De zaakstoedeling dient met het oog op de rechterlijke onafhankelijkheid en de onpartijdigheid van de rechter met bijzondere waarborgen omgeven te zijn. De vraag is hoe in de Nederlandse rechterlijke organisatie die waarborgen verankerd zijn. Na lang dralen kwam in 2019 een Code zaakstoedeling tot stand. In het verlengde daarvan zijn door de gerechtsbesturen zaakstoedelingsregelingen per rechtsgebied opgesteld. De zaakstoedeling is een essentieel element in het kader van de rechterlijke onafhankelijkheid en rechterlijke onpartijdigheid. Blijkens de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dient de regeling van zaakstoedeling in de wet, afkomstig van het parlement, verankerd te zijn. In Nederland wordt een wettelijke verankering van de contouren en vormgeving van de toedeling van zaken node gemist. Ook de instanties die belast zijn met taken en bevoegdheden op het terrein van zaakstoedeling behoeven een grondslag in de wet. De vereisten voor een ‘tribunal established by law’ zijn in het geding.

[verder lezen in NAVIGATOR]

De Fraude Signalering Voorziening (FSV) is een applicatie van de Belastingdienst waarin meldingen werden opgenomen over (vermeende) fraude en signalen. De lijst werd gebruikt voor het beoordelen van belastingaanslagen, het beoordelen van aanvragen van toeslagen en informatie-uitwisseling met andere overheidsorganisaties. Dat vermelding in de FSV vergaande gevolgen kon hebben, staat inmiddels vast. In dit artikel wordt onderzocht in hoeverre burgers rechtsbescherming genieten ten aanzien van plaatsing op de FSV-lijst en hoe die eventueel kan worden verbeterd.

[verder lezen in NAVIGATOR]

In september 2021 stelde de toenmalige Minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker vast dat je van de gedupeerden van de toeslagenaffaire niet kunt zeggen dat ze geen toegang tot het recht hadden. ‘Want ze kwamen uiteindelijk wel bij de Raad van State. Alleen werden ze daar in het ongelijk gesteld.’ Drie maanden later verbond journalist Folkert Jensma de volgende conclusie aan het feit dat steeds minder mensen met een rechtsprobleem een beroep doen op rechters of advocaten: ‘Toegang tot het recht is een geloofsartikel, maar de burger stemt met de voeten.’ En weer twee weken later waarschuwde de Nationale ombudsman dat het fenomeen OM-afdoening op gespannen voet staat met de toegang tot recht (zonder het) van slachtoffers. Drie sprekers, drie interpretaties, de tijd lijkt rijpt om het concept toegang tot het recht aan een nadere inspectie te onderwerpen.

[verder lezen in NAVIGATOR]

De voorgestelde verhoging van de appelgrens in de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv) te verhogen van € 70 naar € 110 stuit op een aantal fundamentele bezwaren. Het is vanuit het oogpunt van rechtsbescherming onwenselijk dat als gevolg van deze verhoging (nog) meer zaken buiten de competentie van het Gerechtshof Arnhem Leeuwarden worden gebracht. In de tweede plaats vervult het hoger beroep bij dat hof een belangrijke functie vanuit het oogpunt van rechtseenheid. Tot slot valt een appelgrens van € 110 ook vanuit een rechtsvergelijkend perspectief niet te verdedigen.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Het civiele recht houdt uitdrukkelijk rekening met de mogelijkheid van een op zichzelf geldige overdracht van een beslagen goed. Een dergelijke beschikking kan alleen niet tegen de beslaglegger worden ingeroepen. Nu kan het natuurlijk wel zo zijn dat hetgeen privaatrechtelijk mogelijk is, strafrechtelijk niet is toegestaan. Bij registergoederen zou de consequentie daarvan echter zijn dat de facto overdracht ook niet eens meer mogelijk zal zijn, aangezien de notaris zijn medewerking aan het transport zal moeten weigeren. Vanuit systematisch oogpunt vinden auteurs dit moeilijk te verkroppen, omdat daarmee de blokkerende werking van beslag praktisch absoluut wordt. Dat is nu juist niet wat de Hoge Raad in civiele zaken heeft geoordeeld.

Lees het hele artikel in Navigator.

 

Nederland staat, net als de rest van de wereld, in de komende decennia voor de grote opgave onze op fossiele brandstoffen gebaseerde samenleving en economie om te vormen tot een stelsel waarin de uitstoot van CO₂ is geminimaliseerd. In ons land bestaat het voornemen die transitie mede uit te voeren door afspraken te maken tussen het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. De vraag is echter of dergelijke afspraken mededingingsrechtelijk door de beugel kunnen. Dit artikel beziet de doelstellingen van het mondiale en Nederlandse klimaatbeleid, de instrumenten die gebruikt kunnen worden om dat beleid effectief ten uitvoer te brengen en de vraag of afspraken met het bedrijfsleven naar huidig recht als een geoorloofd instrument te beschouwen zijn. Als het antwoord op die vraag ontkennend luidt of met onzekerheden omgeven is, verkennen wij de mogelijkheden van een stelsel om toch tot rechtens geoorloofde afspraken te komen. Daartoe zullen voorstellen worden geformuleerd.

Lees het hele artikel in Navigator.

 

De tipgeverszaak heeft in Nederland tot discussie geleid over de vraag of de Nederlandse Staat tipgevers zou moeten betalen voor informatie. Het beleid dat daarover bestaat, dateert uit de vorige eeuw en is bovendien zeer summier geformuleerd. In de discussie over de Nederlandse tipgeversregeling, kunnen twee aspecten worden onderkend, namelijk 1. óf de Nederlandse Staat voor informatie van tipgevers zou moeten betalen en 2. óf, en zo ja hoe, dat in de wet moet worden verankerd. De vraag naar de wenselijkheid van het gebruik van en betaling voor (al dan niet gestolen) tipgeversinformatie is overwegend moreel van aard maar áls die vraag bevestigend wordt beantwoord dan verdient het de voorkeur daarvoor een wettelijke grondslag te scheppen en het gevoerde beleid uitvoeriger vast te leggen. Anders dan in Nederland, bestaat in de Verenigde Staten al een wettelijk geregelde mogelijkheid om fiscale tipgevers (‘whistleblowers’) te belonen, die in dit artikel onder de loep wordt genomen.

Lees het hele artikel in Navigator.

 

Op 4 augustus 2016 honoreerde het Hof ’s-Hertogenbosch een bewijsuitsluitingsverweer van de verdediging en sprak een verdachte vrij van hennepteelt, diefstal van stroom en uitkeringsfraude. De verdediging richtte zijn pijlen voornamelijk op de door de politie en de Belastingdienst gekozen vorm van samenwerking bij de ontmanteling van een hennepkwekerij. Het hof was met de verdediging van mening dat de belastingambtenaren de woning van verdachte niet hadden mogen betreden en ter plaatse geen onderzoek hadden mogen instellen. Deze zaak leert dat aan de samenwerking tussen de politie en de Belastingdienst bij de aanpak van hennepteelt afbreukrisico’s kleven. Het oordeel van het hof verdient aandacht van de handhavers, die in hun strijd tegen de hennepteelt soms belangrijke rechtsregels uit het oog dreigen te verliezen.

Lees het hele artikel in Navigator.