Artikelen van Bram Schmidt
Tijdschrift
NJB 3 (2022)
Komt er meer maatwerk bij de toepassing van de NOW?
Waarschijnlijk zal een groot aantal werkgevers te maken krijgen met een gehele of gedeeltelijke terugvordering van het subsidievoorschot dat is ontvangen op grond van de Tijdelijke noodmaatregel voor behoud van werkgelegenheid (NOW). Veel werkgevers zullen het om uiteenlopende redenen niet eens zijn met een terugvordering. In bezwaar of beroep zullen zij tegen een beperking van de NOW aanlopen: de regeling biedt nauwelijks tot geen ruimte voor maatwerk, oftewel om recht te doen aan het individuele geval. Er is gekozen voor een ‘grofmazig’ systeem, met zeer weinig discretionaire ruimte voor het UWV. Het is zeer de vraag of die eenzijdige focus op uitvoerbaarheid wel te rechtvaardigen is gelet op de belangen van werkgevers bij het krijgen van (voldoende) NOW-subsidie. Een andere kwestie is of werkgevers door middel van ‘exceptieve toetsing’ kunnen bewerkstelligen dat bepaalde nadelige regels uit de NOW in hun geval niet worden toe gepast. Na een aanvankelijk strenge lijn in de bestuursrechtspraak, zijn er recent twee uitspraken geweest waarin de rechter afweek van de tekst van de NOW en de auteurs verwachten dat er meer uitspraken zullen volgen.
Huurverhogingen, algemene voorwaarden en wijzigingsbedingen
Het Nederlandse huurprijzenrecht voor de huur van woonruimte combineert wettelijke regels over de hoogte van de huurprijs en van de wettelijke huurverhoging voor sociale (en tijdelijk ook voor geliberaliseerde) woonruimte met de mogelijkheid van huurprijsverhoging op basis van een contractueel huurprijswijzigingsbeding (in de praktijk vaak ‘huurverhogingsbeding’ genoemd) bij zowel sociale als geliberaliseerde woonruimte. In dit artikel wordt onderzocht of dit systeem verenigbaar is met de rechtspraak van het Hof van Justitie over prijswijzigingsbedingen in algemene voorwaarden.
De jurist als meester-verbinder
In zijn preadvies voor het Jaarcongres van de Nederlandse Juristen-Vereniging over de jurist van de toekomst schetst Mark Bovens twee belangrijke trends: aan de ene kant een stijgende lijn in het aantal juristen en aan de andere kant een dalende lijn in de invloed van juristen bij de overheid en in het bedrijfsleven. Oftewel: de stem van juristen wordt steeds luider, maar er wordt op steeds minder plekken naar hen geluisterd. Volgens hem zullen juristen daarom ‘het woord van de rechtsstaat luider en duidelijker moeten verkondigen’. Het feit dat er minder naar juristen wordt geluisterd kan echter misschien ook wel worden verklaard door het werk van juristen zelf. Daarom is de conclusie van dit essay: de succesvolle jurist van de toekomst is geen zendeling, maar een meester-verbinder.
Partijendemocratie of kiezersdemocratie
Invoering van het Burgerforum kiesstelsel geeft de kiezer vanaf 2023 de keuze om te stemmen op een partij of bepaalde kandidaat. Doel is het verbeteren van de relatie tussen de kiezer en gekozene. Naast praktische bezwaren die aan het nieuwe kiesstelsel kleven, is het belangrijkste punt van kritiek dat niet de representatie het probleem is, maar het primaat van de politiek.