Artikelen van Anton Loonen

Tijdschrift NJB 30 (2020)
Voor de rechtbank staat een been
Albert Verheij
Dit essay beoogt een lans te breken voor een pluriforme rechtswetenschap. Een onderzoeker die zich uitsluitend bezig wil houden met het op orde houden van het rechtssysteem moet dat zeker doen, maar een collega die op een verantwoorde manier empirisch onderzoek wil verrichten of voorstellen voor verandering wil doen, moet zich daartoe eveneens vrij voelen. Juristen hoeven in maatschappelijke discussies hun licht niet onder de korenmaat te steken en te veel (praktisch) belangrijke vragen vallen van tafel als onderzoekers zich in onderlinge discussies slechts zouden beperken tot het op orde houden van het rechtssysteem.

[verder lezen in NAVIGATOR]

De bevoegdheden van de koning en de scheiding der machten
Ewout Jansen
Welke bevoegdheden heeft de Koning eigenlijk allemaal wel niet en botst zijn macht met de trias politica? Past het beeld dat de Koning in de praktijk een ceremoniële rol heeft bij de feitelijke praktijk(geschiedenis) en de theoretische constitutionele orde van ons prachtland? Is de trias politica een dwingende rechtsnorm? Kan in procedures – waarbij de Koning partij is – wel sprake zijn van een eerlijk proces? Dat wordt eindelijk allemaal in dit doldwaze essay, doch met serieuze ondertoon, onderzocht. Ten slotte wordt besproken of – gelet op de nieuwerwetse rechtsontwikkeling van de public interest litigation – de republikeinen daadwerkelijk kans maken om in een procedure te bereiken dat de Staat zorgt dat de bevoegdheden van de Koning worden teruggebracht om in overeenstemming te blijven met de trias; zodat (ook) de Koning toegang krijgt tot een (van hem) onafhankelijke rechter.

[verder lezen in NAVIGATOR]

Zuinig zijn op het medische tuchtrecht als kwaliteitsinstrument
Anton Loonen
Uitspraken van tuchtcolleges werden nogal eens bekritiseerd doordat het teveel een oordeel vanuit ‘de ivoren toren’ van de academische wereld zou betreffen. In het BIG-tuchtrecht is de balans echter naar de andere kant doorgeslagen. Dit volgt enerzijds uit de grote aandacht die in de tuchtrechtspraak wordt besteed aan zaken die niet medisch-inhoudelijk van aard zijn en anderzijds uit de grote aandacht die wordt besteed aan het zoveel mogelijk opvolgen van richtlijnen. In dit artikel wordt bepleit om door aanpassingen van de interpretatie van het BIG-tuchtrecht het medisch-inhoudelijke daarin weer op de eerste plaats te laten komen, dat wil zeggen om het medische tuchtrecht terug te geven aan de hulpverleners als essentieel instrument om de kwaliteit van hun handelen te verbeteren.

[verder lezen in NAVIGATOR]

9 september 2020
Tijdschrift NJB 14 (2016)
Grondslag en gevolgen van een tweedimensionaal privaatrecht
Dick van der Kwaak
Onlangs verscheen ‘Een theorie van het privaatrecht’. Hoofdstelling van dit boek is dat het burgerlijk recht en het burgerlijk procesrecht enerzijds nauw met elkaar samenhangen omdat zij niet buiten elkaar kunnen, maar anderzijds twee scherp te onderscheiden dimensies van het privaatrecht vormen omdat beide een eigen aard en inhoud hebben. In het onderhavige artikel belicht de auteur een van de drie onderdelen van dit boek: het uit het onderscheid tussen statisch (kenmerk van de rechtsbetrekking naar burgerlijk recht) en dynamisch (kenmerk van de procesrechtelijke rechtsbetrekking) resulterende gegeven dat rechtsbetrekkingen onder omstandigheden een variërende status hebben. Dit gegeven werpt een geheel nieuw licht op veel dogmatische en praktische vragen.


Lees het hele artikel in Navigator.

Opzet en vrije wil bij delicten door een psychische stoornis
Anton Loonen
Kan er van opzet sprake zijn wanneer betrokkene niet over een vrije wil beschikt? Het valt moeilijk te begrijpen dat in vergelijkbare gevallen mensen met een ernstige psychische ziekte anders worden behandeld dan mensen met een ernstige lichamelijke aandoening. Als een buschauffeur achter het stuur onwel wordt en een dodelijk ongeluk veroorzaakt, wordt het ‘bewijs van opzet’-criterium niet zo streng gehanteerd als wanneer een psychiatrische patiënt onder invloed van een delirium iemand doodslaat. Auteur bepleit om een strafbaar feit dat voortkomt uit een ernstige psychische stoornis ook als een ongeluk en niet als een delict te beschouwen. Bij ongelukken door een ernstige psychische aandoening mogen geen fundamenteel andere maatstaven worden aangelegd dan bij ongelukken door een lichamelijke stoornis.


Lees het hele artikel in Navigator.

Wraking 2.0
Veerle Boelhouwers en Joost Nan
Het lage aantal strafrechtelijke wrakingen rechtvaardigt de aandacht daarvoor in het project Modernisering Wetboek van Strafvordering niet. Het onderwerp zou sowieso niet binnen dat project op de schop moeten worden genomen. Als er al wijzigingen in de wrakingsregeling moeten worden aangebracht, dient dat namelijk in harmonie met het civiele en het bestuursrecht te gebeuren. Omwille van de efficiëntie en rechtseenheid zou het instellen van één landelijke wrakingskamer kunnen worden overwogen die de wrakingsverzoeken vanuit alle rechtsgebieden voor haar rekening neemt. Naar buiten toe zal dat een objectievere indruk geven, terwijl het de sfeer binnen de rechterlijke macht goed zal doen, aangezien directe collega’s elkaar niet meer hoeven te beoordelen.


Lees het hele artikel in Navigator.

 

Bekijk dit nummer in Navigator.

6 april 2016