Volgens het hoofdlijnenakkoord van het huidige kabinet moet er voor de volgende verkiezingen een nieuw kiesstelsel zijn ingevoerd. De precieze contouren daarvan zijn nog niet uitgewerkt maar met de hervorming zou een districtenstelsel zijn beslag moeten krijgen. De mogelijke impact van een nieuw kiesstelsel mag echter niet onderschat worden. Aanpassingen van het kiesstelsel kunnen vergaande verschuivingen in het politieke landschap bewerkstelligen. De beoogde doelen van een nieuw kiesstelsel moeten zwaarder wegen dan de voordelen van het huidige stelsel. Bovendien moet het passen binnen de grondwettelijke kaders. Op beide vlakken schiet het voorgestelde stelsel, voor zover te ontwaren vanuit het hoofdlijnenakkoord, tekort.

[verder lezen in InView]

Sinds bekend werd dat bepaalde autofabrikanten hun dieselvoertuigen uitrustten met zogenoemde sjoemelsoftware, die de indruk wekte dat de voertuigen minder milieubelastend waren dan in werkelijkheid het geval was, proberen gedupeerde kopers van deze wagens in verschillende landen de schade die ze hierdoor leden vergoed te krijgen. Zo ook in ons land waar de rechtspraak tot op heden lijkt te illustreren dat rechters een voorkeur hebben voor een abstract berekende waardeschade; vergoeding van totstandkomingsschade is kennelijk geen aantrekkelijk alternatief. Toch zijn er goede redenen om, net als in het Duitsland, onderscheid te gaan maken tussen gevallen waarin de consument vergoeding van totstandkomingsschade vordert en gevallen waarin ‘slechts’ vergoeding van waardeschade wordt gevorderd. Bij totstandkomingsschade ligt de lat hoog omdat aannemelijk moet worden gemaakt dat de consument een ander transactiebesluit zou hebben genomen als hij op de hoogte was geweest van de ware aard van de auto. Is dat niet aannemelijk dan is er ruimte voor vergoeding van waardeschade.

[verder lezen in InView]

In deze bijdrage wordt onderzocht wat de oorzaken zijn van de in het rapport van Investico geconstateerde verschillen in strafoplegging tussen verdachten met en zonder een migratieachtergrond en tussen hoogopgeleide en minder hoogopgeleide verdachten. Hierbij worden inzichten uit rechtspraktijk en wetenschap gecombineerd. Zou de robotrechter helpen tegen onbewuste discriminatie die ingesleten is in het systeem?

[verder lezen in InView]

Onderzoek laat zien dat de uitkomsten van rechtszaken uiteenlopen voor verschillende groepen burgers. Om dit aan te pakken is bewustwording van vooroordelen niet genoeg. De rechterlijke macht moet investeren in de ontwikkeling van rechterlijke onpartijdigheid als ethische vaardigheid en heeft daarbij de steun van de samenleving nodig.

[verder lezen in InView]

Aan de hand van het spreekrecht voor slachtoffers en nabestaanden laten de onderzoekers zien hoe bij het opstellen van wetten hierover wetenschap en wetgever op inefficiënte wijze langs elkaar heen hebben gewerkt. Zij doen een concreet voorstel om parlementariërs een instrument in handen te geven om empirisch onderzoek beter te benutten bij de totstandkoming van wetgeving.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Het perspectief van de advocatuur en dat van de wetenschap op de professionele identiteit en de beroepsethiek van de advocatuur staan op gespannen voet met elkaar. Zowel in het internationaal wetenschappelijke discours als in het Nederlandse debat is een zekere mate van polarisatie waar te nemen. Dat is onwenselijk. Daarom wordt in dit artikel een realistische benadering voorgesteld die het deelnemersperspectief van de advocatuur en het buitenstaandersperspectief van de wetenschap met elkaar zou kunnen verbinden.

[verder lezen in NAVIGATOR]

In deze bijdrage wordt een vonnis van de voorzieningenrechter tegen YouTube in een breder perspectief geplaatst. Meer concreet gaat het hier om het vraagstuk of de vrijheid van meningsuiting horizontale werking heeft. Internetplatforms hebben door hun positie een grote invloed op het publieke debat. Het is daarom van belang te zoeken naar de grenzen van moderatie. Het erkennen van een te brede horizontale werking van het recht op vrijheid van meningsuiting kan echter leiden tot onwenselijke effecten. Als alternatief wordt een toets voorgesteld die bestaat uit twee stappen. De eerste ziet op de vraag of een internetplatform modereert op basis van een duidelijke richtlijn. De tweede of door deze richtlijn uitingen, die anders onder de vrijheid van meningsuiting zouden vallen, onmogelijk worden gemaakt.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Gemeenten bieden dakloze mensen zonder psychiatrische problemen of verslaving opvang in de vorm van een algemene voorziening, maar dit is niet of nauwelijks juridisch afdwingbaar. Dakloze mensen zonder psychische problemen of verslavingsproblematiek worden in feite geacht zichzelf te redden, al dan niet met behulp van het eigen netwerk of aanvullende particuliere initiatieven. De verwachtingen die de overheid heeft van de dakloze burger en zijn netwerk zijn niet reëel. De staat zou objectieve criteria moeten invoeren aan de hand waarvan kan worden bepaald of er sprake is van individuele nood die opvang rechtvaardigt. Het uitsluiten van de toegang tot opvang op basis van het eigen-kracht-criterium kan leiden tot maatschappelijke teloorgang. Om die reden dient het criterium niet restrictief te worden uitgelegd.

Lees het hele artikel in Navigator.

In een tijd waarin de legitimiteit van de rechtsstaat en de rechtspraak onder druk staan en meer nadruk komt te liggen op de wijze waarop burgers de rechtszaak waarbij zij partij zijn ervaren, is er veel aan gelegen om de waarden die de rechtsorde beoogt te beschermen betekenisvol toe te passen in het individuele geval. Men zou dus denken dat morele dilemma’s en tragische beslissingen in recht en rechtspraak een breed bestudeerd en besproken verschijnsel zijn, maar dat is geenszins het geval. Dit artikel geeft daartoe een aanzet en pleit voor tragiek-responsieve rechtspraak: dat soms wordt erkend dat een geschil niet bevredigend is op te lossen via het juridische denken, maar ook dat tragische zaken inherent onderdeel zijn van alledaagse rechtspraak. Deze erkenning kan gezien worden als eerbetoon aan het brede scala aan waarden dat in een rechtsorde besloten ligt en als een bijdrage aan een meer respectvolle manier van omgaan met de verliezende partij.

Lees het hele artikel in Navigator.

In een democratische rechtsstaat zijn politieke gedachten altijd vrij. Politieke uitspraken zijn vrij, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. Politieke daden zijn echter nooit vrij, maar altijd gebonden aan het recht, welke gedachte zij ook dienen en welke wens zij ook beogen te vervullen. Democratisch gekozen leiders die zich boven de constitutionele orde stellen waaraan zij hun gezag ontlenen, met als doel de staat zijn macht te ontnemen, plegen een staatsgreep. Het argument dat zij een ‘democratisch mandaat’ uitvoeren, dat voor iedereen kenbaar in hun verkiezingsprogramma stond toen zij gekozen werden, maakt dat niet anders.

Lees het hele artikel in Navigator.