De Raad voor de rechtspraak schrijft in een op 3 oktober 2025 gepubliceerd wetgevingsadvies dat het plan om illegaal verblijf in Nederland strafbaar te stellen veel vragen oproept, onder meer over de uitvoerbaarheid en de verhouding tot andere wetgeving. De strafbaarstelling is door de Tweede Kamer via een amendement toegevoegd aan de Asielnoodmaatregelenwet, terwijl het wat de Raad betreft gaat om iets dat dusdanig ingrijpend is dat het een eigen wetsvoorstel met uitgebreide toelichting verdient.
In zijn advies stelt de Raad dat een algehele strafuitsluitingsgrond voor mensen die hulp bieden aan mensen die illegaal in Nederland verblijven, zeer uitzonderlijk is en geen juridische schoonheidsprijs verdient. De Raad adviseert de ministers met klem om de noodzaak, wenselijkheid en uitvoerbaarheid in de praktijk van de strafbaarstelling uitgebreider toe te lichten, als zij die willen handhaven. Een wetsvoorstel als dit, met zulke verstrekkende principiële en praktische gevolgen, verdient een uitgebreide memorie van toelichting. Op die manier kan duidelijk worden gemaakt op welke manier strafbaarstelling van illegaliteit zou kunnen bijdragen aan een betere grip op migratie en hoe dat zich verhoudt tot bestaande wetgeving. De impact van deze nieuwe regels op de asielpraktijk is naar verwachting zo groot, dat de Raad al eerder met nadruk adviseerde om eerst de maatregelen uit te voeren die voorvloeien uit het Europese migratiepact en pas daarna te bekijken of aanvullende nationale wetgeving nodig is.
Advies novelle bij Asielnoodmaatregelenwet
Bron: www.rechtspraak.nl