Ambtenaren zweren trouw aan de Grondwet. Beginselen van de democratische rechtsstaat, waaronder fundamentele rechten, worden prominent door die Grondwet vormgegeven. Schending van die beginselen door de overheid zelf is, zo wordt hier betoogd, een stevig argument om verzet van ambtenaren robuuster dan nu rechtspositioneel te verankeren. De invoering van de Wnra kan het momentum creëren om werk te maken van de ontwikkeling van een bruikbare doctrine over deze aangelegenheid.

Lees het hele artikel in Navigator.

De uitdrukkelijke toevoeging van de categorieën geslachtskenmerken, genderidentiteit en genderexpressie aan de AWGB betekent volgens de initiatiefnemers een forse stap in het terugdringen van de structurele achterstand van transgender en intersekse personen. Als we deze wetswijziging in een breder perspectief plaatsen, kunnen we ons echter afvragen of zij de gewenste emancipatie dichterbij brengt en of het in die zin verstandig is dat de wetgever ook na de suggestie van de Raad van State de strafrechtelijke optie van het uitbreiden van de gronden voor strafbare groepsbelediging links liet liggen.

Lees het hele artikel in Navigator.

De Benedenwindse eilanden, waaronder Curaçao, worstelen met de opvang van duizenden vluchtelingen uit Venezuela. Anders dan in omringende landen is van humanitaire hulpverlening op de eilanden hoegenaamd geen sprake. Er zijn wel asielprocedures, maar daarvan wordt amper gebruik gemaakt. Curaçao zette regelmatig Venezolanen uit totdat de grens met Venezuela eind maart dicht ging. Bijstand vanuit Nederland komt moeizaam op gang. De Nederlandse regering durft zich vanwege de autonomie van de eilanden nauwelijks met de situatie te bemoeien en stelt tegelijkertijd condities aan bijstand. Ondertussen verleent Nederland via VN-hulporganisaties wel noodhulp aan andere landen in de regio. De regering van Curaçao heeft UNHCR juist van het eiland gestuurd omdat het te gemakkelijk statussen zou uitdelen. Een van de weinige eilandbewoners die zich het lot van de Venezolanen aantrekt verzucht: ‘Haal ons uit het isolement.’

Lees het hele artikel in Navigator.

April liet een spectaculaire daling zien van het aantal Syriërs dat in Nederland asiel vroeg: 101 tegen meer dan 5000 in oktober vorig jaar. Het lijkt erop dat de dichte grenzen in de Balkanlanden en het akkoord met Turkije over de terugname van asielzoekers de komst van Syrische vluchtelingen sterk hebben afgeremd. Is de vluchtelingen‘crisis’ opgelost? Allerminst: de deal met Turkije is kwetsbaar en bovendien juridisch kwestieus. Belangrijker is dat het Europese asielbeleid heeft aangetoond slecht te functioneren. Het is nu vooral zaak de gemeenschappelijke asielregels crisisbestendig te maken. Daarvoor lijkt echter de politieke steun te ontbreken.

Lees het hele artikel in Navigator.

 

De Wet op de Rechterlijke Organisatie en het daarop gebaseerde Besluit financiering rechtspraak normeren de financiering van de Rechtspraak. Daarin is om rechtsstatelijke redenen gekozen voor afstand van de uitvoerende macht tot de rechterlijke macht. Dit uit zich onder meer in de regel dat de kosten verbonden aan het eigenlijke rechtspreken (het primaire proces) vastgesteld moeten worden op grond van een objectieve meting van de werklast van de gerechten. De rechter bepaalt in beginsel de tijd die nodig is voor een goede en zorgvuldige behandeling van een zaak, met een prikkel tot doelmatig werken. De uitvoerende macht redeneert echter niet meer vanuit deze wettelijk verankerde norm. Steeds meer zijn generieke kortingen en begrotingsproblemen van het Ministerie van Veiligheid en Justitie leidend bij de financiering van de Rechtspraak. Deze praktijk is in strijd met de wet en tast de rechterlijke en institutionele onafhankelijkheid aan.

Lees het hele artikel in Navigator.

 

Zorgverzekeraars zijn enerzijds commerciële aanbieders van private verzekeringen maar dienen zich anderzijds aan allerlei publieke randvoorwaarden te houden. Is deze rol van zorgverzekeraars in het Nederlandse zorgstelsel wel verenigbaar met het Europese aanbestedingsrecht? Meer specifiek is de vraag of zorgverzekeraars aangemerkt kunnen worden als publiekrechtelijke instelling, en daarmee een aanbestedende dienst zijn. In dit artikel wordt beargumenteerd dat zorgverzekeraars inderdaad publiekrechtelijke instellingen zijn en daarmee aanbestedingsplichtig.

Lees het hele artikel in Navigator.

 

Uit een recente uitspraak van de Rechtbank Midden-Nederland valt af te leiden dat in verschillende arrondissementen pilots van politie en justitie lopen, waarbij voertuigen van personen die ‘meer dan eens’ voorkomen in politiesystemen van peilbakens worden voorzien. In de kern bezien is deze opsporingsmethode een strafvorderlijke fishing expedition. Er wordt een opsporingsmethode ingezet tegen een (niet-verdachte) burger, in de hoop een min of meer willekeurig strafbaar feit op het spoor te komen.

Lees het hele artikel in Navigator.

Met de nieuwe Erfgoedwet komt er voor het eerst een wettelijke regeling die betrekking heeft op de onttrekking van kunst aan het openbaar bezit. De al bestaande regeling voor particulier kunstbezit wordt daarin met enkele aanpassingen voortgezet. Deze laatste is, behoudens enkele punten van kritiek, nog steeds toekomstbestendig en effectief. Voor wat betreft de bescherming van het openbaar kunstbezit is de Erfgoedwet een belangrijke stap voorwaarts, zij het dat de regeling nog aanscherping kan gebruiken.

De grote toestroom van vluchtelingen brengt de regeringspartijen ertoe plannen te maken om de rechten op huisvesting van deze groep te versoberen. De VVD wil ook het recht op sociale zekerheid inperken. Wat kan en mag er op dat gebied internationaal- en Europeesrechtelijk? Er zijn drie varianten te ontwaren waarin versobering mogelijk lijkt; alle drie zijn echter meer of minder problematisch. En dan rest nog de meer fundamentele vraag of wij inderdaad wel toe moeten naar een andere benadering over de bescherming van vluchtelingen.

Nu Kamerlid Joost Taverne naar eigen zeggen een warm voorstander is van een constitutionele dialoog tussen rechter en wetgever zou hij er goed aan doen zijn rijkswetsvoorstel inzake de wijziging van artikel 94 Grondwet in te trekken.