Artikelen van Koen Bovend’Eerdt
Tijdschrift
NJB 15 (2020)
Kroniek van het vermogensrecht
In eerdere kronieken hebben wij opgemerkt dat het enige dat zeker is, is dat alles onzeker is. Deze beschouwing lijkt zich met name in deze tijd van pandemie nog meer dan anders te concretiseren. De wereld, en ook de juridische werkelijkheid, kan er op het moment van het ter perse gaan van deze kroniek volstrekt anders uitzien dan op het moment van het schrijven ervan. De omvang van het (te verwachten) menselijk leed laat zich aanzien als immens, hetgeen ons in algemene zin beangstigt en ook qua gevoelens van relativering beïnvloedt. Met andere woorden: hoe belangrijk is hetgeen wij aan het papier toevertrouwen als de buitenwereld in crisis is? Desalniettemin proberen wij ons bij het schrijven van deze kroniek voor zover mogelijk even van de buitenwereld te abstraheren en u – op onze eigen wijze – weer van de vermogensrechtelijke ins and outs tijdens de kroniekperiode op de hoogte te brengen. En dat waren er nogal wat. Waar het in de vorige kroniekperiode – anders dan in het aansprakelijkheidsrecht – windstil was, woedde er in de onderhavige kroniekperiode storm in alle drie de rechtsgebieden.
Kroniek van het algemeen bestuursrecht
Nog net zo dringend als tijdens het schrijven van onze vorige kroniek klinkt de roep om een responsiever bestuursrecht, een overheid die maatwerk levert en een bestuursrechter die intensief toetst en geschillen integraal beslecht. Dat alles met voldoende oog voor de positie van de burger.
Kroniek van het straf(proces)recht
Ook ‘wij van strafrecht’ werken onverdroten door. Noodgedwongen veelal vanuit huis. De schrijver dezes werkt aan de eettafel. Gelukkig was er het afgelopen half jaar voldoende onderzoek, (komende) wet- en regelgeving en jurisprudentie om over te berichten. Of dat over een half jaar ook zo is, valt nog te bezien. De wetgever probeert Nederland veiliger te maken met nieuwe strafbaarstellingen en regels inzake de berechting en de executie van sancties. Ook probeert hij slachtoffers in beide fasen nog sterker te positioneren. In de rechtspraak is vooral te zien dat het strafproces als geheel eerlijk moet zijn verlopen voor de verdachte, eventuele ongeregeldheden ten spijt.
Kroniek van het ondernemingsrecht
In deze kroniek wordt eerst stilgestaan bij het allesoverheersende onderwerp dat 2020 zal bepalen: de coronacrisis en de implicaties daarvan in een ondernemingsrechtelijke context. De meest in het oog springende ontwikkeling in dat verband is dat op 8 april jl. een spoedwet bij de Tweede Kamer is ingediend die het mogelijk zal maken om tijdelijk algemene vergaderingen van vennootschappen, verenigingen en coöperaties/onderlinge waarborgmaatschappijen te beleggen zonder fysieke aanwezigheid van aandeelhouders of leden. Daarna wordt ingegaan op andere grote maatschappelijke thema’s die zich in het ondernemingsrecht doen gevoelen, zoals de breed gedeelde zorgen over klimaatverandering, milieu en diversiteit in beleidsbepalende organen van de onderneming. Vervolgens wordt recente wetgeving belicht op zowel EU- als nationaal niveau. Ten slotte wordt de blik gericht op de highlights van de rechtspraak op de traditionele terreinen van bestuurdersaansprakelijkheid en jurisprudentie van de Ondernemingskamer.
En verder de kronieken mededingingsrecht, intellectuele eigendom, internationaal publiekrecht, Europees privaatrecht en Europees strafrecht
[lees de kroniek van het mededingsrecht in NAVIGATOR]
[lees de kroniek van de intellectuele eigendom in NAVIGATOR]
[lees de kroniek van het internationaal publiekrecht in NAVIGATOR]
[lees de kroniek van het Europees privaatrecht in NAVIGATOR]
[lees de kroniek van het Europees strafrecht in NAVIGATOR]
Tijdschrift
NJB 30 (2019)
De bekostiging van scholen
Scholen zijn geen pop-up shops of food trucks. Het zijn geen flexibele units die zich vrij en snel kunnen verplaatsen door een regio of stad, afhankelijk van waar de vraag op de markt zich voordoet. Voor goed onderwijs is het nodig dat een school een zekere bestendigheid kent en op een herkenbare en vertrouwde locatie kan zorgen voor de overdracht van kennis en waarden aan leerlingen en studenten. En dat dan gedurende een wat langere periode, want de leerling of student moet de school of opleiding uiteraard wel kunnen afmaken. Het is mede tegen die achtergrond dat de wetgever voorziet in regels aangaande de bekostiging van de instandhouding van scholen. Het is in het licht van actuele ontwikkelingen echter de vraag of en in hoeverre deze regulering van bekostiging voldoende duurzaam is. Want: kan bekostiging van scholen niet (ook) gezien worden als een verdeling van een schaars publiek recht? En als het antwoord bevestigend luidt, moet de wetgever zich daar dan niet op gaan voorbereiden, juist om te voorkomen dat het onderwijs op juridische gronden te beweeglijk wordt?
Lees het hele artikel in Navigator.
Het verdelen van schaarse publieke rechten verder gecompliceerd
In 2016 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State geoordeeld dat bij de verdeling van schaarse vergunningen mededingingsruimte moet worden gecreëerd. In reactie hierop hebben meerdere burgemeesters aangegeven hun schaarse gedoogverklaringen voor coffeeshops transparant te moeten en willen verdelen, bijvoorbeeld door middel van een tender of loting. Op 24 april 2019 heeft de Afdeling geoordeeld dat tegen zowel de verlening als weigering van een gedoogverklaring geen bestuursrechtelijke rechtsbescherming open staat. Welke consequenties heeft dit voor de verdeling van schaarse gedoogverklaringen?
Lees het hele artikel in Navigator.
Een nieuw ondernemingsrecht in België
Het sinds 1 mei 2019 geldende Belgische Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen is niet het enige wetboek dat het Belgische ondernemingsrecht heeft vernieuwd. Op 1 november 2018 was de Wet houdende hervorming van het ondernemingsrecht al in werking getreden. Hiermee is het traditionele onderscheid tussen het handelsrecht en het burgerlijke recht uit het Belgische rechtsleven verdwenen. In deze bijdrage wordt in vergelijkend perspectief de aandacht gevestigd op de ratio en de noodzaak achter de invoering van de nieuwe Belgische wetgeving. Daarnaast is er aandacht voor de opheffing van het onderscheid tussen het burgerlijk recht en het handelsrecht in Nederland en de ‘ondergang’ van het Nederlandse handelsrecht, mede in Belgisch perspectief.
Lees het hele artikel in Navigator.
Mensenrechtelijke mazen
Peking startte in augustus een nieuw mediaoffensief om de protesten in Hong Kong ontstaan naar aanleiding van een wetsvoorstel van de regering dat uitlevering naar China mogelijk maakt de kop in te drukken. De Volksrepubliek hoopte aanvankelijk dat het verzet als een nachtkaars zou uitgaan. Nu blijkt dat demonstranten de spandoeken en megafoons niet uit eigen beweging neerleggen, zet het andere middelen in.
Lees het hele artikel in Navigator.
Blog
Mensenrechtelijke mazen: uitlevering van Hong Kong naar China
Het zou de Chinese overheid sieren als zij ook een hand in eigen boezem durft te steken door ook eens tot rechtsstatelijke zelfreflectie over te gaan.