechtspraak 2016 organiseerde. Het thema van zowel Dag als wedstrijd was: de rechter tussen staat en straat. Klaas Nijenhuis bepleit enige afstand tussen rechters en burgers. Dat is volgens hem inherent aan het vak van rechter en mede dáárdoor kan een rechter onpartijdig over geschillen beslissen. Legitimiteit en vertrouwen krijgt de rechter vooral door onpartijdig en vanaf een afstand kwalitatief hoge uitspraken te doen.
Lees het hele artikel in Navigator.
Tijd voor een toegankelijkere cassatiedialoog?
De civiele cassatiedialoog is goeddeels aan het publieke oog onttrokken. Hierdoor is het vaak onduidelijk op basis van welke feitelijke gegevens de Hoge Raad besluit een koers in te slaan. Bovendien ontbreekt hierdoor de mogelijkheid tot het voeren van een publiek debat omtrent bij de Hoge Raad voorliggende vragen. Dit komt de kwaliteit van de rechtsvorming en ontwikkeling niet ten goede.
Lees het hele artikel in Navigator.
Blog
Tijd voor een toegankelijkere cassatiedialoog?
Wordt het niet eens tijd dat we, in ieder geval wat de cassatieprocedure betreft, afscheid nemen van het toch al tanende sub iudicebeginsel?