Volgens het hoofdlijnenakkoord van het huidige kabinet moet er voor de volgende verkiezingen een nieuw kiesstelsel zijn ingevoerd. De precieze contouren daarvan zijn nog niet uitgewerkt maar met de hervorming zou een districtenstelsel zijn beslag moeten krijgen. De mogelijke impact van een nieuw kiesstelsel mag echter niet onderschat worden. Aanpassingen van het kiesstelsel kunnen vergaande verschuivingen in het politieke landschap bewerkstelligen. De beoogde doelen van een nieuw kiesstelsel moeten zwaarder wegen dan de voordelen van het huidige stelsel. Bovendien moet het passen binnen de grondwettelijke kaders. Op beide vlakken schiet het voorgestelde stelsel, voor zover te ontwaren vanuit het hoofdlijnenakkoord, tekort.

[verder lezen in InView]

Sinds bekend werd dat bepaalde autofabrikanten hun dieselvoertuigen uitrustten met zogenoemde sjoemelsoftware, die de indruk wekte dat de voertuigen minder milieubelastend waren dan in werkelijkheid het geval was, proberen gedupeerde kopers van deze wagens in verschillende landen de schade die ze hierdoor leden vergoed te krijgen. Zo ook in ons land waar de rechtspraak tot op heden lijkt te illustreren dat rechters een voorkeur hebben voor een abstract berekende waardeschade; vergoeding van totstandkomingsschade is kennelijk geen aantrekkelijk alternatief. Toch zijn er goede redenen om, net als in het Duitsland, onderscheid te gaan maken tussen gevallen waarin de consument vergoeding van totstandkomingsschade vordert en gevallen waarin ‘slechts’ vergoeding van waardeschade wordt gevorderd. Bij totstandkomingsschade ligt de lat hoog omdat aannemelijk moet worden gemaakt dat de consument een ander transactiebesluit zou hebben genomen als hij op de hoogte was geweest van de ware aard van de auto. Is dat niet aannemelijk dan is er ruimte voor vergoeding van waardeschade.

[verder lezen in InView]

In deze bijdrage wordt onderzocht wat de oorzaken zijn van de in het rapport van Investico geconstateerde verschillen in strafoplegging tussen verdachten met en zonder een migratieachtergrond en tussen hoogopgeleide en minder hoogopgeleide verdachten. Hierbij worden inzichten uit rechtspraktijk en wetenschap gecombineerd. Zou de robotrechter helpen tegen onbewuste discriminatie die ingesleten is in het systeem?

[verder lezen in InView]

Onderzoek laat zien dat de uitkomsten van rechtszaken uiteenlopen voor verschillende groepen burgers. Om dit aan te pakken is bewustwording van vooroordelen niet genoeg. De rechterlijke macht moet investeren in de ontwikkeling van rechterlijke onpartijdigheid als ethische vaardigheid en heeft daarbij de steun van de samenleving nodig.

[verder lezen in InView]

Op 6 juni vinden de Nederlandse verkiezingen plaats voor het Europees Parlement. In Duitsland en België zullen voor het eerst ook zestien- en zeventienjarigen naar de stembus mogen. In Nederland klinkt de roep om de kiesgerechtigde leeftijd te verlagen van achttien naar zestien jaar steeds luider, bijvoorbeeld omdat jongeren in het bijzonder geraakt zullen worden door toekomstige klimaatverandering. Hoewel de keuze voor een bepaalde kiesgerechtigde leeftijd een politieke is, geven de gebezigde argumenten in het debat daarover blijk van verschillende constitutionele gezichtspunten. Dit artikel achterhaalt wat die gezichtspunten zijn en plaatst ze in een historische context, om zo bij te dragen aan een verdieping van het constitutionele debat over deze maatschappelijke kwestie.

[verder lezen in InView]

Bespreking van het preadvies voor de NJV-jaarvergadering 2024 van prof. mr. Janneke Gerards, ‘Het EU-Grondrechtenhandvest: een crashcourse’, in: J.H. Gerards e.a., Waarde, werking en potentie van het EU-Grondrechtenhandvest in de Nederlandse rechtsorde. Preadviezen. (Handelingen Nederlandse Juristen-Vereniging, 153e jaargang), Deventer: Wolters Kluwer 2024, p. 7-94.

[verder lezen in InView]

Bespreking van het preadvies voor de NJV-jaarvergadering 2024 van mr. dr. Hanna Sevenster, ‘Heeft de keizer nieuwe kleren?’, in: J.H. Gerards e.a., werking en potentie van het EU-Grondrechtenhandvest in de Nederlandse rechtsorde, Preadviezen (Handelingen Nederlandse Juristen-Vereniging, 153e jaargang), Deventer: Wolters Kluwer 2024, p. 97-134.

[verder lezen in InView]

Bespreking van het preadvies voor de NJV-jaarvergadering 2024 van prof. mr. Pieter Verrest, ‘De invloed van het Handvest op het Nederlandse strafrecht’, in: J.H. Gerards e.a., Waarde, werking en potentie van het EUGrondrechtenhandvest in de Nederlandse rechtsorde, Preadviezen (Handelingen Nederlandse Juristen-Vereniging, 153e jaargang), Deventer: Wolters Kluwer 2024, p. 139-221.

[verder lezen in InView]

Bespreking van het preadvies voor de NJV-jaarvergadering 2024 van prof. mr. Kasper Jansen, ‘Het Handvest als privaatrechtelijk instrument’, in: J.H. Gerards e.a., Waarde, werking en potentie van het EU-Grondrechtenhandvest in de Nederlandse rechtsorde, Preadviezen (Handelingen Nederlandse Juristen-Vereniging 153e jaargang), Deventer: Wolters Kluwer 2024, p. 225-287.

[verder lezen in InView]

De Staatscommissie Rechtsstaat heeft als voornaamste opdracht om ‘het functioneren van de rechtsstaat te analyseren en voorstellen te doen voor versterking van de rechtsstaat’ met bijzondere aandacht voor de ‘bescherming van burgers tegen onvoorziene en ongewenste gevolgen van overheidsmaatregelen’. Dat lijkt een nuttige exercitie maar probleem is dat een heldere theorie over rechtsstatelijke weerbaarheid momenteel nog ontbreekt. Rechtsstatelijk verval kent namelijk meerdere gedaanten: Polen, Hongarije en de Toeslagenaffaire vormen slechts drie oriëntatiepunten op een breder continuüm. Begrip van dit continuüm en van de rechtsstatelijke instrumenten die nodig zijn om de rechtsstaat weerbaar te maken – een theorie van de weerbare rechtsstaat – is wat dat betreft cruciaal. In deze bijdrage wordt getracht in enkele grote stappen de krijt lijnen van een dergelijke theorie te beschrijven.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Medio maart is een conceptwetsvoorstel tot wijziging van de Rijkswet op het Nederlanderschap (RWN) in consultatie gebracht. Bij dit voorstel wordt de verliesbepaling wegens langdurig verblijf buiten de EU incluis de Nederlandse landen en gebieden overzee (LGO’s) verzacht, en herstel geboden voor wie sinds 2003 zijn nationaliteit zo verloren heeft. De automatische verliesbepaling heeft een lange voorgeschiedenis en er is gedurig aan gesleuteld. Dat wordt hier samengevat, en vervolgens wordt het conceptwetvoorstel aan kritisch commentaar onderworpen.

[verder lezen in NAVIGATOR]

De afgelopen Provinciale Staten- en waterschapsverkiezingen resulteerden in de opkomst van nieuwe partijen, zetelverlies voor gevestigde partijen en de voortzetting van een hoge mate van versnippering. Zou een aanpassing van de Kieswet kunnen helpen bij het inperken van de fragmentatie?

[verder lezen in NAVIGATOR]