In de aardgaskwestie kiest de Hoge Raad voor de rechtsbescherming van burgers. Dit heeft tot gevolg dat de strenge leer van de formele rechtskracht op verschillende punten wordt gerelativeerd en bijgesteld. Dit heeft consequenties voor de overheidsaansprakelijkheid. Hoewel de beantwoording van de prejudiciële vragen over de formele rechtskracht natuurlijk mede is gekleurd door de specifieke aspecten van de slepende winningsproblematiek in Groningen, valt het op dat de Hoge Raad in meer algemene zin zijn denken over de formele rechtskracht lijkt bij te stellen. Zo is er meer aandacht voor de integraliteit van geschilbeslechting en wordt er een duidelijk onderscheid gemaakt tussen de rechtmatigheid van de rechtsgevolgen van appellabele besluiten enerzijds, en de rechtmatigheid van de (feitelijke) gevolgen van deze besluiten voor de rechtspositie van burgers anderzijds.

Lees het hele artikel in Navigator.

Onder het motto beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald een krachtig pleidooi om te stoppen met de invoering van de Omgevingswet. Niemand wordt er beter van, behalve de advocatuur.

Lees het hele artikel in Navigator.

In hoeverre heeft Nederland verantwoordelijkheden bij reddingsoperaties op de Middellandse Zee voor de kust van Libië? Is Nederland verantwoordelijk voor het stellen en handhaven van regels omtrent de veiligheid van schepen die onder Nederlandse vlag varen zoals de Sea-Watch 3? Heeft Nederland verantwoordelijkheid in de afstemming met andere soevereiniteiten in het aanwijzen van een veilige plaats om geredde drenkelingen te ontschepen? En als laatste: rust er op Nederland een verantwoordelijkheid om te beoordelen of schepen zoals de Sea-Watch 3 zich onder Nederlandse vlag schuldig maken aan mensensmokkel? Deze vragen worden in dit artikel onderzocht.

Lees het hele artikel in Navigator.

Mensen hebben geen recht op het krijgen van een kind, het is het kind dat recht op eigen ouders heeft. Wensouders zullen met dit uitgangspunt moeite kunnen hebben en het uitgangspunt te rigide vinden, maar in plaats van aan te sturen op het krijgen van een kind via draagmoederschap zouden zij, in het belang van het kind, zich mogelijk meer kunnen verplaatsen in de positie van het kind, om aldus wellicht te gaan accepteren dat een kind nu eenmaal geen belang heeft om op de door hen verlangde wijze in het leven te komen. Het kabinetsvoornemen om te komen tot een regeling van draagmoederschap zou in het licht van het bovenstaande moeten worden heroverwogen.

Lees het hele artikel in Navigator.

Om particuliere verhuur van woningen aan toeristen aan banden te leggen is er een wetsvoorstel tot wijziging van de Huisvestingswet in voorbereiding. Het college van B&W van Amsterdam gaat nog een stap verder met een voorgenomen wijziging van de Huisvestingsverordening Amsterdam. Met name bij dit laatste voornemen zijn de nodige kanttekeningen te plaatsen.

Lees het hele artikel in Navigator.

In dit artikel worden de resultaten weergegeven van de 2019 ENCJ-enquête onder Europese rechters met als onderwerp de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht. Een brisant onderwerp in het licht van recente ontwikkelingen in landen van de Unie. Eerst wordt ingegaan op de context van de enquête en daarna op de enquête zelf.

Lees het hele artikel in Navigator.

De uitspraak over de Programmatische Aanpas Stiktof van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State schept een vals beeld over de mogelijke voortzetting van veehouderijen in het bezit van een eerder verleende vergunning.

Lees het hele artikel in Navigator.

Op 28 mei 2019 ging in de Eerste Kamer de kogel door de kerk: met een overgrote meerderheid nam de Senaat Nederlands eerste klimaatwet aan. Deze Jaarrede bespreekt de contouren daarvan en plaatst de rol van deze nationale wet in mondiaal en Europees perspectief. Op het spel staat de wereldwijde opwarming in het jaar 2100 te beperken tot ruim beneden 2° Celsius, zoals afgesproken in de klimaatovereenkomst van Parijs. Valkuilen te over. Hoe die te dichten? De wisselwerking tussen internationaal, Europees en nationaal recht en de integratie van het ontluikende klimaatrecht in vele andere rechtsgebieden kunnen daarbij behulpzaam zijn.

Lees het hele artikel in Navigator.

In de concertzaal van Musis te Arnhem vond op 14 juni jl. de 149e jaarvergadering van de Nederlandse Juristen-Vereniging plaats. De NJV steeg boven zichzelf en Nederland uit met het thema ‘De grenzen voorbij - De actualiteit van territorialiteit en jurisdictie’. Actueel was het onderwerp zeker; er werd gediscussieerd over nijpende mondiale vraagstukken als de regulering van cyberspace, het klimaat en vluchtelingen. En dat tegen de achtergrond van revitaliserend nationalisme. Gespreksstof genoeg, het denken over deze kwesties kreeg een zetje maar ultieme oplossingen werden natuurlijk niet gevonden. Wat dat betreft liep men tegen eigen grenzen aan.

Lees het hele artikel in Navigator.

In dit artikel wordt ingegaan op de problematiek van internationale belastingontwijking en de strijd van de OESO daartegen. Daartoe wordt ingaan op twee in 2013 door de OESO gepubliceerde rapporten: het rapport Addressing Base Erosion and Profit Shifting en het Action Plan on Base Erosion, waarin de OESO vijftien actiepunten formuleert om Base Erosion and Profit Shifting tegen te gaan. Een kleine drie jaar geleden geloofde nagenoeg niemand in het ambitieuze tijdpad dat de OESO zich had gesteld. Nu moeten we echter concluderen dat dat ongeloof in ieder geval deels ten onrechte was. Sommige onderwerpen zijn al geheel afgerond. Op andere vlakken is nog nader werk te verrichten.

In dit opiniestuk geeft een groep rechters uiting aan hun zorgen over de ontwikkelingen in de rechtspraak. Concrete aanleiding hiertoe is het zogenoemde Meerjarenplan zoals dat is opgesteld door de rechtbankpresidenten en de Raad voor de rechtspraak, maar er is meer aan de hand.

De spanning tussen de maatschappelijke ontwikkelingen en politiek loopt op. De Grondwet als het fundament van ons staatsbestel blijkt in de praktijk heel moeilijk aanpasbaar. Meestal halen plannen tot Grondwetswijziging de laatste decennia de eindstreep niet. Splits daarom de Grondwet. Houdt de essentie onbuigzaam, maak het overige flexibel door overheveling naar de gewone wet. Een korte en leesbare Grondwet kan dan elke leerling op school onderwezen worden.

Het voorstel van oud-kinderrechter De Groot voor een ‘actio caesarea’ is een gevaarlijke oplossing voor een in Nederland tot op heden niet bestaand probleem, waarbij het risico op het ontstaan van een hellend vlak allesbehalve denkbeeldig is. Met het mogelijk maken van een gedwongen sectio ontstaat de wettelijke mogelijkheid om de mensenrechten van zwangeren op grote schaal te schenden.

De leden van de Beraadgroep rechtspositie van het kind vóór de geboorte zijn het niet eens met de vanzelfsprekende vooronderstelling van het zelfbeschikkingsrecht van de vrouw als het leven of de gezondheid van een te geboren kind op het spel staat.