Het overleveringssysteem in de EU wordt op de proef gesteld door de aanhoudende rechtsstaatcrisis in Polen. Ingrijpende hervormingen van de Poolse rechterlijke macht hebben hun weerslag gehad op het vertrouwen dat in het Poolse rechtsstelsel kan worden gesteld; vertrouwen dat aan de basis ligt van het Europees aanhoudingsbevel. De vraag rijst welke positie de Nederlandse overleveringsrechter kan en moet innemen bij binnenkomende Poolse aanhoudingsbevelen. Chiel Kuypers maakt in zijn scriptie inzichtelijk dat het volgzaam hanteren van het toetsingskader van het Hof van Justitie in toenemende mate onhoudbaar wordt. Dat toetsings­kader gaat uit van een concrete beoordeling. Die benadering is niet verenigbaar met de groeiende jurisprudentie van het HvJ in inbreuk­procedures jegens Polen, waarin het juist gebruik maakt van een abstracte benadering.

Kuypers opteert voor het volgen van een alternatieve beoordelings­wijze waarbij meer gewicht wordt toegekend aan de in abstracto vast te stellen gebreken binnen de Poolse rechtsstaat. Hierbij onderscheidt hij drie mogelijke benaderingen waarbij de overleveringsrechter: 1) de overlevering geheel ontoelaatbaar verklaart in het licht van artikel 6 EVRM; 2) het belang van de tweede stap in het toetsingskader van het HvJ vergaand relativeert; of 3) de overlevering aan Polen vermijdt door aan te sturen op andere vormen van strafrechtelijke samenwerking.

Afbeelding van Elroy Serrao via Flickr