Artikelen van Janneke van der Ham
Tijdschrift
NJB 3 (2024)
Vrienden van de Hoge Raad
De amicus curiae heeft de afgelopen jaren in Nederland vaste voet aan de grond gekregen en is volop in ontwikkeling. Bij de Hoge Raad heeft de amicus curiae niet alleen een plaats gekregen in de prejudiciële procedure in fiscale zaken, strafzaken en civiele zaken, maar ook in reguliere fiscale zaken en als daartoe aanleiding bestaat in verband met een vordering tot cassatie in het belang der wet in civiele zaken. Hoe met de amicus curiae precies moet worden omgegaan zal zich de komende tijd verder uitkristalliseren. De actieve rol die de wetgever daarbij voor de Hoge Raad voor ogen had, zien we vooralsnog niet terug in de praktijk.
Strafrechtelijk gebruik van commerciële DNA-databanken
In deze bijdrage wordt een andere focus bepleit in het juridisch, ethisch en publiek debat over forensisch gebruik van commerciële, particuliere DNA-databanken: niet het individuele recht op zelfbeschikking en het recht op privéleven van de individuele DNA-test-consument zouden centraal moeten staan, maar de implicaties voor de fundamentele rechten van álle Nederlandse burgers, het vertrouwen in de Nederlandse rechtsstaat en het belang van democratische besluitvorming.
De Afdeling voor Beheersproblematische Gedetineerden
Het is algemeen bekend dat in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in een zeer streng regime de zwaarste en gevaarlijkste criminelen van Nederland worden gedetineerd. Ook redelijk bekend is de Terroristen Afdeling (TA), waarop in een vergelijkbaar streng regime gedetineerden worden ondergebracht die worden verdacht van of zijn veroordeeld voor een terroristisch misdrijf. Veel minder bekend is een derde type afdeling waar een dergelijk regime geldt: de Afdeling voor Beheersproblematische Gedetineerden, kortweg de BPG-afdeling. Deze afdeling huisvest gedetineerden die vanwege hun gedrag niet in een gemeenschapsregime met andere gedetineerden kunnen verblijven. Jaarlijks worden meer dan 100 gedetineerden op de BPG-afdeling geplaatst.
Het belang van een parlementaire enquête over het COVID-19-beleid
Hoewel de rapporten van de OVV goed laten zien wat tijdens de pandemie beter had gemoeten, en eventueel had gekund, weet ook de OVV niet wat de interne afwegingen binnen de ministerraad en bij informele overleggen waren. Een parlementaire enquête is vanwege de geheimhoudingsbepaling in het Reglement van orde voor de ministerraad de enige manier om alle informatie over het COVID-19-beleid boven water te krijgen.
Tijdschrift
NJB 40 (2021)
Het huwelijk tussen personen van gelijk geslacht in de Caribische Koninkrijksdelen
De afgelopen jaren hebben zich de nodige rechtsontwikkelingen voorgedaan in de Caribische Koninkrijksdelen met betrekking tot huwelijken tussen personen van hetzelfde geslacht die de auteur ertoe hebben gezet om daarvan een overzicht op hoofdlijnen te geven. Concrete aanleiding zijn twee belangwekkende recente uitspraken van de Caribische rechter – Gerecht in Eerste aanleg van Aruba van 27 mei 2020 en Gerecht in Eerste aanleg van Curaçao van 13 september 2021 – met betrekking tot het huwelijk tussen personen van gelijk geslacht. De ingezette weg naar volledig gelijke rechten voor paren van gelijk geslacht in ook het gehele Caribische deel van het Koninkrijk lijkt onafwendbaar.
Ontwikkelingen rondom samenplaatsing van broers en zussen bij uithuisplaatsing
De nationale wet bevat, in tegenstelling tot internationale regelgeving, geen bepaling die voorschrijft dat broers en zussen het recht hebben op samenplaatsing bij uithuisplaatsing. De afgelopen twee jaar was er in toenemende mate aandacht voor dit onderwerp. Deze bijdrage biedt een overzicht van recent juridisch en gedragswetenschappelijk onderzoek alsmede een beschrijving van de ontwikkelingen in de politiek in zowel Nederland als België en Schotland.
De toekomst van de jurist, de jurist van de toekomst
In de Grote Kerk in Den Haag werd op 8 oktober 2021 de 150ste jaarvergadering van de Nederlandse Juristen-Vereniging gehouden. Nadat de NJV was genoodzaakt het congres ‘De toekomst van de jurist, de jurist van de toekomst’ tot driemaal toe uit te stellen vanwege de coronamaatregelen, kon het ruim een jaar later dan oorspronkelijk was gepland in de ruim ingerichte kerk alsnog doorgang vinden.