Het zal geen jurist zijn ontgaan dat het bestuursrecht volop in beweging is. Maar hoe komen alle beoogde veranderingen in het bestuursrecht ook daadwerkelijk terecht in overheidsbesluitvorming? Aan de hand van inzichten uit de psychologie wordt besproken wat hiervoor nodig is. En hoe juristen kunnen bijdragen.

[verder lezen in NAVIGATOR]

In dit artikel wordt aandacht gevraagd voor enige aspecten van hulp bij zelfdoding die aan de orde zouden moeten komen wanneer wordt overwogen strafbaarheid van hulp bij zelfdoding op te heffen, mits aan wettelijke zorgvuldigheidseisen is voldaan. Zo blijkt noch uit het wetsontwerp dat hiertoe strekt noch uit het Advies van de Raad van State daarover dat hulp bij zelfdoding een bevoegdheid hiertoe werd, toen het EHRM aan artikel 8 lid 1 EVRM ontleende dat een ieder bevoegd is het eigen leven te beëindigen op de wijze die en het tijdstip dat hij verkiest. Ook artikel 2 EVRM biedt geen grond om door het opnemen van de wettelijke voorwaarde van uitzichtloos en ondraaglijk lijden, de mogelijkheid tot zelfdoding te beperken van degene die dit nastreeft.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Op 3 november 2022 ontzegde de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid de Britse complotdenker en antisemiet David Icke voor twee jaren de toegang tot Nederland én de 25 andere Schengen-lidstaten. Icke was uitgenodigd om op 6 november 2022 te spreken op een demonstratie in Amsterdam georganiseerd door Samen voor Nederland. Uit de brief van de staatssecretaris blijkt dat hij van mening is dat Icke een gevaar oplevert voor de openbare orde. De eerste vraag is natuurlijk of van een gevaar voor de openbare orde sprake is. Een tweede vraag is of dat gevaar voldoende is om aan Icke de mogelijkheid te ontzeggen om fysiek aanwezig te zijn bij de demonstratie.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Dat sommige letselschadedossiers lang lopen, heeft allerlei oorzaken. Sommige versnellingsinitiatieven werken, andere niet. De oplossingen die de afgelopen jaren zijn bereikt, hebben vruchten afgeworpen. Aan mooie voornemens om het afwikkelingsproces nóg verder te verbeteren geen gebrek. Maar het laaghangende fruit is nu wel zo’n beetje geplukt. Dat komt onder andere door een aantal karakteristieken van het aansprakelijkheidsrecht zélf. Als de wetgever een eind wil maken aan de terugkerende klachten over langlopende dossiers, dan is het verstandig om eens serieus te kijken naar de inherente eigenschappen van het huidige aansprakelijkheidsrecht. Daarnaast zou een eenduidige visie van de overheid op de rol van aansprakelijkheids- en schadevergoedingsrecht helpen.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Volgens de voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) is het recht op privacy veelomvattend en ziet de AP toe op de naleving daarvan en van alle andere grondrechten uit het EU Handvest. Dit blijkt niet uit het huidig positief recht. De bescherming van persoonsgegevens wordt verward met privacy in de zin van persoonlijke levenssfeer. Een toezichthouder die zowel het begrip ‘privacy’ als veelomvattend en tamelijk absoluut omschrijft en zich daarnaast bevoegd acht ten aanzien van alle grondrechten uit het Handvest, is bezig met serieuze grensverkenningen. Voeg hierbij een mogelijk gebrek aan voldoende institutioneel evenwicht waarbij een instelling rekenschap en verantwoording dient af te leggen tegenover een andere, en we zien ons gesteld voor een groot knelpunt.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Het doel van de correctie Langemeijer was aansprakelijkheid te vestigen wanneer een wettelijk voorschrift de belangen van de benadeelde niet beoogt te beschermen en er geen onzorgvuldigheidsnormen zijn om op terug te vallen. Bij gevaarzetting speelt de correctie Langemeijer dan ook geen rol, zij is daarvoor niet bedoeld. Toepassing van de correctie in dergelijke zaken draait de Kelderluikfactoren ten onrechte uit beeld. Dat is de eerste correctie op de correctie. Een tweede correctie is dat toepassing van de correctie Langemeijer voortvloeit uit een rechtspolitieke keuze gebaseerd op de wens tot rechtshandhaving nu deze aansprakelijkheid vestigt zonder dat aan het relativiteitsvereiste is voldaan. Er is dan namelijk niet per se sprake van maatschappelijk onzorgvuldig gedrag.

[verder lezen in NAVIGATOR]

De in het verlengde van de Algemene termijnenwet vastgestelde ‘officiële feestdagen’ zijn niet meer in overeenstemming met het dwingende recht van het gelijkheidsbeginsel zoals in artikel 1 van onze Grondwet is vastgelegd. Maar liefst acht van de elf officiële feestdagen zijn christelijke feestdagen. Die voorkeursbehandeling is historisch goed verklaarbaar, maar niet meer houdbaar gegeven de ontwikkeling sinds de jaren zestig in de diversiteit van de Nederlandse bevolking. Niet alleen op het gebied van religie maar ook op vele andere gebieden die te maken hebben met identiteit en cultuur. Daarnaast staat de voorkeursbehandeling van de religieuze feestdagen op gespannen voet met het principe van de scheiding van kerk en staat (laïcisme). Uitgaande van de empirische functie van het fenomeen ‘feestdag’ wordt in dit artikel een seculier fundament voor officiële feestdagen geformuleerd. Vervolgens worden zes formele feestdagen voor alle Nederlanders voorgesteld en een variabel aantal ‘keuzedagen’.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Waarom kan adeldom niet overgaan via de vrouwelijke lijn? Alle pogingen om de gerechtvaardigde wensen van betrokken personen te realiseren zijn tot dusver afgestuit op de onwil van de Hoge Raad van Adel, van het Ministerie van BZK en ook van de rechterlijke macht, in het bijzonder van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Deze instanties gingen bij voortduring uit van een onjuiste veronderstelling inhoudende dat overgang van adeldom in de vrouwelijke lijn wettelijk niet zou zijn toegestaan. Adeldom zou een bijzonder historisch instituut zijn, waarop wettelijke en verdragsregels geen toepassing vinden. Is hier sprake van een blinde vlek?

[verder lezen in NAVIGATOR]

Wat een gezellige en maatschappelijk empathische club toch, die Hoge Raad. Want als je de afscheidsrede van Maarten Feteris laat beklijven, dan houd je het bijna niet droog. Vooral als hij het heeft over rechtsvorming. Opvallend is dat de ex-president bij rechtsvorming vooral denkt aan een coproductie met de wetgever. De wetgever ontkomt er niet aan open normen te creëren, die vervolgens nader door de rechter moeten worden ingevuld, aldus Feteris. So far so good.

[verder lezen in NAVIGATOR]

In het artikel ‘Parlementaire betrokkenheid in de Tijdelijke Coronawet, Niet voor herhaling vatbaar’ (NJB afl. 39), trekt Bovend’Eert ten strijde tegen het vetorecht van de Tweede Kamer ter zake van ministeriële regelingen die de verspreiding van het COVID-virus moeten voorkomen. Hij noemt de constructie een staatsrechtelijk wangedrocht dat hopelijk eenmalig is. In deze reactie laten we de achterkant van zijn gelijk zien.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Als tijdens een noodsituatie de EHBO-trommel niet op orde is, kan dat nare verrassingen opleveren. En zo is het ook met het staatsnoodrecht. Dit artikel bevat een verkenning van het Nederlandse staatsnoodrecht. Hoe is het ingericht en aan welke criteria moet zijn voldaan om het in te kunnen zetten? Verder wordt aan de hand van een aantal voorbeelden uit de huidige crisis onderstreept dat het staatsnoodrecht moet worden gemoderniseerd en op orde moet worden gebracht. Tot slot wordt stilgestaan bij welke maatregelen tijdens deze crisis kunnen worden genomen om met een gerust hart van het staatsnoodrecht gebruik te maken.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Hoewel het coronavirus nog volop heerst, liggen de bestrijdings- en beheersingsmaatregelen zwaar onder vuur. Juridisch en maatschappelijk. In deze opinie stellen wij de keuze die in het begin van de dreigende pandemie is gemaakt aan de orde. Daarnaast geven wij hoe aan hoe het anders kan en moet.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Internationale solidariteit en samenwerking in de ontwikkeling van een vaccin en een medicijn tegen Covid-19 is noodzakelijker dan ooit. In dat licht verdient de recente oproep vanuit Costa Rica aan de Wereldgezondheidsorganisatie om een ‘corona patent pool’ op te richten, alle steun.

[verder lezen in NAVIGATOR]

In de zaak N.D. en N.T./Spanje heeft de Grote Kamer van Europees Hof van de Rechten van de Mens een opmerkelijke uitspraak gedaan over het weren van migranten die proberen illegaal de buitengrenzen van de Europese Unie over te steken. Waar de Grote Kamer de koers van het Hof verlegt, daar treedt de concurring opinion van rechter Pejchal buiten de oevers. Hij vraagt zich af over wiens mensenrechten het Hof eigenlijk te waken heeft om vervolgens, tegen de stroom in, het antwoord te geven: de rechten van het EVRM zijn eerst en vooral de rechten van Europeanen. N.D. en N.T. raakt aan een dieper probleem en roert de fundamentele vraag aan wat de betekenis is van de vreemdeling als we de Europese Unie als mensenrechtengemeenschap tot uitgangspunt nemen. Het arrest is een nieuwe ronde in het debat over de onvermijdelijke spanning tussen het recht van staten op zelfbeschikking en het daaruit voortvloeiende recht grenzen te controleren enerzijds en de bescherming van migranten en vluchtelingen die zich beroepen op mensenrechten anderzijds.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Deze bijdrage gaat niet over de discussie over de verhouding tussen wetgever/politiek en rechter zoals zij de laatste tijd is gevoerd. In plaats daarvan wordt ingegaan op een ándere tendens die al enkele decennia aan de gang is en die neerkomt op een verzwakking van de positie van de rechter. In de tegenwoordige discussie over de verhouding rechter-politiek/wetgever wordt deze tendens ten onrechte genegeerd.

[verder lezen in NAVIGATOR]

De regeling die op het terrein van de dwangpsychiatrie de Wet Bopz opvolgt is de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg. Hierin is voor de rechter een toetsende taak weggelegd wat betreft van deskundige psychiatrische zijde aangevoerde verlangens en plannen voor dwang. In zijn toelichting is de wetgever dubbelzinnig als het gaat om de vraag hoe diepgaand die toetsing moet zijn. De auteur betoogt dat de rechter, hoezeer ook hij zelf geen deskundige is, de zorgvoornemens niet ‘marginaal’ behoort te beoordelen. Over de volle breedte ook bijvoorbeeld wat betreft de diagnose en de keuze voor specifieke therapievormen heeft de jurist en niet de dokter het laatste woord.

Lees het hele artikel in Navigator.

Hoewel meerdere malen overwogen is de Zondagswet in te trekken, heeft de wet het jongste intrekkingsvoorstel onlangs ook weer overleefd. Uit evaluatieonderzoek naar de feitelijke werking van de wet volgt dat de wet bepaald niet als een knellende regeling wordt ervaren. Gebleken is dat de wet een veel bredere functie heeft dan de bescherming van de zondagsrust. Uit verschillende vernietigings-KB’s en rechterlijke uitspraken is op te maken dat de wet paradoxaal genoeg ook beschermt tegen te veel opgelegde zondagsrust. Hoewel een intrekking of ingrijpende wijziging van de Zondagswet voorlopig van de baan lijkt, is het met het oog op een volgende discussie over het voortbestaan van de wet niettemin nuttig te weten wat de consequenties van een eventuele ‘kale’ intrekking van de wet zullen zijn. Welke gevolgen heeft zo’n intrekking voor de (reikwijdte van de) bevoegdheden van gemeentebesturen?

Lees het hele artikel in Navigator.

Regulering van en toezicht op rechtsbijstandsverzekeraars zijn geheel aan de branche overgelaten, met soms bizarre gevolgen. Al vele jaren is een van de probleempunten dat de verzekerde voor wie een procedure moet worden gevoerd wordt bijgestaan door een rechtshulpverlener die in dienst is van de verzekeraar. Nederland blijkt het enige land te zijn waar medewerkers in loondienst van de verzekeraar procedures mogen voeren. In alle zeventien andere landen waar bijvoorbeeld DAS een rechtsbijstandverzekering aanbiedt zoals Duitsland en België is dat niet geoorloofd. Daar doen advocaten dat, die door de verzekerde worden gekozen en door de verzekeraar betaald.

Lees het hele artikel in Navigator.

In het NJB van 9 maart en 4 mei van dit jaar verschenen pleidooien van Bart Groen en van Adriana van Dooijeweert voor een verlenging van het rechterlijk leven. De bijdrage van laatstgenoemde eindigt met de vraag: ‘Wie pakt de handschoen verder op?’

Lees het hele artikel in Navigator.

In het NJB van 9 maart en 4 mei 2018 pleitten mr. B. Groen en mr. A. van Dooijeweert er voor om de leeftijdsgrens van 70 jaar voor rechters-plaatsvervangers, en als ik het goed begrijp ook voor ‘gewone’ rechters, te laten vervallen en vóór een benoeming voor het leven, tot het niet meer gaat.

Lees het hele artikel in Navigator.

Het arrest Murray vs. Nederland was aanleiding voor de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid om de regelgeving op onderdelen aan te passen. Maar is deze aanpassing voldoende? Hoe is bijvoorbeeld in het licht van Murray het beleid te waarderen om in beginsel geen levenslanggestraften meer op te nemen in tbs-klinieken? Niet de wensen van de geestelijk gestoorde gedetineerde en ‘wat de meest juiste behandeling is’, zoals de minister in 1984 beloofde, lijken centraal te staan, maar vooral de wens van de regering om de veroordeelde zo lang mogelijk binnen te houden. Een dergelijk beleid is zowel strijdig met artikel 13 Sr als met artikel 3 EVRM.

Lees het hele artikel in Navigator.

De regelgeving omtrent curatele en mentorschap is duidelijk. Door de instelling van het mentorschap wordt de onder mentorschap gestelde handelingsonbekwaam op het gebied van verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding. Omdat de regelgeving betreffende het mentorschap ook van toepassing is verklaard op de curatele, gelden deze bepalingen ook in de relatie curator en curandus en hulpverlener. Maar in gezondheidsrechtelijke regelgeving wordt almaar voortgeborduurd op het oude artikel 1653u BW dat zag op de relatie curator curandus die veel vermogensrechtelijker van aard is zonder de bepalingen van het mentorschap mee te nemen. Daarmee is al deze regelgeving in strijd met de regelingen met betrekking tot het mentorschap en de curatele. Maar vooral is deze regelgeving in strijd met de plicht van de overheid om een wel heel kwetsbare groep mensen te beschermen, een groep die vaak levenslang afhankelijk is van hulpverlening en juist een goede wettelijke vertegenwoordiging en bescherming behoeft.

Lees het hele artikel in Navigator.

#MeToo: als juristen staan we erbij en kijken we er naar. En wachten tot de zaken binnenkomen. Moeten we onze eigen rol niet eens bekijken? Wat is onze rol eigenlijk?

Lees het hele artikel in Navigator.

Recentelijk legde de minister van Justitie en Veiligheid de omstreden prediker Imam Fawaz Jneid op basis van de Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding een gebiedsverbod op voor delen in Den Haag waarbinnen ook ‘diens’ als moskee dienstdoende boekhandel is gelegen. Volgens de burgemeester van Den Haag, die sterk op de maatregel aandrong, verkondigt Fawaz een ‘intolerante’ boodschap in een kwetsbare wijk die ontvankelijk is voor radicalisering. Op de keeper beschouwd komt dit gebiedsverbod neer op censuur.

Lees het hele artikel in Navigator.

Heel langzaam lijkt er iets te gaan veranderen in Den Haag ten aanzien van de houding tegenover democratieondermijnende ideologieën. De belangrijkste ideologie waar we tegenwoordig mee te maken hebben is volgens AIVD en NCTV het Salafisme, jihadisme, de radicale Islam, het islamisme (er zijn talloze benamingen in omloop). De invloed van deze stroming manifesteert zich bij de Syrië-gangers, maar ook in de preken van zogenaamde haatpredikers in moskeeën, zoals sjeik Fawaz met zijn Haagse boekwinkeltje.

Lees het hele artikel in Navigator.

Waarom is interne rechtsvergelijking, dat wil zeggen het onderzoeken en vergelijken van verschillende rechtsgebieden binnen een nationaal rechtssysteem, juist in de huidige meergelaagde rechtsorde zo essentieel? In dit artikel wordt een poging gedaan tot het beantwoorden van deze veelzijdige vraag. Daarbij passeren de volgende aspecten de revue: de in snel tempo toenemende vervlechting van het privaatrecht en het bestuursrecht en de achtergronden daarvan; de rol die het Europese recht in die vervlechting speelt en tot slot de hoge eisen die daaruit voor juristen voortvloeien, of ze nu in de wetgeving, de rechterlijke macht of de advocatuur werkzaam zijn. De academie dient juristen af te leveren die op deze eisen zijn voorbereid door onderwijs en onderzoek daarop (mede) af te stemmen.

Lees het hele artikel in Navigator.

Er bestaat langzamerhand niet alleen de nodige spanning tussen bepalingen in de Wet openbare manifestaties en die van de Grondwet en het EVRM. Ook is de kritiek op de omvang waarin deze grondrechten daadwerkelijk bescherming krijgen in de rechtspraktijk alleszins gerechtvaardigd. Er zijn overtuigende redenen voor een nieuw kabinet om hiermee aan het werk te gaan. Het valt te prijzen dat de huidige regering in de kritiek uit binnen- en buitenland aanleiding heeft gezien om de wet te laten evalueren. Nu is het alleen nog zaak om de aanbevelingen ter harte te nemen en de Wet openbare manifestaties steviger dan op dit moment de bedoeling is op de schop te nemen.

Lees het hele artikel in Navigator.

Afgelopen december publiceerde de NOS een artikel waarin aandacht werd gevraagd voor mannen die door vrouwen worden misbruikt. Om uiteenlopende redenen is relatief weinig bekend over deze groep mannelijke zedenslachtoffer. Een vraag die naar aanleiding van deze berichtgeving rijst is of de groep mannelijke slachtoffers die door vrouwen zijn misbruikt dezelfde strafrechtelijk bescherming toekomt als het geval is bij vrouwelijke slachtoffers en mannelijke daders. Kan dergelijk misbruik worden gekwalificeerd als verkrachting (artikel 242 Sr)? In het bijzonder wordt in deze bijdrage stilgestaan bij de vraag of de situatie waarin een man tegen zijn wil wordt gedwongen tot penetratie onder de huidige wettelijke formulering van verkrachting kan worden geschaard.

Lees het hele artikel in Navigator.

In mei 2017 liet het OM weten dat aan 15.000 mannen gevraagd zal worden DNA af te staan in de onopgeloste moord op Nicky Verstappen uit 1998. Dat is bijna een verdubbeling van de hoeveelheid uitgenodigde mannen in de Marianne Vaatstra-zaak, die in 2012 opgelost werd. Om zo’n grote groep mannen te selecteren, wordt DNA-onderzoek uitgevoerd op bij het slachtoffer aangetroffen biologisch sporenmateriaal om zodoende uitspraken te doen over ‘zijn’ meest waarschijnlijke uiterlijk waarneembare persoonskenmerken.

Lees het hele artikel in Navigator.

Het in oktober 2016 ingediende wetsvoorstel tot herziening van de Wiv 2002 en enkele andere wetten bevat verstrekkende wijzigingen die grote invloed kunnen hebben op het leven van burgers in Nederland. In dit artikel wordt een beeld op hoofdlijnen gegeven van de voorgestelde wijzigingen en wordt een aantal wezenlijke aandachtspunten voor de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel onder de aandacht gebracht. Van wezenlijk belang is dat niet alleen de effectiviteit van inlichtingen- en veiligheidsdiensten, maar ook het vertrouwen in en de legitimiteit van deze diensten nu en in de komende jaren gewaarborgd blijft. Alleen als aan beide belangen recht wordt gedaan kan een goed evenwicht tussen veiligheid en waarborgen ontstaan.

Lees het hele artikel in Navigator.

Ondanks negatieve adviezen van onder meer de Raad van State en de Autoriteit Persoonsgegevens heeft het kabinet ingestemd met een nieuwe wet die inlichtingendiensten meer laat aftappen. In de strijd tegen terrorisme krijgen inlichtingendiensten hiermee de mogelijkheid om op grote schaal internetverkeer af te tappen. Het idee is dat het zo makkelijker wordt een speld in een hooiberg te vinden, maar in feite worden er alleen maar meer hooibergen gemaakt.

Lees het hele artikel in Navigator.

De procedure van de veiligheidsonderzoeken kan zich verheugen in een duidelijk toegenomen belangstelling. Klagers over spoken in de mist zijn niet langer roependen in de woestijn. De Afdeling bestuursrechtspraak heeft de bakens verzet: uit een veroordeling voor bepaalde strafbare feiten kan niet meer automatisch een veiligheidsrisico worden afgeleid. Twee commissies hebben verder waardevolle aanbevelingen gedaan. Het is te hopen dat die gewicht in de schaal leggen bij de lopende herziening van het beleid in verband met de uniformering van de veiligheidsonderzoeken van de AIVD en de MIVD.

Lees het hele artikel in Navigator.

Bij eventueel noodzakelijke of wenselijke invulling van een verdragsbepaling mogen speciale omstandigheden van een verdragspartij worden verdisconteerd. Dat mag intussen niet zo ver gaan, dat de verdragsbepaling geweld wordt aangedaan. Dat laatste is overduidelijk het geval bij het wetsvoorstel in verband met het intrekken van het Nederlanderschap in het belang van de nationale veiligheid. Als de regering het voorstel niet intrekt, dan dient de Eerste Kamer als medewetgever én als hoeder van de effectiviteit van de internationale rechtsorde zijn plicht te doen om die internationale rechtsorde overeind te houden.

Lees het hele artikel in Navigator.

Het op 30 november 2015 gepubliceerde rapport van de Commissie Wolfsen ‘Naar een duurzaam stelsel voor de gesubsidieerde rechtsbijstand’ blinkt niet uit in helderheid. Het lijkt of de commissie haar ingrijpendste voorstellen niet ronduit heeft durven opschrijven, maar deze tussen de regels en slechts voor goede verstaanders heeft durven afgeven. Een grondige analyse van het rapport brengt echter een aantal verontrustende voorstellen voor met name de strafrechtpraktijk aan het licht. Met de grote veranderingen die ten aanzien van de (gefinancierde) rechtsbijstand in strafzaken in Europees verband van stapel lopen lijkt al helemaal geen rekening te zijn gehouden. Toekomstbestendig zijn de voorstellen dan ook niet.

In dit artikel wordt ingegaan op de vraag wat de daadwerkelijke betekenis van het recht op verhoorbijstand is en op welke wijze die zou moeten worden neergelegd in een wettelijke regeling. Daartoe wordt eerst ingegaan op de achtergrond van het recht op verhoorbijstand, om de context te schetsen waartegen dit fundamentele recht zich heeft ontwikkeld. Daarna wordt beschreven op welke wijze het recht op verhoorbestand in Nederland zijn beslag heeft gekregen en wat de waarde van een ‘volwaardig’ recht op verhoorbijstand is in breder perspectief. De slotsom van deze bijdrage is dat de strafrechtadvocatuur dient te volharden in haar taakopvatting. Dat is geen kwestie van financieel gewin, maar van het principiële uitgangspunt dat verdedigingsrechten praktisch en effectief dienen te zijn.

Door het arrest van de Hoge Raad over de verhoorbijstand is er op de praktische realisatie van het recht op verhoorbijstand een (tijds)druk komen te rusten die vermoedelijk zeker in het begin tot rimpelingen zal leiden. Het College van Procureurs-Generaal zette in een beleidsbrief uiteen hoe toepassing zal worden gegeven aan de regel ‘dat een aangehouden verdachte het recht heeft op bijstand van een raadsman tijdens zijn verhoor door de politie (…).’ Het Openbaar Ministerie beoogt met zijn bijdrage aan de implementatie van de verhoorbijstand de ontwikkeling ‘van een waardevolle praktijk die recht doet aan evidente belangen van waarheidsvinding en een eerlijk proces’.

Bestuurders maken graag ge- dan wel misbruik van hun openbare-ordebevoegdheden. Zo belette de burgemeester van Eindhoven een aantal radicale moslimpredikers te spreken tijdens een conferentie. Voor burgemeesters is echter, als het om de inhoud van een boodschap gaat, geen taak weggelegd. Toch staat de overheid allerminst met lege handen bij oproepen tot geweld. Maar alleen repressief.

Deze bijdrage gaat in op juridische beperkingen die in de weg staan aan een beroep op het sociale vangnet voor de allerarmsten. Het gaat hierbij om categorische uitsluitingen, drempels in de wet en de uitvoeringspraktijk en de gevolgen van een rigide handhavingsbeleid. Hierdoor raken kwetsbare personen afhankelijk van allerlei restvoorzieningen, zoals de maatschappelijke opvang, de bed-bad-broodregelingen en de voedselbank. De kwaliteit van dit ‘vangnet onder het vangnet’ is niet om over naar huis te schrijven: juridisch slecht gearticuleerd, versnipperd en vatbaar voor erosie. Wat kan worden gedaan om de kwaliteit van het vangnet voor de allerarmsten te verbeteren?

Na achttien jaar overdenken is het kabinet eruit: Nederland ziet definitief af van ratificatie van het Biogeneeskundeverdrag (Oviedo Conventie). Dit verdrag, opgesteld door de Raad van Europa in 1997, werd opgesteld om de mensenrechten in de gezondheidszorg te waarborgen en een grotere eenheid tussen de 47 lidstaten te bereiken. Ambitieus, maar niet onhaalbaar gezien het huidige aantal landen (35) dat zich inmiddels heeft gecommitteerd aan dit belangwekkend verdrag. Door afwijzing van dit verdrag miskent Nederland het belang van onderlinge afstemming en het creëren van een minimum beschermingsniveau aan mensenrechten in de gezondheidszorg.

Het Wetsvoorstel Auteurscontractenrecht werd op 12 februari 2015 met vrijwel algemene stemmen aangenomen door de Tweede Kamer en is in behandeling bij de Eerste Kamer. Het wetsvoorstel treedt naar verwachting op 1 juli 2015 of op 1 januari 2016 in werking. Het wetsvoorstel bevat bepalingen die auteurs en acteurs verschillende wettelijke instrumenten geven om mee te delen in het succes van hun werk.

Met een betrekkelijk eenvoudige wetswijziging kan de bestaande Voetbalwet aanmerkelijk beter worden aangescherpt dan nu wordt voorgesteld. Het voorstel waarover de Eerste Kamer zich op dit moment buigt, is niet doelmatig en onvoldoende effectief. Hopelijk realiseert de senaat zich dit, want de praktijk opnieuw blij maken met een dode mus zoals eerder in 2010 zal het gezag van de wetgever allesbehalve goed doen.